Arama sonuçları

Sınav kaygısı ile nasıl başa çıkılır?

Sınav kaygısı ile nasıl başa çıkılır?

Sınavlarda adayları da sınav kaygısı sarıyor. Peki sınav kaygısı nedir? Kaygı ile nasıl başa çıkılır? Sınavda nelere dikkat etmeniz gerekiyor? pervinkaplancom instagram yayınında konuğumuz olan Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü ile Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Figen Çok kaygı ile başetme yollarını anlattı.

İşte Çok’un sorularımıza yanıtları:

SINAV KAYGISI NEDİR?

-Kaygı nedir ve sınav kaygısı ile ilgili neler söyleyebiliriz?

Kaygı doğal bir tepkidir. İnsanın tehlike ya da tehdit karşısında kendini korumasnı sağlayan gerekli bir tepkidir. Fiziksel ve psikolojik belirtileri vardır. Bedende gözlenen titreme, ses kontrolsüzlüğü, kalp çarpıntısı vb. endişe huzursuzluk hali gibi şeyler de psikolojik belirtilerdir. Bazılarını kalp çarpıntsı gibi olumlu durumlarda da hisseder. Kaygının yaşam sürdürme ve uyum sağlamamızı kolaylaştırma gibi önemli bir işlevi ve nedeni var ve varlığı insanın evrim sürecine dayanıyor ama ama tabi düzeyi fazla olunca yönetmesi zorlaşıyor ve zorluk yaratıyor.

Her çocuk aynı değil ama aileler bazen çocuklara çok yüksek hedefler koyuyor. Bu noktada ailelere neler önerirsiniz?

Ailelerin çocuklarını özgür bırakması, çocukların kendi kapasitelerini gerçekçi görmesi çok önemli. hedefleri çocuğun kapasitesinin üstü olmamalı. seçenekli düşünmek ve ön hazırlık yapmak çok önemli.

KAYGINIZ ARTIYORSA

-Öğrenciler sınav yaklaştıkça bildiği sorularda yanlış yaptıklarına ve kaygılarının artığını, başarısız olacaklarını düşündüklerini söylüyor. Ne yapmalarını önerirsiniz?

Evet bu tipik olarak kaygının yansıması. Tabi ki büyük bir sınav ve içinde çok bilgi kazanım yer alıyor. Ama adaylar kaygılarını iyi yönetebilirlerse performanslarını daha üst düzeyde tutabilirler. Sınavda olabilir böyle karışıklıklar. Kalemi fırlatıp bırakıp gidivermek bile içlerinden gelebilir ama kesinlikle geçici duyguların esiri olmayıp kendilerine sınav sırasında küçük bir ara vermek ve nefes ekserizi ya da kendilerine iyi gelen bir şey yapmak gibi sağlıkla bir yola başvurmalılar. Gözlerini kapatıp kalemi bırakıp kısa bir dınlenme ve kendini toparlama fırsatı tanıma gibi. İçten gelen duyguların sesini dinlemek degil, elinden gelenin en iyisini yapmak durumunda oldukları gerçeğinin sesine kulak vermeliler.

AİLELER NASIL DESTEKLEMELİ?

 -Aileler çocuklarını psikolojik olarak nasıl destekleyebilirler?

Aileler çocuklarını özgür bırakarak, rutini koruyarak, olağanüstü hal yaratmamaya çalışarak, “sana çok güveniyoruz!” gibi çocukların omuzuna çok yük bindirecek ifade kullanmayarak destek olabilirler. Ayrıca kültürümüzde bu tür sınav dönemlerinde ailelerin yaptığı büyük bir hata görüyorum. Tabi ki herkes bunu iyi niyetle yapıyor. “Akraba, eş dost aradı başarı diledi! nasıl geçti? diye sordu”şeklinde abartılı bir ilgi kültürü var. Bu durum çocukların üzerindeki baskı ve yükü artırıyor ve iyi gelmiyor. Onun yerine aıle genel olarak sana iyi sanş dilediler gibi abartısız bir ifade ile kısa ve küçük bir temenni olarak durumu iletebilir.

-Bazen de aileler çok kaygılı oluyor ve bir şekilde öğrenciye geçiriyor. Ailelere kaygılarını kontrol etmeleri konusunda öneriniz nedir?

