2019 LGS: Eğitimciler örnek soruları nasıl değerlendirdi?

2019 LGS: Eğitimciler örnek soruları nasıl değerlendirdi? Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) kasım ayının 2019 LGS örnek sorularını yayımladı. Sonuçları sınavla öğrenci alan liselere yerleştirmelerde kullanılacak Liseye Geçiş Sınavı (LGS) örnek soruları bir kez daha yayımladı. Bakanlık, ilk örnek soruları ekim ayında yayımlanmıştı.

Milli Eğitim Bakanlığı LGS için örnek soruları sınav yapılana kadar her ay yayımlayacağını açıklamıştı. 2019 LGS haziran ayında yapılacağına daha 6 kez örnek soru kitapçıkları yayımlanacak.

2019 LGS: EĞİTİMCİLER ÖRNEK SORULARI NASIL DEĞERLENDİRDİ?

Soruları inceleyen tüm eğitimcilerin dile getirdiği nokta süre. Yani LGS'de bir soru başına düşen 1.5 dakikanın seçiciliği yüksek bu soruları çözmede sıkıntı yaratacağını dile getiriyor. 2019 LGS örnek sorularını Doğa Koleji, Erkan Ulu Okulları ile Uğur Okulları bölüm başkanları değerlendirdi.

İşte eğitimcilerin örnek sorularla ilgili yorumları:

DOĞA KOLEJİ BÖLÜM BAŞKANLARI NASIL YORUMLADI?

LGS MATEMATİK SORULARININ YÜZDE 50’Sİ KARE KÖKLÜ SAYILAR

Elvin Öven Güçbilmez: Matematik Bölüm Başkanı

24 Ekim 2018 tarihinde yayımlanan örnek sorularda olduğu gibi, kasım ayı örnek sorularının hazırlığında da 8. sınıf müfredatına bağlı kalındığı söylenebilir. Yayımlanan örnek soruların içeriğinin yaklaşık yüzde 50’sini kare köklü sayılar oluşturuyor. Geriye kalan bölüm hem birinci eğitim öğretim dönemi, hem de ikinci eğitim öğretim döneminin konularını kapsamaktadır. Hem 22 Kasım, hem de 24 Ekim tarihinde yayımlanan örnek soruların tamamına yakınının matematik okuryazarlığını ölçmeyi hedeflediğine dikkat edilmelidir. Bu da geçtiğimiz yıl olduğu gibi, seçiciliği oldukça yüksek bir sınavın öğrencilerimizi beklediğini göstermektedir. Sorular incelendiğinde günlük hayatla ilişkilendirilmiş soruların varlığı özellikle dikkat çekmektedir. Bunun yanı sıra soruların dilindeki farklılık ve hikayeleştirme doğru okuma ve okuduğunu yorumlayabilmenin önemini arttırmaktadır. Sorular yorumlama gerektirmesi özelliği ile PISA sınavları ile benzerlik göstermektedir. Soruların sadece yüzde 20’si öğrencilerin alışık olduğu yorum gerektirmeyen sorulardan oluşmaktadır. Soruların aynı zamanda uzun olması öğrencilerin zaman yönetimi becerilerini geliştirmelerini gerektirmektedir.

FEN SORULARINDE DENEY NEDEN ÖNEMLİ?

Rezan Bozkurt: Fen Bilimleri Bölüm Başkanı

Örnek sorular MEB’in sınırladığı müfredat kazanımlarına uygun olup  beklenildiği gibi ayırt edici, bilgi hâkimiyeti ve muhakeme becerisini ölçen sorulardan oluşmaktadır. Geçtiğimiz yıl yapılan sınavda karşımıza çıkan deneysel düzeneklerin sorgulandığı, grafik, tablo ve görsel okuma sorularının yine örnek kitapçıkta da ağırlıklı olduğunu görüyoruz. Bu durumdan yola çıkarak laboratuvar kullanmanın özellikle deney düzenekli sorularda öğrencilerin başarısını doğrudan etkileyeceğine inanıyoruz. ‘Mevsimler ve İklim’ ünitesine ait üç sorunun bilgi hâkimiyeti ve yorum becerisini ölçen sorulardan oluşmaktadır.  ‘DNA ve Genetik Kod’ ünitesine ait altı soru görsellerle ilişkili ve sayısal düşünme becerisini ölçmektedir.  ‘Basınç’ konusundaki bir sorunun ise bilgiyi kullanarak yorum yapabilme düzeyinde bir sorudan oluştuğunu görmekteyiz. Sayısal düşünme becerilerini artırmanın soruları çözerken avantaj sağlayacağına inanıyoruz.

