Değişen lise yönetmeliğinde tartışmalı maddeler var

Okullar açılırken lise yönetmeliği değişti.  Yönetmelikler, kamusal hizmet alanlarının ve toplumsal hayatın işleyişin, çalışmasını, yöntemini ve çalışanların uyacakları kurallarıdüzenleyen bir işlev görmektedir. Kamu mevzuat hiyerarşisinde üçüncü sırada olan yönetmelikler, Anayasa’ya ve yasalara uygun olmak zorundadır.Yönetmelik tanımı gereği yönetimin yönetmeye ilişkin yöntemlerinin nasıl olması gerektiğini düzenlemektedir.

OKULLAR AÇILIRKEN LİSE YÖNETMELİĞİ DEĞİŞTİ 

MEB’in kendi yönetsel uygulamalarını ve örgütlendiği alan olan eğitim alanını düzenleyen 100’den fazla yönetmeliği var. Neredeyse her ay bir ya da iki yönetmeliğin değişme veya ek yapmak üzere yenilendiğini görmekteyiz.  Söz konusu olan yönetmeliklerden birisi de ortaöğretim kurumları yönetmeliği. Bu yönetmelik son yıllarda en çok değişen yönetmelikler arasında yer alıyor. 

OKULLAR AÇILMADAN İKİ GÜN ÖNCE 

Okulların açılmasına iki gün kala 76 maddesi değişen veya ek yapılan ortaöğretim kurumları yönetmeliği 16 Eylül 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe ilişkin bir dava açılmadığı ya da değişiklik yapılmadığı takdirde bu yönetmelik uygulanacak. 

76 MADDEDE YAPILAN DÜZENLEMELER NEDİR?

76 maddede yapılan düzenlemenin bir bölümü, geçmişte yapılan uygulamalarda karşılaşılan sorunların yeniden yaşanmaması ile yasalarda yapılan değişikliklere uygunluğu amaçlıyor.

Yönetmelikte yapılan bazı değişiklikler göre,

* 4.madde kavramsal ve kurumsal tanımları belirliyor.

* Liseler arasına özel eğitim meslek liselerini dahil ediyor.

* Mesleki öğretim programlarının yeterliliklerini tanımlıyor.

* İşletmelerde mesleki eğitim süresini reşit ise kendi isteği değilse velinin onayı ile 6 güne çıkarıyor.

* Uygunluk halinde çevresel faktörlerde göz önüne alınarak meslek liselerinde yeni derslerin programa alınabileceğini ön görüyor.

* Seçmeli dersleri süresi içinde seçmeyen öğrencilerin ders seçimini idarecilerin yapmasına olanak sağlanıyor.

* Ders saatleri dağıtımı yapılırken süt izninin göz önünde bulundurulmasını gerektiğini belirliyor

* Okul spor kulüplerinin kuruluşunu dernekler yönetmeliği esaslarına bağlıyor.

* Örgün eğitimden açık öğretime açık öğretimden örgün eğitime yeterlilikler çerçevesindegeçiş kurallarını düzenliyor.Bu geçişlerde açık öğretimden örgün öğretime geçişte yer almayan açık öğretim imam hatip liselerine de geçiş hakkı sağlanıyor.

* Yetenek ile öğrenci alan liselere diğer liselerin 9.sınıflarında okuyan öğrencilerin eylül ve ekim ayı sonunda yetenek sınavına girerek başarılı olmaları halinde geçebileceklerini düzenliyor.

* Liseler tanımı arasına proje uygulayan liseler tanımı eklenmiş.

* Disiplin yaptırımlarında kınama cezası yerine toplum hizmetinde görev yapma yaptırımı öngörülüyor.

* 5 gün geç kalmanın yarım gün devamsızlık sayılacağını düzenlemesi getiriliyor.

* Sınavların iki sınav yazılı olma ibaresinde yer alan “yazılı” tanımını kaldırıp iki sınav tanımı getiriyor. 

TARTIŞMALI VE YORUMA AÇIK MADDELER NEDİR?

Sonuç olarak, yukarıda sıralanan madde değişiklikleri ön plana çıkan değişiklikler. Bunların dışında kalan değişiklikler büyük oranda kurulları, şeflikleri ve bunların işleyişini düzenliyor.Yukarıda yer alan bazı maddelerin oldukça tartışmalı ve yoruma açık maddeler olduğunu söyleyebiliriz. 

Bazı maddelerin ucu açık. 

Örneğin çocuk 10 gün geç kalırsa 1 gün mü devamsız sayılacak?

Toplum hizmetinde çalışma nasıl olacak? Bu hizmetlerde çalışırken çocuğun istismara uğramasının önüne nasıl geçilecek?

Çocuk reşitte olsa ailesinin onayı da olsa işletmelerde çalışmasının 6 güne çıkarılması çocuk emeğinin sömürülmesi, işverenlere sağlanmış bir olanak değil mi?

İki yazılı sınav şartının kaldırılması iki mülakat yapılması anlamına geliyor. Mülakatların “şişirme not” denilen sorunu teşvik etme riski bulunuyor. Mülakatlarda çocukların yanlış yapmaları halinde arkadaşları önünde düşecekleri pozisyonların iyi düşünülmesi gerek.

Süresi içinde ders seçimi yapmayan ya da yapamayan öğrencilerin yerine idareler neye göre seçmeli ders belirleyecek? İdarelerin seçtikleri dersleri çocuklar okumak istemezse ne olacak? 

GENİŞ KATILIM SAĞLAMASI GEREKİYOR

Görüldüğü gibi her değişiklik iyi hesaplanmadığı takdirde yeni sorunları ve soruları beraberinde getirecek iklimi barındırmaktadır. Eğitim toplumun tamamını etkileyen bir alandır. O nedenle eğitime dair yapılan her düzenlemenin geniş katılım tartışma ve kapsayıcılık prensipleri doğrultusunda hazırlanması gerekmektedir. Bu prensip gözetilmediği zaman okul açma kapatma yönetmeliği örneğinde olduğu gibi yeniden değişiklik yapmak durumunda kalınacaktır. Buna rağmen elbette ki işleyişin ve düzenin sağlanması için bir takım kurallar, düzenlemeler ve uygulamalar olmalıdır. Bütün bu düzenlemeler yapılırken geniş kapsamlı tartışmalar yapılmadan ve bütüncül düşünülmeden yürürlüğe konulan düzenlemeleri anlık,günlük,gelişi güzel,hesaplanmadan yapılması yeni sorunlar doğuracaktır. Bu durumda, eğitim ile ilgili süreklileşen mevzuat değiştirme düzenlemesinin “yapboz” eleştirisinin yapılmasını haklı çıkaracağını, eleştirilere verilen yanıtların haksız olacağını görmek gerek.