İşsiz öğretmen sorunu nasıl çözülür?

İşsiz öğretmen sorunu nasıl çözülür? Atama bekleyen öğretmenlerin sayısı yarım milyonu aştı. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Öğretmen Strateji Belgesi’ndeki verilere göre, eğitim ve eğitim bilimleri fakültelerinde okuyanların sayısı 228 bin 279.

Fen fakülteleri, edebiyat fakülteleri, fen edebiyat fakülteleri, insan ve toplum bilimleri fakülteleri ve ilahiyat fakültelerinde okuyan öğrenciler de dâhil edildiğinde öğretmen olmayı bekleyen 653 bin 899 lisans öğrencisi var. Öğretmenlik alanlarına kaynak teşkil eden diğer programlar ve pedagojik formasyonkurslarına devam eden mezun öğrenciler de dikkate alındığında öğretmen olarak atanmayı amaçlayanların sayısı bir milyonu aşıyor.

İŞSİZ ÖĞRETMEN SORUNU NASIL ÇÖZÜLÜR?

Bu sayıyı da atanan öğretmenler ile eritmek mümkün görünmüyor. 2018 yılında yapılan KPSS eğitim bilimleri sınavına 440 bin 311 başvurdu. Sınava girmeyenler de dikkate alındığında işsiz öğretmen sayısının 500 bini aştığı tahmin ediliyor. Atama sayısı ise bu işsiz öğretmen ordusunu eritecek gibi görünmüyor. Peki öğretmenlerin sorunu nasıl çözülür?

Eğitimci Alaaddin Dinçer, emeklilik yaşı gelenlerin “bir yıllık maaş ikramiye” ile emekliliğe teşvik edilebileceğini söylüyor.

İşte Dinçer’in işsiz öğretmen sayısının eritilmesi için önerileri:

EMEKLİLİK YAŞI GELENE BİR YILLIK MAAŞ İKRAMİYESİ

Emeklilik yaşını doldurmuş olanlara bir defaya mahsus olmak üzere alacakları bir yıllık maaş tutarlarına karşılık gelecek ‘ek ikramiye’ adı altında emekliliğe teşvik ikramiyesi verilmelidir. Uygulama zorunlu olmamalı isteğe bağlı olarak gerçekleştirilmelidir.

ÖĞRETMENLERİN EK GÖSTERGESİ 36007E ÇIKARILMALI

Eş zamanlı olarak öğretmenlerin ek göstergesi 3600 çıkarılmalı, öğretmenlerin çalışırken aldıkları aylıkla emekli olduklarında alacakları aylık arasındaki makasın kapanmasının yaratacağı olumlu etki ile emekli olacak sayı artacaktır. Nitekim on binlerce öğretmen 24 Haziran seçimleri öncesinde 3600 ek gösterge için verilen vaat nedeniyle emekliliğinin ertelemiş durumdır.5 yılda emeklilik nedeniyle boşalacak 50 bin kadroya atama yapılarak birikimin eritilmesine olanak sağlanabilir.   

ÖĞRETMEN ÜNİVERSİTELERİ KURULANA DEK

7 bölgede sadece öğretmen yetiştirmek Öğretmenlik Bilimleri Üniversiteleri kurulmalı. Bu üniversiteler kurulana kadar öğretmen akademileri belli merkezlerde eğitim fakültelerinin bünyesinde açılabilir. Öğretmen üniversitelerinin kurulmasının ardından akademiler bu üniversitelerde ayrı bir bölüm olarak oluşturulabilir. Akademiler hem mevcut öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerine, yeterliliklerine ve niteliğine katkıda bulunmalı hem de işsiz öğretmenlere alanlarına dair statüleri esas olmak üzere yan dal statü hakkı tanınmalı. Kendi alanları dışında ihtiyaç duyulan alanlarda öğretmenlere tanınan bu yan dal alan statüsüne yönelik alan bilgisi temelli sertifika programları düzenlemeli. Bu sertifika programlarının ağırlığını psikoloji ve rehberlik alanı programları oluşturmalı.

