‘Öteki’ne kız yok, çocuklar da birlikte oynayamayacak

‘Öteki’ne kız yok, çocuklar da birlikte oynayamayacak. İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin yaptığı gençlik araştırması endişe veren sonuçları ortaya koydu. “Biz’liğin Aynasından Yansıyanlar - Türkiye Gençliğinde Kimlikler ve Ötekileştirme” araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Yaklaşık 2.5 yılda tamamlanan araştırmasının sonuçları gençler arasında "ötekileştirme"nin boyutlarını gösterirken, gelecekte 'biz' ve 'ötekiler' arasında büyük bir mesafe olacağını da ortaya koyuyor.  

Çünkü bugünün gençleri yarın kız çocuğu sahibi olduğunda "öteki" olarak gördükleri gruptan biriyle evlenmelerine izin vermeyecek. 100 gençten 90'ı “kızlarının diğer gruptan birisiyle evlenmesini” kabul etmeyeceğini söylüyor. Üstelik bu gençler çocuklarının "öteki" çocuklarla oynamasına bile izin vermeyecek. Bu görüşte olanların oranı diğer grupla iş yapmayacaklarını söyleyenlerin oranı ile yaklaşık aynı yüzde 84. "Öteki"ni komşu olarak istemeyenlerin oranı, o gruptan birini işe almayı düşünmeyenlerin oranıyla benzer şekilde yüzde 80.  

‘ÖTEKİ’NE KIZ YOK, ÇOCUKLAR DA BİRLİKTE OYNAYAMAYACAK

Habertürk’ten Pervin Kaplan’ın yazısına göre Bilgi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezin TÜBİTAK desteğiyle 2015-2017 yılları arasında yürüttüğü “Diğeri ile Karşılaşmada Ötekileştirme/meyi Anlamak: Türkiye’de Gençlerle Empati ve Eşitliği Tartışmak” araştırmasının sonuçları açıklandı. Niceliksel çalışma çerçevesindeyse 18 ilden 18-29 yaş aralığındaki gençleri temsil eden 1224 gençle yüz yüze anket yapıldı. 

Ötekileştirmenin nasıl başladığını, nasıl gerçekleştiğini ve bu süreci etkileyen temel etkenleri belirlemeyi amaçlayan araştırmanın sonuçları gençlerin arasındaki "sosyal mesafenin" ne kadar uzak olduğunu gösterdi. 

'BİZ' NE İFADE EDİYOR?

Araştırmaya katılan gençlere bir dizi kimlik sayılıp bu kimliklerden ne sıklıkla “biz” diye bahsettikleri sorulduğunda ilk sırayı yüzde 94 oranında aileleri, ikinci sırayı da yüzde 76 oranında Türkler alıyor. 

KIZLARININ EVLENMELERİNE KARŞILAR, KOMŞU OLARAK İSTEMİYORLAR

Araştırmada toplumdaki sosyal gruplar arasındaki farkları anlamaya yönelik olarak gençlerin diğer grup üyeleriyle “sosyal mesafeleri” ölçülmeye çalışıldı. Gençlerin yüzde 90’ı “kızlarının diğer gruptan birisiyle evlenmesini” kabul etmeyeceğini söylerken, çocuklarının çocuklarıyla arkadaşlık etmesini istemeyenlerin oranı yüzde 84. Yine yüzde 84’lük bir kesim diğer grup üyeleriyle iş yapmayacağını belirtti. Komşu olarak istemeyenlerin oranı, o gruptan birini işe almayı düşünmeyenlerin oranıyla benzer şekilde yüzde 80. Bu rakamlar da bize gençler arasında “sosyal mesafe”nin ne kadar açık olduğunu gösteriyor.

ÖTEKİ İLE NE KADAR TEMASLARI VAR 

Gençlerin kendi gruplarına en uzak hissettikleri grupla ne kadar “temas” içerisinde olduklarını anlamak için bir dizi soru soruldu. Gençlerin yüzde 22’si mahallede bu grubun mensuplarıyla karşılaştığını söylerken, okulda karşılaşanların oranı yüzde 19 oldu. Yüzde 11’lik bir kesim, diğer grup mensuplarıyla çarşıda/pazarda karşılaşıp sohbet ettiğini belirtirken, yakın arkadaş olduğunu söyleyenlerin oranı da yüzde 11’de kaldı. Bu gruptan birisine misafirliğe gidenlerin oranıysa yüzde 10. 

KİMLİKLERİN OLUŞUMUNDA NELER ETKİLİ OLUYOR?

Bilgi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emre Erdoğan projede çıkış noktalarının “Adil, adaletli bir toplumda nasıl yaşayabiliriz?” temel sorusu olduğunu söyledi. Erdoğan, “Sorularımızı daha çok adalet ve haklar üzerine kurguladık. Kimlik bizim kim olduğumuzu değil, dünyada nerede durduğumuzu gösteriyor. Kimlikler tek başlarına gelmez ve hiçbirimizin de tek bir kimliği yok. En güçlü olan kimliği tespit etmeye çalıştık” dedi. 

Bilgi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü  Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci araştırmayı her gün değişen Türkiye ve dünya gündeminde gerçekleştirmeye çalıştıklarına değinerek, şöyle konuştu: "Bulgularımıza istinaden ötekileştirmeyi algılar ve tutumlar olarak iki boyut üzerinden tanımladık" dedi. Semerci, kimliklerin oluşumunda aile, okul, mahalle ve akran gibi birçok etkileyici unsurun olduğunu vurguladı.

TEMAS KURMAK ÖTEKİLEŞTİRMEYİ AZALTIYOR

Araştırma Sonuçlarına Göre Çok Değişkenli Analizler:

Araştırma Ekibi: Pınar Uyan Semerci, Emre Erdoğan, Serra Müderrisoğlu, Abdullah Karatay, Adil Sarıbay, Başak Ekim Akkan, Elif Sandal Önal, Tuğçe Erçetin ve Hüseyin Yüksel

Kitap Yazarları:İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi ve Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emre Erdoğan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi Programı Doktora Adayı Elif Sandal Önal

Değerler yüzde olarak verilmiştir.