Emniyetten 'uyuşturucu yaşı ortaokula indi' başlıklı haberlere ilişkin açıklama

Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, bazı medya organlarında "uyuşturucu yaşı ortaokula indi" başlıklı haber içeriğinde bazı verilerin çarpıtılarak olumsuz bir algı oluşturulmaya çalışıldığını bildirdi.

Başkanlığın Twitter hesabından yapılan açıklamada, uyuşturucu yaşına ilişkin haberde, alınan tüm tedbirlere ve yürütülen projelere rağmen elde edilen sonuçların olumsuz olduğu izlenimi verilmeye çalışıldığı ve buna dayanak olarak da 2020 ve 2021 yılları "Türkiye Uyuşturucu Raporları"nda yer alan Sağlık Bakanlığı yataklı tedavi verilerinin gösterildiği belirtildi.

Haberde, uyuşturucu tedavisi görenlerin yüzde 47,8'inin zorunlu eğitim çağı ortaokul ve lise öğrencisi olduğu, 15 yaş altı ortaokulda kullanım oranının yüzde 14'e çıktığı ve 2020 raporunda 15 yaş altı uyuşturucu kullanım oranı yüzde 0,4 iken 2021 raporunda aynı yaş kullanım oranının yüzde 37,4'ü gördüğünün ifade edildiği hatırlatıldı.

Haberde yer alan "tedavi görenlerin yüzde 47,8'inin ise 19 yaş altı yani ortaokul ve lise, zorunlu eğitim çağında olması gerektiği dikkat çekti" şeklindeki ifadenin eldeki verilerden araştırıldığı ancak bu rakamı doğrulayacak herhangi bir istatistiğin bulunamadığı bildirilen açıklamada, 19 yaş altı yataklı tedavi görenlerde yüzde 47,8 olarak iddia edilen bu rakamın 2020 Türkiye Uyuşturucu Raporu'nda yüzde 12,1, 2021 Türkiye Uyuşturucu Raporu'nda ise yüzde 13,2 olarak yer aldığı kaydedildi.

"UYUŞTURUCU ALINMASINA İLİŞKİN HERHANGİ BİR VERİ İNTERNETTEN KONMAMIŞTIR"

Haber metninin, "bağımlı yaşı düşüyor" başlığı altında "15 yaş altı yüzde 14" olarak aktarılan verinin yatarak tedavi görenlerin oranı değil, ilk kullanım yaşı yüzdesi olduğu ifade edilen açıklamada, bu yaş grubundan yataklı tedaviye başvuranların oranının yüzde 0,4 olduğu bilgisi verildi.

Yine aynı şekilde yatarak tedavi görenlerin oranı olarak yansıtılan "15-19 yaş arası yüzde 37,4, 20-24 yaş arası yüzde 28 ve 25-29 yaş arası yüzde 11,4" verilerinin ilk kullanım yaşının yüzdesi olduğu vurgulanan açıklamada, yataklı tedaviye başvuranların oranının 15-19 yaş grubunda yüzde 12,9, 20-24 yaş grubunda yüzde 21,2, 25-29 yaş grubunda ise yüzde 30,1 olduğu belirtildi.

Haberde, "15-24 yaş arası yüzde 71" olarak yer alan verinin de NARKOLOG analizine göre ilk kullanım yaşı yüzdesi olduğu ifade edilen açıklamada, bu yaş grubundan yataklı tedaviye başvuranların oranının da toplamda yüzde 34,1 olduğu vurgulandı.

Söz konusu verinin 2020 yılı Türkiye Uyuşturucu Raporu'ndan alındığı hatırlatılan açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Haber metninin 'internetten alıyorlar' başlığı altında sunulan bölümde, uyuşturucu alınmasına ilişkin herhangi bir veri internetten konmamıştır. Ayrıca aynı başlık altında bulunan 'ilk deneme yaşı yüzde 23'le 15 yaş altı' verisi, üretilen raporlarımızın hiçbirinde bulunmamaktadır (Haberde TÜİK 2019 yılı Türkiye geneli 15 yaş altı nüfus oranı olan yüzde 23,1'in kullanıldığı değerlendirilmektedir). 'Yüzde 85 sokak satıcısından alıyor' spotundaki rakam, 2019 yılında yapılan NARKOLOG çalışmasında madde kullanıcılarının 'genel temin şekli' bakımından doğrudur. Ancak bu rakam, toplumun ve ailelerin dikkatinin çekilmesi bakımından 'ilk temin şekli' ile birlikte gösterilmelidir. Çünkü maddeyi ilk temin şekli 2019 yılında yüzde 75,1, 2020 yılında yüzde 75,9, 2021 yılında ise yüzde 78,3'lük oranla arkadaş ve yakın çevresidir."

"HİÇBİR RAPORUMUZDA BULUNMAYAN VERİLER VARMIŞ GİBİ GÖSTERİLMİŞTİR"

Haberde doğru olan bazı rakamların birbirine karıştırılarak olumsuz bir algı oluşturulmaya çalışıldığı ve hiçbir raporda bulunmayan verilerin ise "varmış gibi gösterildiği" vurgulanan açıklamada, "Haberde çarpıtılarak verilen ve dezenformasyon amacı taşıdığı yapılmış yorumuna, 2020 Türkiye Uyuşturucu Raporu'nun 96'ncı, 2021 Türkiye Uyuşturucu Raporu'nun ise 86'ncı sayfalarından ulaşılabilir" ifadesi kullanıldı.