TÜRKÇE SORULARI PISA VE ALES SORULARINA BENZİYOR

Hurihan Yıldırım Kurtaran: Türkçe Bölüm Başkanı

MEB’in kasım ayında açıklamış olduğu örnek soruların geçen yıl uygulanmış olan LGS’nin gelişmiş bir şekli olduğunu görüyoruz.  8. sınıfa gelmiş bir öğrencinin temel dil becerilerini, özellikle okuma-anlama düzeyini ölçen sorulara ağırlık verilmiş. Örnek sorularda tam da beklediğimiz gibi PISA ve ALES sınavlarında gördüğümüz “öncüle bağlı sorular”, “metin yorumlama”, “görsel okuma”, “grafik okuma” ile “sözel mantık soruları” yer alıyor. Paragraftaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlama aynı zamanda paragrafın cümlelerini doğru sıralama soruları da var. Dil bilgisi sorularında örnek olarak noktalama işaretleri ve fiil çatısı konusu görülüyor ki dil bilgisi konularının da yer alacağını ancak soruların “senteze” dayalı olacağını işaret ediyor. Örnek sorulara göre bu yılki sınav;  okuma-anlama becerileri, görsel ve grafik okuma becerileri, sözel mantık becerileri üst düzeyde gelişmiş öğrencileri belirleyecek.

TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK HARİTA SORULARINA DİKKAT

Ezgi Dursun: Sosyal Bilgiler Bölüm Başkanı

Öğrencilerimizin harita okuma becerisi gerektiren sorulara da hazırlıklı olmaları gerektiğini görüyoruz. Harita ve görsel içerikli sorular, LGS Sınavlarında geçtiğimiz yıllarla kıyasladığınızda örnek sorular içinde öğrencilerimizin alışık olmadığı bir soru tipidir. Harita bilgisi yeterli olmayan öğrencilerin bu konuya mutlaka ağırlık vermeleri gerekiyor. Bunun yanı sıra kavram bilgisi, dikkat ve yorum becerisini ölçen iç içe geçmiş soru metinlerine ağırlık verilmiştir. Siyasi gelişmelerin verildiği karşılaştırmalı durum tablolarını yorumlamayı gerektiren ve ayırt edici soruların yer aldığını görüyoruz.

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ: YORUM VE SENTEZ İSTİYOR

Abdullah Albayrak: Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Bölüm Başkanı

Soruların bilgiye dayalı olmakla birlikte, yorum ve sentez düzeyinde olduğu görülmektedir. Sorulardaki paragrafların daha kısa olması tercih edilmiş;  dini kavramlar sosyal ve dini hayat ile ilişkilendirilerek sorulmuştur.

İNGİLİZCE’DE GÖRSELLERLE SUNULUYOR

Tuba Mumcu: İngilizce Bölüm Başkanı

Soruların anlamayı destekleyici görsellerle sunulduğunu görüyoruz. Sorularda öğrencilerin anlama ve bilgiyi kullanma becerileri ölçülmektedir. Sorularda dil bilgisi yapıları  ve günlük hayatta kullanılan ifadeler karşılıklı konuşma metinleri ve paragraflar içinde verilmiştir. Boşluk doldurma tarzındaki sorular öğrencilerin söz konusu durumu göz önünde canlandırması ve kolay analiz etmesini sağlamaktadır. Şimdiye kadar yayımlanan sorular incelendiğinde paragraf sorularının sınavda ağırlıklı olarak yer alacağını düşünüyoruz.

UĞUR OKULLARI BÖLÜM BAŞKANLARI NASIL DEĞERLENDİRDİ?

TÜRKÇE SORULARININ UZUNLUĞU SÜRE SORUNU YARATACAK

Handan Büke: Türkçe Ortaokul Bölüm Başkanı

Kasım ayı örnek LGS soruları bir önceki örnek sorularda olduğu gibi görsel yorumlama, metinden ya da görselden çıkarım yapma, metinler arası ilişki kurma, bilgiden çıkarım yapma gibi ölçme unsurları kullanılmıştır. Geçmiş yıllarda uygulanan sınavlardaki (SBS ve TEOG ) sorulara benzer nitelikte hazırlanmıştır. Sorular uzunluğu nedeniyle öğrencilerin zamanı doğru değerlendirmesi önemlidir. Birkaç kazanımı bir arada kullanma becerisini ölçen sorulara yer verilmiş, soruların genelinde öğrencilerin dikkatini ölçmeye çalışılmıştır. Dikkati ölçme üzerinde durulmuştur, ezbere dayalı sorulara ağırlık verilmemiştir.

TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK SORULAR UZUN

Burcu Aksoy Sertkahya: Sosyal Bilgiler Ortaokul Bölüm Başkanı

Örnek sorulardaki paragraflar genel olarak uzun olup sorular paragraflardan ne anlaşıldığını sorgulamaya ve paragrafı yorumlamaya yöneliktir. Ayrıca neden sonuç ilişkisine dayalı harita bilgisini ölçen ve haritayı yorumlamayı gerektiren bir soru da sorulmuştur.

İNGİLİZCE SORULARI NE KADAR FARKLI?

Hüseyin Ala: Yabancı Dil Ortaokul Bölüm Başkanı

Ekim ayında yayınlanan örnek sorularla benzerlik içerisinde hazırlanan soruların yine geçen sene uygulanan sınavla arasında dikkat çeken farklılıklar bulunmaktadır.  Yayınlanan 1. ve 2. örnek sorular,  3. Ünite “In the Kitchen” kapsamında olup soru kökünde olumsuz yapı (1. Soru) ve “if” bağlacının kullanılması dikkat çekicidir. 4. soru tamamen yeni bir soru tipidir. İlk defa bir tabloyu bir diyalog takip etmiştir ve burada geçen yıl görsel kullanılmadan sorulan diyalog sorusunun da görsel ve veri ile desteklendiği görülmektedir.

3. ve 4. Soruda, 2. Ünite “Teen Life” karşımıza çıkmış, diyaloğun görsel ve veri ile desteklendiği görülmektedir. Veri daha önceki örnekteki tablo yerine görselleştirilmiştir.

5. soru alışılagelmiş bir soru tipidir ancak yine görsel desteği bulunmaktadır. Konu dağılımları açısından 5. soru ile şu anda MEB eğitim programlarında daha yeni geçilmiş olması gereken 4. ünite dahil edilmiştir. 

Örnek sorular kapsamında, sürenin toplam sınavın tek oturumda tamamlanabilmesi açısından verimli kullanılması gerektiği kanısı oluşmaktadır.

MATEMATİK SORULARI ZAMANI İYİ KULLANMAYI İSTİYOR

Zuhal Namlısoy: Matematik Ortaokul Bölüm Başkanı

MEB kazanımlarına uygun, yoruma dayalı sorular hazırlanmıştır. Bazı soruların fazla düşündürücü olmasından dolayı öğrencilerin zamanı iyi kullanması gerektiği gözlemlenmektedir.

Sorularda görselliğe önem verilmiş, bu durum yorum yaparken öğrencinin hayal etme gücünü harekete geçirmekte ve sorunun daha anlaşılabilir olmasını sağlamaktadır.

Soru metninden önce yazılan yönergeler, öğrencilere konu ile ilgili hatırlatmalar yapmaktadır. Bunun yanı sıra yönergeler öğrencilerin sorunun çözümüne ulaşmasında yol gösterici olmaktadır. Sorular, öğrencinin hem bilgisini, hem dikkatini ölçmekte hem de soruyu doğru yorumlayabilme gücünü ortaya çıkartmaktadır. 

SORULAR SADECE BİLGİYİ ÖLÇMÜYOR

Adil Kurt:  Sınavlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı:

LGS örnek sorularının geneline bakıldığında, soruların anlaşılır fakat yoruma dayalı olduğu görülmektedir. Detaylı bilgi ve düşünme becerisi gerektiren sorulardır.

Soruların geneli öğrencinin sadece bilgisini değil okuma becerisi, analiz etme, yorumlama ve muhakeme gücünü de sorgulayan sorulardan oluşmuştur. Sorularda verilen ön bilgiler soruların çözümü için öğrenciyi ezberci yaklaşımdan çıkartmıştır. Liseye Geçiş Sınavı örnek soruları, PISA sınavı sorularını andırmaktadır.  İlerleyen süreçte eğitim planı içerisine daha fazla yorum yapma, analiz etme, mantık yürütme gerektirecek sorular dahil edilmelidir. 

ERKAN ULU OKULLARI UZMANLARI NE DEDİ?

Sorular geçen sene Haziran’daki sınav gibi seçici olma özelliğini devam ettiriyor. Dolayısıyla seçme yerleştirme sınavı için anlamlı ve yetkinlikleri kapsıyor.

SORULAR İÇİN SÜRE YETERSİZ

Sınavı hazırlayanlar için de şöyle bir talep olabilir; soruların içeriği, seçici olması güzel ancak verilen süre, bu soruların tamamını sağlıklı bir şekilde çözmek için yeterli olmayabilir. Süreyi bir miktar arttırmakta fayda var. Zaten o soruları yapabilecek çocukların bile yapabilirliğini ölçemiyor bu durumda sınav.

