Uyum sorunu: Aileler nasıl davranmalı?

Okula ilk adım her zaman zordu ancak pandemiyle birlikte artan kaygı, bunu daha da zorlaştırdı. Eğer çocuk okula giderken ağlıyor, gitmemekte diretiyor, arkadaşlarına, öğretmenlerine uyum sağlayamıyor ve bu problemler bir haftadan fazla sürüyorsa mutlaka uzman yardımı almak gerekiyor. Kimi aileler çocukları üzülmesin diye gelecek yıl başlar düşüncesiyle çocuklarını okuldan alıyor ancak uzmanlar bunun son seçenek olması gerektiğini söylüyorlar.

Milliyet'ten Aysel Bozan Yılmaz'ın haberine göre, okul öncesi ve ilkokul birinci sınıflar önceki gün ilk kez yüz yüze eğitime başladı. Çocukların bir kısmı okula hemen uyum sağlarken içlerinde anne-babalarından ayrılmamakta direnenler de oldu. Bu durum bazen haftalar sürebiliyor hatta çaresiz kalan aileler çocuklarını okuldan almak zorunda kalıyor. Uzmanlar “Çocuğun okulu hiçbir şekilde kabul etmemesi, sürekli uyum problemi yaşaması, sorunun bir haftadan fazla sürmesi durumunda bir uzmandan destek alınmalı” diyorlar.

Her öğrencinin okula zamanında başlamasının önemine dikkat çeken ve hiçbir ailenin çocuğunu okuldan almayı düşünmemesi gerektiğini kaydeden uzmanlar, okulla işbirliği yaparak sorunların çözümüne olanak sağlanması öneriyorlar.

ZAMANINDA BAŞLAMALI

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Temel Eğitim Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erten Gökçe, okula gitmek istemeyen çocuklarla neden okula gitmesi gerektiğini onun algılayabileceği düzeyde anlatılmasını söylüyor.

“Okulda yeni arkadaşlar edineceği ve orada mutlu olacağı belirtilmeli” diyen Gökçe, şu önerilerde bulunuyor: “Okul rehber öğretmeni ve sınıf öğretmeni ile aileler görüşerek bu sorun aşılabilir. Çocuğun okulu hiçbir şekilde kabul etmemesi, sürekli uyum problemleri yaşaması; bu problemlerin bir haftadan fazla sürmesi durumunda bir uzmandan destek alınabilir” 

Çocuk gitmemekte ısrar etse bile çocuğun okuldan alınmaması gerektiğine dikkat çeken Gökçe, şunları söylüyor: 

“Her öğrencinin sağlıklı ve dengeli bir gelişim sağlayabilmesi, özellikle de duygusal ve sosyal gelişim boyutunda okulun çok belirleyici bir etkisi vardır. Hiçbir aile çocuğunu okuldan almayı düşünmemeli, okul sürecini desteklemeli, okulla işbirliği yaparak sorunların çözümüne olanak sağlamalıdır.”

PANDEMİ ZORLAŞTIRDI

Okula başlayan her çocuğun bir uyum sürecinden geçtiğini belirten İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Psikoloji Uzmanı Klinik Psikolog Müge Leblebicioğlu Arslan, bu durumun pandemi süreciyle eşleştiği zaman çocukların okula uyum sürecini zorlaştırabildiğini kaydediyor. Ailelerdeki kaygı, endişe gibi duyguların çocuklara da geçtiğini vurgulayan Arslan, aşırı korucuyu, bağımlı ve hassas ortamda büyüyen çocukların okula başladıklarında yabancı bir çevrede hiç tanımadıkları insanlarla günlerini geçirmelerinin, çocuklarda huzursuzluk oluşturarak okula uyum sürecinde güçlük yaşamalarına ve hatta okul fobisinin oluşmasına neden olduğunu söylüyor. 

“Okula başlayan çocuğun kaygı ve korku gibi hissettiği duygu mesajları ebeveynler tarafından doğru okunmadığında çocukta baş ağrısı, karın ağrısı ve mide bulantısı gibi psikosomatik belirtilere yol açabilmektedir. Çocuğunuzun ne hissettiğini anlayıp cevap vermek onun iyi olma hali için önemli” diyen Arslan, ebeveynlere bu süreçte oyun, resim ya da kitap yoluyla çocuklarının duygularını anlamaya çalışmalarını öneriyor.

Okula başlamanın bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal açıdan bir hazır oluşu gerektirdiğine dikkat çeken Arslan, şunları söylüyor: "Bazı çocuklar 5 yaşında okul olgunluğuna sahipken buna 7 yaşında ulaşabilenlere de rastlanabilir. Okul olgunluğuna ulaşmayanlar uyum sorunları yaşayabilmekteler. Okula başlamadan önce uzman bir psikolog tarafından çocuğun psikososyal gelişiminin değerlendirilmesi ve ebeveynle işbirliği içerisinde çalışarak becerilerinin geliştirilmesi oldukça önemli. Okula başladıktan sonra da çocuğun biyo-psiko-sosyal gelişimi ebeveynler ve öğretmenler tarafından gözlenmeli, gelişimsel bozukluk görülüyorsa uzman bir psikologdan destek alınmalı."