Mezun olup geldiler ama denkliğe takıldılar

Mezun olup geldiler ama denkliğe takıldılar. Binlerce öğrenci denklik mağduru olduklarını söyleyerek, sorunlarına çözüm bulmaya çalışıyor. Bu öğrenciler yurtdışı yükseköğretim kurumlarında önlisans ve lisans eğitimlerini tamamladıktan sonra Türkiye’ye geldiler. Ama bu kez de karşılarına denklik sorunu çıktı. YÖK’ten diploma denkliği almakta sorun yaşadıklarını anlatan öğrenciler Seviye Tespit Sınavı’nın (STS) ise yalnızca yılda bir kez yapılmasından da şikayetçi.

Yurtdışında yükseköğrenim gören öğrenci sayısı 100 bini aşıyor. Her yıl binlerce genç istedikleri bölümlere yerleşemedikleri ya da daha iyi bir eğitim almak için yurtdışında üniversite seçeneğini kullanıyor. Ancak mezuniyetin ardından onları bu kez denklik sorunu bekliyor. Kimi ÖSYM’nin tercih kılavuzunda yer almasına rağmen aradan yıllar geçince mezun oldukları üniversitelere denklik verilmemesinden şikayetçi kimi ise mezuniyet alanlarının Türkiye’de tanınmamasından ya da tamamen farklı bir alan olarak kabul edilmesinden. Başka bir sıkıntılarını ise denklik için yapılan Seviye Tespit Sınavı’nın (STS) yalnızca yılda bir kez gerçekleştiriliyor olması. Bu sınavdan geçer not alamayanlar ise bir yıl daha beklemek zorunda kalıyor.

Günlerdir yurtdışı eğitim alıp, mezun olmalarına rağmen denklik sorunu ile boğuşan gençlerden mesajlar alıyoruz. İstekleri sorunlarının çözülmesi . Bakın yaşadıkları sıkıntıları nasıl anlatıyorlar:

SURİYELİ DOKTOR BİLE ÇALIŞIRKEN

Azerbaycan Devlet Tıp Üniversites’ini bitirdim. YÖK, pratisyen hekim olmam için TUS’tan bir uzman kadar puan almamı istiyor. Oysa Suriyeli doktorlar için bunlar aranmıyor. Onlar bizim ülkemizde bu kadar rahat çalışırken, biz aynı olanaklara sahip değiliz.

ELİMDE DENKLİK VERİLİR BELGESİ VAR

Ben Simferopol (Kırım) Tavri Vernadsky Üniversitesi İşletme Fakültesi mezunuyum. Üniversiteye kayıt olmadan önce YÖK’ten tanındığına dair yazılı belge aldım, fakat mezun olmama son bir sene kala Rusya’nın Simferopol (kırımı) ilhakından dolayı YÖK denkliğimi vermiyor. Bu gerekçeyle denkliğimi alamamam adalet mi? Benden önceki dönemlerde bütün arkadaşlarım denkliğini aldı.

SADECE YILDA BİR KEZ SINAV VAR

Tam 5 sene yurtdışında eğitim gördük mezun olduktan sonra buraya geldiğimizde sınav için bizde onlarca evrak isteniyor sınav kararı çıkana kadar 1 sene geçiyor. Sınav kararı çıktıktan yılda sadece 1 kez ağustos ayında sınava giriyoruz: Kimi başarılı oluyor kimi başarısız kendimden örnek vereyim tam 3 senedir denklik için çaba harcıyorum bu geçen 3 seneyi işte çalışarak harcasam daha verimli bir birey olacağıma hala daha denklik bekliyorum. Şu dönemdede Suriyelilerden denklik istenmediği özel izinlerle çalışılabilindiğini duyuyoruz buda en çok bizi üzüyor. Bir Türk vatandaşı olarak sadece denkliğimizi istiyoruz.

TÜRKİYE’DEKİLER DAHA AZ PUAN ALIYOR

2009 Ukrayna Kırım Devlet Tıp Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun oldum ve akabinde YÖK’e denklik belgem için başvuruda bulundum. Seviye Tespit Sınavı’nın 2’inci aşamasında başarılı olmam halinde denklik belgemin düzenleneceği bildirildi. Buraya kadar herşey güzeldi. Ancak o dönemde STS Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi tarafından yapılıyordu. Sınavdan 2 saat sonra da hiçbir detay vermeden sadece ‘Başarı’ ve ‘Başarısız’ diye sonuçlar açıklanıyordu. Bu durum 3 yıl boyunca devam etti. Bu sınava yoğun itirazlarımız sonucunda ÖSYM’nin yaptığı DUS’a intikal etmesi sağlandı. 40 puan alana denklik, 45 puanı aşana da Türkiye de uzmanlık yapma şansı verileceği YÖK tarafından Resmi Gazete’de yayımlandı. Ama sınava 2 hafta kala sınavın tekrar STS olarak ve 50 puan ve üstü alınması ile denklik verileceği açıklandı. Türkiye’den mezun olan arkadaşlarımız 45 puan alarak uzmanlık şansı elde ederken bizden dünyanın en zor sınavından 50 puan almamız istenerek, çalışabilmemiz için aşılamaz bir duvarı geçmemiz istendi. Doktor açığı var ve Suriyeliler işleme gerek duymadan çalışırken, bizim bunları yaşamamız haksızlık.

