MEB, ‘Yabancı öğretmen’ istemiyor mu?

MEB, ‘Yabancı öğretmen’ istemiyor mu? Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde yapılan değişiklik başta yabancı özel okullar olmak üzere yabancı öğretmen çalıştıran kurumları şaşkına çevirdi. Gelecek öğretim yılında ders vermeleri için yabancı öğretmenlerle sözleşme yapan ve şu anda çalışma izinleri yenilenecek öğretmenler de okullar da ‘ortada’ kaldı. Sorunun nasıl çözüleceğini araştırıyorlar.

Peki bu duruma ne yol açtı?

MEB, 'YABANCI ÖĞRETMEN İSTEMİYOR MU?'

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik 19 Şubat tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu yönetmelikte özel öğretim kurumları ile ilgili birçok düzenleme yer aldı. Bu düzenlemelerden biri de yabancı öğretmen çalıştırılmasıyla ilgili oldu.  

YÖNETMELİK DENKLİK İSTEDİ

Buna göre yabancı öğretmen ya da yöneticilerin Türkiye’deki özel okullarda çalışabilmeleri için diplomalarına YÖK’ten denklik alınması gerek. Bundan sonra yabancı eğitimci çalıştırmak isteyen okullar, bakanlıktan ön izin alabilmek için bu eğitimcilerin diplomalarına denklik almak zorunda. Ancak bu denklik alındıktan sonra “ön izin” için Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) başvurabilecekler. Bakanlık onayladıktan sonra da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na çalışma izni için müracat edebilecekler.

SORUN NEREDEN KAYNAKLANIYOR?

Peki ‘sorun nedir?’ diye soracak olursanız, denklik almak için ortalama 6 ay gibi bir süreç gerekiyor. Denklik başvurusunun da bireysel olarak yapılması gerek. Ancak okulların birçoğu yabancı öğretmenlerle 2020-2021 öğretim yılı için sözleşmelerini imzalamış durumda. Bir yandan sözleşme imzalayan okullar bu kişileri süre açısından önümüzdeki öğretim yılında çalıştıramaz hale geliyor bir yandan da sözleşme imzalamış öğretmenler de ülkelerindeki işlerinden ayrılmış oluyor.

Görüştüğümüz okul yöneticileri nasıl bir durum ile karşı karşıya olduklarını bakın nasıl anlatıyor:

ESKİ SİSTEMDE NASIL İZİN ALINIYORDU?

“Neler yaşayacağımızı anlamak için öncelikle eski sistemde bu sürecin nasıl işlediğini anlatmak gerek. Biz çalıştırdığımız, çalıştıracağımız öğretmenlerin öncelikle diplomalarını, transkriptlerini, öğretmenlik belgelerini ön izin almak için MEB’e gönderirdik. Bakanlık öğretmenlik yapabileceğine ilişkin onay verirdi. Bu izinle de çalışma bakanlığına başvurup, çalışma ve oturma iznini alırdık. Öğretmenler de kendi ülkelerindeki Türk konsoloslukları aracılığıyla bu izinleri alıp, Türkiye’ye gelirdi.

YÖK’TEN DENKLİK İSTENİYOR

Şu anda ise istenen çalıştıracağımız tüm yabancı öğretmenlerin diplomalarının denkliğinin alınması. Yani YÖK’e denklik için başvurulması. Ancak denklik işlemi 3 aydan başlıyor, 1 yıla kadar çıkıyor. Ortalama 6 ayda veriliyor. Denklik işlemi ise bireysel yapılıyor. Yani yabancı öğretmenler denklik için şahsen başvuracak. Belki vekalet de olur ama belli değil. Bu denklikten sonra ancak biz ön izin için MEB’e başvuracağız. Ardından da çalışma vizesine. Ancak hepimiz öğretmenlerle kontrat yapmış durumdayız. Bu işlemlere şimdi başlasak bu öğretmenleri 2020-2021 yılında değil, ancak 2021-2022 yılında çalıştırabiliriz.