Ailelerin çocuklarına kaygılarını geçirmemeleri gerekir. Ne kadar fedakâr oldukları, para harcadıkları vb gibi şeyleri çocuklara çok iletmek kaygıyı artırıyor. Sağlıklı iletişim içinde çocuk zaten bunları takdir edecektir. Olabildiğince abartısız davranmak makul ve gerçekçi olmak çok öenmli. Ayrıca konuya bizim/ailemizin  işi olarak yaklaşmamak gerekli. çocuğumuz birey olarak kendi adına sınava giriyor. bunu kabul etmek ve dikkat etmek çok önemli.

-Kaygıyı azaltmak için yatıştırıcı şurup gibi bazı takviyeler almayı düşündüklerini söyleyenler oluyor. Bu şekilde düşünen aile ve öğrencilere ne önerirsiniz?

Kesinlikle uygun olmadığı görüşündeyim ancak bu tıbbi bir konu. Bu nedenle bir sosyal bilimci olarak beni aşabilir. Çocuğun kronik bir rahatsızlığı ya da dikkat zorluğu varsa doktor kontrolunde başvuurlmalı. Gıda ve bslenme açısından da rutinin dışına çıkılamamalı.

-Sınavdan önceki günü nasıl geçirsinler?

Sınav öncesi günü oldukça sdakin geçirsinler. Ama “illa şu konuya bakmalıyım!” gibi bir düşüncele varsa bunu kısaca yapabilirler. Çünkü engellenmişlik düşüncesi de rahatsızlık verebilir. günü rutinden uzak olmayan bir şekilde geçirmeleri çok önemli.

EĞER SINAV SIRASINDA PANİK OLURSA

-Sınav sırasında kaygısının ve panik duygusunun yükseldiğini anlayan öğrenciler için önerileriniz nedir? Nasıl davransınlar, nasıl yenebilirler, kaygılarını nasıl azaltabilirler?

Yukarıda da belirttiğim gibi, sınav anında bu tür durumların olması beklendik ve doğaldır ve kaygının yansımasını gösterir. Kısa ara vermek ve küçük bir dinlenme, nefes egzersizi ya da göz kapamak, kalem bırakmak gibi kısa bir ara ile duygulara kapılmadan elinden ne gelirse yapma çabası gerçeğine odaklanarak devam etmeleri yararlı olacaktır.

-İki gün sürecek sınavların ardından YKS puanları açıklanana kadar hem ailelere hem de gençlere nasıl bir süreç geçirmelerini önerirsiniz?

Sınav sonrası da önemli bir süreç. tabi ki adayalar biraz dinlenmeyi hakediyor ama bunu bomboş bir dönem olarak geçirmemeliler. Çünkü puanlar açıklandıktan sonra başvuruya kadar olan sürede oldukça kısa ve bu süreyi biraz araştırma yaparak ve kendilerine seçenek üreterek geçirmelerinde yarar var.

 Farklı programları, farklı şehirlerdeki program olanaklaraını inceleyip kendilerine seçenek üretebilirler. özellikle hederlenenin altında puan gelmesi duurmunda bu tür ön hazırlıkların yaılmış olamsı büyük önem taşıyor.

-Türkiye’de eğitim sistemi tamamen sınavlara odaklanmış durumda. Oysa hayatta başarı da mutluluk da sadece sınavlardan gelmiyor. Bu konuda sizin görüşlerinizi almak isterim.

Evet çok doğru gerçekten ülkemiz temelde nüfustan kaynaklı olarak çok sınav odaklı ve bu özellik gün geçtikçe daha da olumsuz hale geliyor. Ancak böyle bir gerçeğimiz var. Bu gerçeği reddetmek ya da sürekli eleştirerek olumsuz duygu içine girmek de sorunu çözmediği gibi adaylar açısından kısır döngü ve perfromans düşüklüğü yaratbiliyor. Bunun yerine koşullar belli ben bu koşulalrda bu kapaiste ve bu düzen içinde kendim için en iyisini yapabiliyor muyum diye odaklanmak gerek.

Tüm adaylara iyi sanşlar ve kolaylıklar diliyorum

17-06-2022


Etiketler

Paylaşın arkadaşlarınızı da bilgilendirin

Paylaş