MAHKEME KARARIYLA KAZANDIM AMA

2008 -2013 Sofya Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği mezunuyum. Mahkeme kararı ile denkliği kazandım ama halen YÖK’ten onay bekliyorum.

DEĞİŞİM PROGRAMLARI UYGULANIYOR

2015 Arnavutluk Bedir Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı mezunuyum. Üniversitem Türkiye tarafından tanınıyor. Üniversitemin Türkiye’deki bazı üniversiteler ile öğrenci değişim programları var. Uluslararası egitim anlaşmalarına dahil bir ülkeden mezunum. Yani denklik belgemi almamak için hiç bir sebep yok iken, YÖK’ün uyguladığı sert prosedürler sebebiyle denkliğimizi alamıyoruz. 5 bin kişiden fazla denklik mağdurları olarak ülkemizde mesleğimizi yapamıyoruz.

MEZUNİYET TARİHİ DİKKATE ALININCA

E mail ortamında üniversitenin denkliği olduğunu YÖK’ten öğrenince kayıt yaptırdım, hazırlık sınıfını bitermeden denkliğin kaldırıldığını öğrendik. İlk duyduğumuzda üzülmedik, çünkü bizden sonra gelecekleri ilgilendiriyordu, yasal olarak hakkımızın korunuyor olduğunu düşündük. Sonra öğrendik ki mezuniyet yılı geçerli. Sorun çözülür dendi mezun olduk, hala çözülmedi. Evraklarımı teslim ettim 1 yıl 8 ay kimseden bilgi alamadım. Hala da sorunumuz sürüyor ve kimse çözüm için birşey yapmıyor. Dava açtım, kazandım ama dosyam Danıştay’da. Mahkeme kararında denklik belgesi düzenlenmeli denmesine rağmen Danıştay kararı olmadan işlem yapılmıyor. 2012’de mezun oldum yıl 2016. Hala denklik ve YÖK ile uğraşıyorum.

11 YILDIR BEKLİYORUM

Bulgaristan Plovdiv Diş Hekimliği Fakültesi’den 2006 yılında mezun oldum. 11’inci yılımdayım ve başka ülkelerde görev yapmak zorundayım. Çünkü Türkiye’de denklik sorununu çözemiyoruz.

DENKLİK VAR DEDİLER

2007 yılında YÖK’ten denkliğin olduğuna dair sözlü teyit alarak fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümü okumak için Bulgaristan’a gittim. 2012 yılına kadar enklik belgeleri veriliyordu. 2013 yılında eğitimimi tamamladığımda Seviye Tespit Sınavı’na girmem istendi. 3 yıldır bekliyorum.

ÖNLİSANSI LİSANSA ÇEVİRMEK İÇİN GİTTİK

Bizler Türkiye’de önlisans mezunları olarak lisans tamamlamak yönünde;14 Temmuz 1992 yılı 21284 sayılı Resmi Gazete yayınlanan Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında Eğitim, Öğretim, Uzmanlık Hizmetleri, Teknik ve Bilimsel İşbirliği Anlaşması’na göre YÖK’ten de görüş alarak, 1994 yılında Azerbaycan Mimarlık ve İnşaat Mühendisliği Üniversitesi’ne kayıt yaptırdık. Denklik yönetmeliği biz mezun olduktan sonra çıktı ama direkt denklik verilmesi gerekmesine rağmen bunu alamıyoruz.

OĞLUMUN BAŞINA GELENLER

Oğlum 2009 yılında Bulgaristan Sofya Tıp Üniversitesi Tıbbi Rehabilitasyon ve Ergoterapi bölümüne denkliği olduğuna ilişkin teyit aldıktan sonra kayıt oldu. 2012 mezunları dahil denklik verildi. Oğlum denklik başvurusu yaptı ama 16 Haziran 2016’ da karar çıktı. Yıllarca bu bölüme Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon olarak denklik verilirken bizim bölüm Ergoterapi olarak kabul edildi. Ergoterapi denklik sınavına girmesi 1 ve 2 aşamasından 100 üzerinden 50 alması gerekiyor. Bu sınav da kılavuza sınavın yapılmasına bir hafta kala eklendi. Aynı üniversitenin mezunlarına sınav yapılmadan denklik verilirken, bizim üstelik de başka bir bölümün sınavına girmemiz istenince İdare Mahkemesi’ne dava açtık. İdare uluslararası sözleşmelere atıfta bulunarak, denkliğin tanınması gerektiğini söyledi ama biz hala bekliyoruz.

BİZ MEZUNLAR MAĞDURUZ

Özellikle Bulgaristan, Makedonya, Ukrayna ve Azerbaycan gibi komşu ve sınır ülkelerden mezun binlerce Türk vatandaşı denklik sorunu yaşıyor. Danıştay kararlarına rağmen YÖK tekrar tekrar sınav koşul dayatmasına gidiyor. Bu sınavlar ise yılda 1 kez yapılıyor. Yani geçemediğimiz bir sınavdan sonra tekrar 1 sene boyunca beklemek zorunda kalıyoruz. Denkliğimiz olmadığı için lise mezunu gibi göründüğümüzden kısa dönem askerlik, iş bulma, yüksek lisans yapamıyoruz. Yıllarımızdan oluyoruz. Bu sorunumuz artık  çözülsün.