DENKLİK SINAVINA MI SOKACAKLAR?

Bu arada şunu da duyduk. Öğretmenlerin aldıkları derslere bakacaklarmış. Eğer Türkiye’de öğretmenlik yapan bir öğretmenin aldığı derslerden eksikleri varsa bir de denklik sınavına girmeleri gerekirmiş.

Hepimiz şaşkınlık içindeyiz. Bu yönetmeliğin nasıl çıktığını anlamak mümkün değil. Eskiden bir ara mezun olunan üniversitenin tanınırlığını istiyorlardı. Ama orada ellerinde en azından liste vardı. Gerçi bu uygulama da sonra kaldırılmıştı. Şu anda yapılan yönetmelik değişikliği ile özel okullara ‘Yabancı öğretmen çalıştırmayın’ diyorlar sanırım."

SAHTE DİPLOMALAR YÜZÜNDEN Mİ?

Bu arada bir başka okul yöneticisi ise böyle bir düzenlemenin “sahte diplomalar yüzünden mi yapıldı?” diye soruyor: “Duyduğumuza göre Suriyelilerden bazıları sahte diplomalar ile okullarda öğretmenlik yapıyormuş. Ancak Türkiye’nin sayılı köklü okulları araştırma yapmadan öğretmen almıyor. Ayrıca böyle bir durum varsa okul bazında incelesinler. Bütün okulları aynı kategoriye koymasınlar.”

Bu değişikliğin yabancı öğretmen çalıştıran özel okulları zor duruma soktuğunu anlatan bir başka yönetici ise “Sanırım MEB, yabancı öğretmen çalıştırılmasını istemiyor. Yoksa bu değişikliğin okulları nasıl bir duruma soktuğunu bilirlerdi.”

Tüm okulların aklında olan soru da bu zaten:

MEB, yabancı öğretmen çalıştırılmasını istemiyor mu?

Bakalım, okullar seslerini bakanlığa duyurup, düzeltme yapılmasını sağlayabilecekler mi?

YÖNETMELİK NASIL DEĞİŞTİ?

MADDE 23 – Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “sözleşmeleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Haziran ayı içerisinde ve” ibaresi eklenmiştir.

MADDE 24 – Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine aşağıdaki alt bent, (b) bendine aşağıdaki alt bent, (c) bendine aşağıdaki alt bent, (ç) bendine aşağıdaki alt bent eklenmiş, ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmış ve dördüncü fıkrasında yer alan “Çalışma ve Sosyal Güvenlik” ibaresi “Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler” olarak değiştirilmiştir.

“5) Yabancı uyruklu yöneticinin yurt dışından alınmış lisans diploması veya diploma yerine geçen belgesinin denkliğine ilişkin Yükseköğretim Kurulundan alınmış belge,”

“4) Yabancı uyruklu öğretmenin yurt dışından alınmış lisans diploması veya diploma yerine geçen belgesinin denkliğine ilişkin Yükseköğretim Kurulundan alınmış belge,”

“3) Yabancı uyruklu uzman öğreticinin yurt dışından alınmış lisans diploması veya diploma yerine geçen belgesinin denkliğine ilişkin Yükseköğretim Kurulundan alınmış belge,”

“4) Yabancı uyruklu usta öğreticinin yurt dışından alınmış lisans diploması veya diploma yerine geçen belgesinin denkliğine ilişkin Yükseköğretim Kurulundan alınmış belge istenir.”

“(2) Ön izin belgesi için istenen belgeler, kurum yetkilisince millî eğitim müdürlüğüne gönderilir. Valiliklerce şartları taşıdığı anlaşılanların beş iş günü içerisinde ön izin talepleri Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça şartları taşıyanlara beş iş günü içinde ön izin belgesi düzenlenerek ilgili valiliklere gönderilir.”