MEB’in ‘Şehrimiz Diyarbakır’ kitabından: Bakü Türkçesi konuşulur

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından bölge illerindeki ilkokullarda okutulmak üzere, şehir tanıtım kitapları hazırlandı. Diyarbakır İl Milli Eğitim Müdürü tarafından hazırlanan 214 sayfalık "Şehrimiz Diyarbakır" adlı tanıtım kitabında, “Diyarbakır Ağzı ve Özellikleri” başlıklı konuda, kentte konuşulan dilin Azerbaycan Bakü Türkçesine benzer olduğu öne sürüldü.

DİYARBAKIR'DA BAKÜ TÜRKÇESİ KONUŞULURMUŞ

BirGün’de yer alan habere göre, MEB tarafından onaylanmasının ardından Diyarbakır İl Milli Eğitim Müdürlüğü, söz konusu kitabın okullarda okutulması için kaymakamlara yazı gönderdi. Kentin 17 ilçesinde bulunan ilkokullarda okutulmak üzere kitabın basımı yapıldı.

Kitapta yer alan, “Diyarbakır Ağzı ve Özellikleri” adlı konu başlığında şu ifadelere yer verildi: "Şehir merkezinde Türkçe ve yerel diller bir arada yer kullanılır. Dede Korkut Kitabı’nda adı Hamid olarak geçen Diyarbakır, dilin özellikleri bakımından bugün İstanbul’dan ziyade Bakü Türkçesine yakındır. Azerbaycan ve Doğu Anadolu sahasında konuşulan Türkçe, 11. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar Batı Türkçesinin Doğu Oğuz kolu içinde yer alır. Doğu Anadolu ağızları içinde yer alan Diyarbakır ağzı, 16. yüzyıldan sonraki süreçte her ne kadar Batı Türkçesinin Batı Oğuz kolu içerisinde yer alsa da ses ve şekil bilgisi açısından Azerbaycan Türkçesiyle olan ortak şive bağını sürdürmüştür. Öyle ki bugün Azerbaycan Türkçesinin karakteristik özelliklerini taşıyan birçok ses ve şekil bilgisine Diyarbakır ağzı rastlamak mümkündür.

Diyarbakır lehçesinde yer alan sözcüklerin çoğu ÖZEL‘dir. Bu özellikler Arapçada, Farsçada, Kürtçede, Türkmencede, Kafkas dillerinde benzeri olan ancak alfabemizde bulunmayan özel seslerle ortaya çıkar. Bu itibarla sesli ve sesiz harflerin söyleminde farklılık gösterir. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır’da bu medeniyetlere ait kültür parçalarını ve motiflerini bulmamız mümkündür."

ŞEHRİN RİSKLERİ: CİNSEL İSTİSMAR

Kitapta yer alan “Şehrin Riskleri” adlı bölümde, cinsel istismarın vakalarının karşılaşılabilecek riskler arasında olduğu belirtilerek, şöyle denildi:

“Şehir, fırsatlar sunduğu kadar bazı riskler de içerir. Doğal afetler, şiddet, madde bağımlılığı, trafik kazaları, cinsel istismar şehirde karşılaşılabilecek risklerden bazılarıdır.”