Erkan Ulu Okulları Kurucu öğretmeni Tunç Ulu soruları şöyle yorumladı.

MATEMATİK

Matematik soruları, genel olarak matematik okuryazarlığını ölçer ve seçiciliği yüksek nitelikte. Ancak soruların metinleri, daha önceki yıllara göre uzun. Bu da beraberinde süre sorununu getiriyor. Soruların içeriği, seçici olması güzel ancak verilen süre, bu soruların tamamını sağlıklı bir şekilde çözmek için yeterli değil. Süreyi bir miktar arttırmakta fayda var. Zaten o soruları yapabilecek çocukların bile yapabilirliğini ölçemiyor bu durumda sınav.

İlk örnek sorulara göre ve geçen seneki sınava göre soruların uzunluğu bir miktar azalmış olsa da sınavın toplam süresi göz önüne alındığında, öğrencilerin bütün soruları yetiştirememesi olası.

TÜRKÇE

Türkçede analiz yapma, cümleleri sıralama, birleştirme, görsel yorumlama yani sözel mantık-muhakeme, soruların merkezine alınmış. Hatta dil bilgisi soruları bile biraz uzun cümlelerle sorulmaya çalışılmış. Bu da temel bilgileri sorarken bile yorum yaparak, ezberden uzak, olay içinde anlatarak öğrenciyi olabildiğince düşündürmeye çalışıldığını gösteriyor.

FEN BİLGİSİ

Fen bilgisi soru örnekleri, yorucu sorulardan oluşmuyor. Fakat yine de konuya hakim olan çocukların yapabileceği sorular. Konuyu iyi bilen öğrenciler için bile tek risk, dikkat gerektiren soruların olması. Örneğin kalıtım soruları konuyu bilen kişinin, hakim olan kişinin yapacağı sorular ama öğrencide yorumlama analiz yeteneğinin yüksek olması gerek. Mevsim iklim konularında da aynı durum söz konusu, basınç da yine sağlam bir bilgi gerektiren soru örneği.

TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

İnkılap tarihi soruları, daha çok düşündürmeye ve yoruma dayalı. Bu yönü ile de daha önceki yıllardaki TEOG sorularına göre daha zorlayıcı. Bir nevi üniversite sorularını andırıyor. Konu ayrımı nasıl olursa olsun, bu örnekler, sonuç itibari ile çalışmayan ve emek harcamayanları ayıracaktır.

YABANCI DİL

Sadece 5 örnek soru yer aldığı için genelleme yapmak zor olsa da sorular daha çok okuduğunu anlama ve görsel yorumlama ile kelime bilgisini değerlendirmeye yönelik görünüyor.

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din kültürü soru örneklerinde, bilginin tek başına işe yaramayacağı sorular dikkat çekiyor. Bir kısım sorularda ise öğrencinin okuduğunu anlamayla ilişkilendirip çözmesi istenmekte. Ders içinde işlenen kavramlar ve kelimelerin daha öne çıkacağı bir sınav izlenimi veriyor.

BAHÇEŞEHİR KOLEJİ BÖLÜM BAŞKANLARI NASIL YORUMLADI

TÜRKÇE –Tülay Uğurludural

Türkçe dersine ait örnek sorular incelendiğinde bu sorularda günlük hayatla ilişkilendirilmiş ilgi çekici metinler üzerinden Türkçeyi kullanma becerisinin ön plana çıkarıldığı görülmektedir. Dil yeteneğini, görsel yorumlama becerisiyle örtüştüren soru örnekleri farklı duyuları kullanarak yorum yapmanın önemini ortaya koymaktadır. Yeni sınav sisteminde farklı olarak sözel mantık sorularına da yer verilerek bu sorularla okuduğunu anlama ve analiz etme yeteneği de ölçülmektedir. Ayrıca yine öğretim programı doğrultusundaki dil bilgisi kazanımların ölçen sorular,  dil bilgisi kurallarının ve noktalama işaretlerinin yazılı anlatım açısından önemini göstermektedir. Tüm bu soru tipleri bize Türkçe sınavının günlük hayatla ilişkilendirilmiş metinler üzerinden öğrencilerin hem zihinsel hem de sosyal gelişimlerini ön plana çıkarmayı hedeflediğini göstermektedir.