PDR ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU GETİRİLMELİ

21 yy çalışma koşulları iş yerlerinde çalışanlara yoğun stres, gerilim psikolojik sorunlar yaşatıyor. Bu sorunların çözümüne katkıda bulunmak için alt sınırı 100 olmak üzere, her 100 çalışana karşılık (kamu-özel)  engelli ve iş yeri hekimi çalıştırma zorunluluğu örneklerinde olduğu gibi bir rehberlik ve psikolojik danışman çalıştırma zorunluluğu getirilmeli. Bu yolla 150 bine yakın öğretmen istihdam olanağı bulabilir. Akademilerin rehberlik ve psikolojik danışmanlık sertifika programını bitiren öğretmenler bu iş yerlerinde görevlendirilmeli. Böylece öğretmenler ‘turist rehberliği’ değil, öğretmenlik alanı ile ilgili bir iş yapmış olur.

5 FAZLA ÖĞRETMEN ATAMASI YAPILMALI

Mevcut birikimin eritilmesi için 50’ye kadar öğretmeni olan her okula 1,50-100 arası 2,100-150 arası 3,150-200 arası 4,200 ve üzeri öğretmen kadrosu bulunan okullara 5 fazla öğretmen atanmalıdır. Bunun gerekçesi bünyesinde bu sayılarda öğretmen bulunan okullarda her gün bir öğretmenin değişik mazeretle okulda bulunamamasıdır. Mazereti olan öğretmenin derslerinin boş geçmemesi için bu öğretmenlerden yararlanılacaktır. Bu yolla en az 50 bin öğretmen istihdamı sağlanmış olacaktır.

DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSLARI

2017 performans hedeflerinde hafta sonu yapılmakta olan destekleme ve yetiştirme kurslarında görev alacak öğretmenlere 850 milyon, özel öğretim kurumlarından alınacak hizmete karşılık teşvik amaçlı bu okullara 1 milyar 250 milyon bütçe ayrıldığı bilgisi yer almaktadır. Toplamda 2 milyar 100 milyonluk bütçe ile(özel öğretim kurumlarına teşvikten vaz geçilerek) devlete maliyeti 3 bin 700 lira olan 50 bin kadrolu öğretmen atanabilir. Atanan bu öğretmenlerin görev alanı hafta sonu okullarda açılan destekleme ve yetiştirme kurslarında görev yapmak olmalı, kursların olmadığı dönemlerde de aylıkları ödenmelidir. Bütün bu alternatif istihdam seçeneklerinin yanında yaygın eğitim kurumlarında yetişkinlerin eğitimi için işsiz öğretmenlere istihdam olanağına kavuşabilir. Yetişkinlerin yaygın eğitim kurumlarında alacakları eğitim yoluyla toplumun eğitim yılı ortalamasının da yükselmesi sağlanabilir.

ÖĞRETMENLERİN İŞ YÜKÜ ÇOK YÜKSEK

Özellikle mesleki teknik ortaöğretimde bazı branşlarda öğretmenlerin iş yükü çok yoğun. Bu branşları rahatlatmak için öğretmenlerin okutmakla zorunlu olduğu ders saatleri ekonomik kayıplara uğratılmaksızın azaltılabilir. Bu yolla doğacak öğretmen ihtiyacını karşılamak içinde mevcut işsiz öğretmenler arasından atama yapılabilir. Yapılacak atamaların rakamsal karşılığı çok büyük olmasa da öğretme-öğrenme süreçlerinin niteliğinin yükseltilmesine önemli katkılar sağlayacaktır.

İKİ ÖĞRETMENİN OLMASI GEREKEN SINIFLAR VAR

Ülkenin bazı kentlerinde buluna okulların sınıflarında ikinci öğretmenin bulunmasına gereksinim duyuluyor. Özellikle Kürt ve başka etnik nüfusların yoğun yaşadığı illerde bu gereksinim karşılamak açık bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkıyor. Bu gereksinimin karşılanmasına yönelik öğretmenlik programları yerelin özgünlüğü üzerinden değerlendirilerek öğretmen istihdamı yoluna gidilebilir. Böylece ülkenin bazı coğrafi bölgelerinde yaşayan çocukların yaşadığı yoksunluklar giderilip dezavantajlı olma halleri de ortadan kaldırılmış olur.