İzin yoksa ifade özgürlüğü de yok

İzin yoksa ifade özgürlüğü de yok. AYM, üyesi olduğu sendikanın afişlerini dağıttığı için üniversite yönetiminden uyarı cezası alan akademisyenin iptal başvurusunu reddetti.

BirGün’den Mustafa Mert Bildircin’in haberine göre Anayasa Mahkemesi (AYM), üyesi olduğu Eğitim Sen’in afişlerini görev yaptığı üniversitede dağıttığı için yazılı uyarı alan Araştırma Görevlisi U.K’nin cezaya itirazını reddetti. Mahkeme, yazılı uyarının K.’nin kişisel yaşamında ve kariyerinde disiplin cezalarıyla aynı derecede etkili olamayacağına hükmetti. Eylemin idareden izin alınmadan gerçekleştirilmesi ise cezaya dayanak gösterildi.

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde Araştırma Görevlisi olan Eğitim Sen Üyesi U.K., üniversite yönetiminin uyguladığı yasaklara tepki gösterdi. Dönemin YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan’ın yayımladığı genelgeler üniversitedeki baskı ortamını tırmandırırken akademisyenler ve idari personel tepki için eylemlere başladı. Bu kapsamda, yerleşke kütüphanesi önünde Eğitim Sen standı açılarak “Öğrencime Dokunma ve Asistan Kıyımına Hayır” başlıklı ilanlar dağıtıldı.

İZİN YOKSA İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ DE YOK

Üniversite yönetimi, üyesi olduğu sendikanın standında bildiri dağıtan akademisyen A.K. hakkında disiplin soruşturması başlattı. Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurlar Disiplin Yönetmeliği çerçevesinde yürütülen soruşturma sonunda U.K.’ye, “Cezai nitelikte olmamak üzere bu defaya mahsus” yazılı uyarı verilmesi kararlaştırıldı. U.K., cezanın iptali için Ankara 1. İdare Mahkemesi’ne iptal davası açtı. Ankara 1. İdare Mahkemesi, iptal istemini 2013 yılında reddetti. Ret kararının gerekçesi, “Sendika adına açılan tanıtım masası ve dağıtılan el ilanlarıyla ilgili olarak idareden izin alınmaması” oldu.

İPTAL TALEBİ İDARE MAHKEMESİ’NDEN DÖNDÜ

İptal talebi Ankara 1. İdare Mahkemesi’nden dönen U.K., AYM’nin yolunu tuttu. AYM’ye yaptığı başvuruda, kendisine verilen cezanın diğer sendika üyelerine gözdağı verme ve yıldırma amaçlı olduğunu savunan U.K., örgütlenme özgürlüğünün ve sendika hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek ifade özgürlüğünün kısıtlandığını belirtti. AYM, kamu görevlilerine eylemlerinden dolayı verilen ve disiplin cezası niteliği taşımayan yazılı uyarının ifade özgürlüğüne yönelik müdahale olduğu yönünde daha önce alınmış kararlara karşın U.K.’nin başvurusunu oybirliği ile reddetti. Kararda, ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine ilişkin iddianın, “Anayasal ve kişisel önemden yoksun” olduğu belirtildi.

SEKİZ DOSYA DAHA AİHM’DE

Üniversite yönetiminin yürüttüğü soruşturmadan aynı cezayı alan ve iç hukuk yollarını kullanarak yaptıkları itirazları reddedilen sekiz akademisyenin itiraz davasının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) görüşülmeye devam edildiği öğrenildi. Eğitim Sen Yükseköğretim Sekreteri Özgür Bozdoğan, U.K.’nin dosyasını da AİHM’e taşıyacaklarını kaydetti.

Türkiye’deki mevcut hukuk sisteminin sendikal hakların kullanımı önünde engel olduğunu söyleyen Bozdoğan, “Kamu çalışanları, hukuk kararları ve var olan istihdam rejimi nedeniyle haklarını kullanmaktan kaçınıyorlar” dedi. Bozdoğan, yükseköğretimde korku ikliminin daha da belirgin olduğunu ifade ederek “Sendikal faaliyetin izne tabi tutulması, sendikal faaliyetin doğasına aykırıdır. Bağımsız bir faaliyet olmaktan çıkararak işverenin izin verdiği sınırlar içerisinde bir sendikal faaliyete neden olur” diye konuştu.