MATEMATİK –Alaattin Gülmez

Matematik dersine ait örnek sorularda matematik okur-yazarlığını ölçmeye yönelik soru tarzının ön plana çıktığı görülmektedir. Tamamı 8.sınıf öğretim programının kazanımlarından oluşan soruların kurgusunda günlük hayatla ilişkilendirme yapılmıştır. Soruların tamamında görseller kullanılmıştır. Bu da problemlerin çözümünde öğrencilerin bilgiyi somutlaştırabilmesini hedeflemektedir. Örnek soruların dikkat çektiği en önemli noktalardan biri ise problem çözme sürecinde öğrencinin bilgiyi ezberlemesi değil, kullanması beklenmektedir. Buna yönelik olarak problem çözümünde kullanılacak bilgilerin soru yönergelerinde verildiği görülmektedir.

FEN BİLİMLERİ-Senem Ertün

Fen Bilimleri dersine ait örnek soruların öğrencilerin muhakeme yeteneğini ölçmeyi hedefleyen, deney ve gözleme dayalı görsel ağırlıklı sorular olduğu görülmektedir. Örnek sorular 8.sınıf öğretim programı kazanımlarını kapsamaktadır. Soruların çözümü, temel bilgilere sahip olmakla beraber bilgiyi yorumlama becerisi de gerektirmektedir. Ayrıca yorumlanan bilgilerin günlük hayatla ilişkilendirme becerisi de ölçülmektedir. Bu noktada soruların öğrencilerin fen okuryazarlığını geliştirmeye yönelik hazırlandığı görülmektedir.

TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK –Ferda Gençel

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi örnek sorular incelendiğinde, öğrencilerin verilen bilgilerden hareketle çıkarım yapması, neden sonuç bağlantısı kurarak tarihsel düşünme becerisi kazanmaları hedeflenmiştir.  Görsel yorumlama becerisini ele alan sorular, harita bilgisiyle beraber harita okuma becerisine sahip olmayı da gerektirmektedir. Ayrıca tablo değerlendirmeye ilişkin sorularda, verilen bilgileri karşılaştırma yoluyla sonuca ulaşılması amaçlanmıştır. Kavramsal bilgiyi sorgulayan sorularda ise yaşanan olaylar üzerinden çıkarım yapılması beklenmektedir. Tüm bu soru tipleri bize öğrencilerde bilgiyi yorumlama, analiz etme ve uygulama ile beraber neden sonuç bağlantısı kurma, kavram bilgisini ölçme gibi becerilerin önemini göstermektedir.

İNGİLİZCE-Altan Azaplar

İngilizce dersine ait örnek sorular incelendiğinde 8. sınıf öğrencilerinin kelime çeşidi olarak en zorlandığı Cooking ünitesine ait kelime bilgisi ve gramer yapısına odaklanıldığı görülmektedir. Kelime sorusunda, mutfak aletlerinin resmi verilerek, öğrencinin tarifte hangisinin kullanılmadığını bulması istenmiştir. Bu üniteden kelime bilgisi ve gramer alanlarında, bilgi, kavrama ve analiz becerisi gerektiren nitelikte iki soru sorulmuştur. Teen Life ünitesi ile ilgili sorulan grafik yorumlama sorusu, üst düşünme becerilerinden analiz, sentez ve değerlendirme becerilerini gerektirmektedir. Soru tarzı ve metinde kullanılan kelimeler yönünden geçen senelerde sorulan grafik sorularından daha zorlayıcı olduğu görülmektedir. Soruların çözümünde, öğrenci diyaloğu okuyarak sorunu ne olduğunu kavramalı, sonra da sentez ve değerlendirme gibi üst düşünme becerilerini kullanarak, bir sonraki diyalogda kişinin hangi cümleyi söyleyebileceğini tahmin etmesi beklenmektedir. Genel anlamda İngilizce sorularının geçen yıllara göre daha üst düzey düşünme becerilerini kullanılmasının gerektirmektedir.

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ- Yasemin Arayan

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi örnek soruları 8.Sınıf öğretim programı kazanımlarını kapsamakta olup, ağırlıklı olarak 2. Döneme ait kazanımları ölçmeye yönelik hazırlanmıştır. Sorularda sıklıkla ayet, hadis ve yorumların kavramlarla eşleştirilmesi istenmiştir. Sorular genel olarak bilgiye dayalı olmakla beraber, soru tarzı günlük hayatla ilişkilendirilme yapılarak yorum becerilerinin de kullanılmasını gerektirecek şekilde yapılandırılmıştır. Sorularda yer alan çeldirici seçeneklerin farklı sınıf düzeylerinin öğretim programlarıyla sarmal yapıda olması dikkat çekmektedir. Genel olarak yayınlanan örnek soruların kısa, anlaşılır ve geçmiş yıllarla paralel şekilde hazırlanmış sorular olduğu görülmektedir.