Eğitimde 'dil' sürtüşmesi: MEB ve YÖK kararları ne diyor?

Eğitimde 'dil' sürtüşmesi: Galatasaray Üniversitesi'nde B2 seviyesinde Türkçe bilmeyen akademisyenlere çalışma ve oturma izni verilmeyecek. Bir süre önce de Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yabancı öğretmenlerin "Türkçe" yeterliliklerini ölçecek sınav hazırlığını duyurmuştu. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk da çalışmayı öncelikle Fransa'dan görevlendirilecek öğretmenlerin Türkçe okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerinin değerlendirilmesi amacıyla yürüteceklerini dile getirmişti. Neden böyle bir "şart" istendiği okullarda tartışılırken, Galatasaray Üniversitesi akademisyenleri ile ilgili YÖK kararı geldi. Buna göre Fransız akademisyenler çalışma ve oturma izni alabilmek için Türkçe bilmek zorunda.

Peki ne oldu da Fransız eğitimciler için "Türkçe” şartı geldi?

FRANSA DİL ŞARTI GETİRDİ

Bunun nedeni Fransa hükümetinin Türkçe öğretecek öğretmenlere Fransızca bilme zorunluluğu getirmesi. pervinkaplancom haberine göre Fransa’da ana dilde eğitim ve kültür öğretimiyle ilgili son reform paketinde değişiklik yapıldı. Reform, göçmen kökenli çocukların ebeveynlerinin kültürleriyle olan ilişkisinin korunması için 1970’lerde kurulan Elco adı verilen bir programda gerçekleştirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bu reformu ‘İslamcı ayrılıkçılığa karşı mücadelede çok değerli gördüğünü’ açıklamıştı.

Bu reforma göre Türkiye’nin de dahil olduğu 9 ülkeden Fransa’ya giden öğretmenlerin B2 seviyesinde Fransızca dil yeterliliği istendi.Fransız hükümeti, bu ülkelerden gönderilen bazı öğretmenlerin cumhuriyetçi değerlerden uzaklaşmayı teşvik ettiği gerekçesiyle programda değişikliğe gitti.

MEB: TÜRKÇE YETERLİLİKLERİ ÖLÇECEĞİZ

İşte bu değişikliğe tepki Milli Eğitim Bakanlığı’ndan (MEB) geldi. MEB, yabancı uyruklu öğretmenlerin Türkçe yeterliklerini sınavla ölçme kararı aldı. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Türkiye'de görevlendirilen yabancı uyruklu öğretmenlerin Türkçe yeterliklerinin ölçülmesi için sınav düzenleme hazırlıklarına başladıklarını belirtti. Selçuk, çalışmayı öncelikle Fransa'dan görevlendirilecek öğretmenlerin Türkçe okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerinin değerlendirilmesi amacıyla yürüteceklerini duyurdu. Selçuk geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada şunları dile getirdi:

ÖNCELİKLE FRANSA'DAN GELENLER

"Bu kapsamdaki çalışmayı öncelikle Fransa'dan ülkemizdeki okullarda çalışmak üzere görevlendirilecek öğretmenlerin Türkçe okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerinin değerlendirilmesi amacıyla başlattık. Çalışma kapsamında geliştirilecek sınavın herhangi bir ülkeden Türkiye'ye görevlendirilecek tüm yabancı öğretmenlere uygulanabilecek nitelikte olmasını hedefliyoruz."

YÖK: TÜRKÇE BİLSİNLER

Bu kez de YÖK, Galatasaray Üniversitesi için karar aldı. YÖK “Mütekabiliyet Esası”na (Karşılıklılık) dayandırdığı kararda Galatasaray Üniversitesi’nde çalışan Fransız hocalara “B2” seviyesinde Türkçe bilme şartı getirdi. Türkçe sınavını veremeyen Fransız öğretim üyelerine çalışma ve oturma izni verilmeyecek. Mediapart’tan Nicolas Cheviron’un haberine göre GSÜ rektörlüğü, YÖK’ün Türkçe dil yeterliliği şartını içeren kararını geçen yılın aralık ayında Fransız öğretim üyelerine iletti. Haberde üniversitenin Fransız rektör yardımcısının, 23 Aralık 2020’de öğretim üyelerine gelişmeyi açıklayan bir e-posta gönderdiği ve hocalardan “soğukkanlılıklarını korumaları” ve "kararın siyasi olduğunu" belirttiği ifade edildi. Karardan etkilenecekler arasında yaklaşık 20 yıldır Türkiye’de çalışan öğretim üyelerinin yer aldığına dikkat çekildi.

Galatasaray Üniversitesi (GSÜ) 1954 tarihli Fransa-Türkiye Kültürel İşbirliği Antlaşması’na dayanarak 1992’de kurulan GSÜ, Fransızca eğitim yapan bir devlet üniversitesi olduğu hatırlatıldı.

YÖK: ONLAR VAZGEÇSİN BİZ DE VAZGEÇERİZ

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) yetkilileri ise Fransa’nın, ilkokul, lise ve üniversitelerde Türkçe öğretecek okutmanlara “B2” seviyesinde Fransızca bilme şartı getirdiğini, bilmeyenleri geri göndermeye başladığını, bir yıldır bu kararın değişmesini beklediklerini belirtti. Bu karar değişmediği için de mütekabiliyet esasına göre Türkiye’deki Fransız öğretmenlerin ‘B2’ düzeyinde Türkçe bilmesini istediklerini söylüyor. Yetkililer, Fransa bu kararı kaldırdığı anda da vazgeçileceğini belirtiyor.