Ders çalışmayı biliyor musunuz? Nasıl verimli ders çalışabilirsiniz?

Ders çalışmayı biliyor musunuz? Nasıl verimli ders çalışabilirsiniz? Öğrenciler saatlerce ders çalışsa da eğer doğru yöntemle çalışmıyorlarsa verim alamaz. Peki verimli ders çalışma nedir ve nasıl çalışabilirsiniz? Bu sorunun yanıtını Çukurova Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş şöyle veriyor:

Herkesin ders çalışma metodu, stili farklıdır. Bazıları günün belli saatlerinde, bazıları müzik dinleyerek, bazıları da sessizlikte çalışır. Ancak öğrencilerimizin büyük çoğunluğu öğrenme becerileri ve etkili öğrenmeyi gerçekleştirme konusunda sorun yaşıyor. 

DERS ÇALIŞMAYI BİLİYOR MUSUNUZ? NASIL VERİMLİ DERS ÇALIŞABİLİRSİNİZ?

Desin haftalık planına uygun olarak işlenecek derse önceden hazırlıklı gelmek gerekir. Dersin konusunun ne olduğunu ve konu hakkında biraz bilgi ile gelmek dersin anlaşılmasını kolaylaştırır. Derse işlenirken önemli görülen kısmaları not almak önemli. Tutulan notlar eve gidince yeniden temize çekerek öğrenmenin kalıcı hale gelmesini sağlanabilir. Varsa konu ile ilgili ek kaynaklardan okuma yapmak ve aralıklarla tekrarlamak ders çalışmanın temel yönetimidir. İyi öğrenciler derste alınan not ve önerilen kaynağa ilave olarak ek kaynak okur, verilen ödevi yapar, kendi kendine soru sorar, konuları tekrarlar ve sınava hazırlık yaparak öğrenmeyi geçekleşirlerdi.

NOT ALARAK ÇALIŞMAK ÖNEMLİ 

Not almak, soru sorumak, ilgili sözlüklerden kavramları öğrenerek cümle-cümle ilerlememiz gerekir. Düz okuyarak hiçbir şey anlamadan sayfanın sonuna geldiğimizde elde yalnızca zaman kaybından başka bir şey olmaz. 

Oysa öğrencilerin çoğu derste not almıyor. Günümüzde telefonun kamerası ile fotoğraf veya ses kaydı alarak öğrenme yaptığını düşünüyor. Ancak öğrencilerimizin çoğunun sınav sorularına verdikleri cevaplardan soruyu tam anlamadıkları anlaşılıyor. Oysa yazarak ders çalışmak öğrenmenin kalıcı olmasında önemli. 

Öğretme ve öğrenme modelini öğrencilerimize kazandıramadığımız görülüyor. Bazı üniversitelerimizde hocaların ders öncesi kaynak önerdikleri ve öğrenciyi ödev yolu ile çalışmaya zorladıkları görülmekte. Hatta bugün gelişmiş ülkelerde eğitim halen başarılı yönü öne çıkıyorsa sürekli ödev ve ödevlerin “teaching asistanlar üzerinden denetim ile kişilerin ek okuma yapması sağlanmakta 

ÖĞRETMEN KAYNAKLI ÖĞRENME

Geçmişte öğrenme çoğunlukla öğretmen merkezli yöntem gereği hoca dersi kaynaktan okur veya tahtaya yazarak veya çizerek anlatırdı. Çok fazla kaynak ve kitap olmadığı için öğrenciler anlatılanları yazardı. Günümüz iletişim ve teknikeri çağında maalesef öğrenciler yazılı kaynak kullanmıyor, dijital ortamda kaynakları izliyor. 

Günümüzde iletişim teknolojinin içinden doğan öğrencilerin okuma ve anlama kapasitelerini iyi analiz etmemiz gerekir. Günümüzde iletişim çağının gereği olarak eleştirel okuma ve kritik ederek öğrenmeyi öğrenmek ve bir alışkanlık kazanmak zorunda. Yoksa gördüğümüz gibi derste pasif dinleme veya slaytlardan yararlanarak iyi bir öğrenme gerçekleşmiyor. Günlük hayta karşılattığımız öğrenme ihtiyacımızın karşılanmasında yazılı veya ekran üzerinden olsun etkili okuma yöntem gerektirmekte. Bilginin yoğun üretildiği çağımızda çağın gerisinde topal kalmamak için hızlı okuma etkili okuma ve etkili öğrenmeyi bilmemiz şart. 

ETKİLİ ÖĞRENMEYİ SAĞLAMAK

Her şeyden önce ders çalışmak ve okumak bir ihtiyaca bağlı olarak gelişmeli ve isteyerek okuma geliştirilmeli.  Öğrenci olarak en önemli sorumluluklarından birisi derslerini izlemek ve etkili öğrenmeyi sağlamak. İlk ve orta öğretimde 12 yaşına kadar (soyut düşünme becerisi gelişme başlama yaşı) öğretme etkili olabilir. Ancak yükseköğretimde öğretme olmaz, eğitim süreci başlar. Yani kişinin her olguyu ve olayı sorgulaması ve analizi etmesi gerekir. 

DERS ÇALIŞMANIN İPUÇLARI VAR MI?

1. Öncelikle çalışma yapılacak materyal, ders notu, kitap görsel vs. belirlenmeli. 

2. Okunacak materyalin içeriği, hacmi belirlendikten sonra amaca ve zamana bağlı olarak çalışma planı yapılmalı.

3. Nerede ve ne zaman en iyi öğrenmeyi sağladığınıza inanıyorsanız o alışkanlığınızı ve tutumunuzu sürdürebilirsiniz.

4. Önden hızlı bir okuma ile konu hakkında bilgi sahibi olunursa bir sonraki çalışma ve okuma daha iyi anlaşılır. 

5. Anlayarak okuma için defter, kalem (gerekirse farklı renkteki kalemler) ve çizim için cetvel, pergel, hesap makinesi hazır bulundurulmalı.

6. Anlamayı kolaylaştırmak için ne aradığımızı bilmemiz. Hatta verilenler ve istenilenleri sürekli akılda tutmak öğrenmenin etkin gerçekleşmesine yarımcı olabilir.

7. Okunan kısımlar şematize edilerek anlamanın kolaylaştırması sağlanabilir. Analitik okuma ve çözümleme sonrası anladığımız özetleyerek not alabiliriz. Not alam konusunda kısaltma, sembol ve değişik işaretler kullanılabilir. (Bu konuda özel bir öğrenme ve yöntemin araştırması yaralı olur).

8. Okuma ve çalışma bitikten sonra, kendi kendimize ne öğrendiğimizi tekrarlayarak kontrol edebiliriz.

9. Konu ile ilgili varsa sorular çözülmeye çalışılır. Cevaplanmayan soruların neden cevaplandırmadığı yeniden irdelenmelidir. Nerde eksik kaldığını ve neyi yeniden çalışmak gerektiği belirlenmeli. Sonra yeniden sınav olmak ve eksikleri gidermeye çalışmak yaralı olabilir.

BAŞARMAK İÇİN NE GEREKİYOR?

Birçok tecrübe sahibi başarı hanesinde ismi geçen bilim ve sanat insanları başarının ancak sabırlı, karalı ve disiplinli çalışma ile kazanıldığını belirtiyor. Zekâ önemli, ancak hayat hep zekâdan çok disiplinli ve sabırla çalışanları hep başarılı olduğunu göstermekte.