Yurtdışında üniversite düşünenler! Nelere dikkat etmelisiniz?

Yurtdışında üniversite düşünenler! Nelere dikkat etmelisiniz? Yurtdışı diploma denklik tartışmaları sürüyor. Bazı adaylar yurtdışındaki üniversitelerden mezun olmalarına rağmen denklik konusunda sorun yaşadıklarını dile getiriyor. YÖK ise eğitim seviyesi hakkında eksiklik tespit edilenlere denklik verilmediğini, bazı adayların 8 ile 38 gün kaldıkları üniversitelerden denklik istediğini söylüyor.

Peki yurtdışında üniversitelerden nasıl denklik alınıyor. Hangi kurallar geçerli? Yurtdışında üniversite okumaya karar verdiğinizde nelere dikkat etmeniz gerekiyor?

YURTDIŞINDA ÜNİVERSİTE DÜŞÜNENLER! NELERE DİKKAT ETMELİSİNİZ?

YÖK, öncelikle denklik için 5 sıralama kuruluşuna bakıyor. Seçtiğiniz üniversite bu kuruluşların ilk 1000 listesi içinde yer alıyorsa sorun yok.

YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları kılavuzunda da yurtdışında yükseköğretim görmek isteyen öğrencilere ilişkin uyarılar şöyle yer alıyor:

KILAVUZDA YURTDIŞI ÜNİVERSİTE UYARISI VAR

Yurtdışında eğitim almak istiyorsanız ve aldığınız eğitimin denkliği ile ilgili tüm bilgiler için YÖK sitesini takip edin. Kayıt yaptıracağınız kurum ve program YÖK tarafından tanınıyor mu bunu araştırın. Eğitime başlamadan önce de yurtdışı temsilciliklerin Eğitim Müşavirliği ya da Eğitim Ataşeliğinde “özel öğrenci dosyası” açtırın. Bu dosya öğreniminiz boyunca güncel olsun. 

DAHA ÖNCEKİ KARARLARI VAR

Bu kılavuzda yer alan uyarılar. Bir de YÖK’ün yurtdışı denklik ile ilgili daha önce yayımladığı kararlar var. Bu kararlar mezuniyetten sonra hangi koşullarda denklik vereceğini anlatıyor.

ÜNİVERSİTELERİ SIRALAYEN KURULUŞLARA BAKIYOR

Bunlardan birisi seçtiğiniz yükseköğretim kurumunun üniversiteleri sıralayan ulusal ve uluslararası sıralama kuruluşlarının listesinde yer alması kuralı.

Her yıl üniversiteleri öğrenme ortamları, akademisyenlerin yayınları, atıfları, mezunları gibi kriterleri dikkate alarak sıralayan kuruluşlar yer alıyor. YÖK de denklik için bu sıralama kuruluşlarından 5 tanesini kabul ediyor. Bunlardan biri de Türkiye’den.

5 ÜNİVERSİTE SIRALAMA KURULUŞUNA BAKIYOR

Eğer seçtiğiniz üniversite bu 5 sıralama kuruluşunun ilk 1000 listesi içinde yer alıyorsa sorun yok. Yani gideceğiniz üniversite  “En iyi 1000” listesi içinde yer almalı.

Peki bu sıralama kuruşları neler?

ARWU: Academic Ranking of World Universities (ARWU)

Şangay Üniversitesi tarafından yapılan en saygın sıralama olarak kabul edilen sıralama. Dünya üniversitelerini 2003 yılından bu yana sıralıyor. Nobel ödüllü mezunu ve akademisyeni gibi kriterler de bu sıralamada dikkate alınıyor. Türkiye’den yalnızca tek üniversite bu sıralamada ilk 500 arasında yer alabiliyor. O üniversitede İstanbul Üniversitesi. Nobel ödüllü mezunları Orhan Pamuk ve Aziz Sancar sayesinde her yıl bu üniversite puan kazanıyor.

CWTS Leiden Ranking Academic Ranking:

Hollanda’dan Leidin Üniversitesi tarafından yapılan sıralama. Ortalama 11 Türk üniversitesi bu sıralamada yer alıyor.

Quacquarelli Symonds (QS) World University Rankings

İngiltere merkezli bir sıralama kuruluşu. Daha çok anketler ağırlıklı olduğu için objektif kriterlere sahip diye eleştirilen kuruluş. Hatta belli para karşılığında üniversitelere ‘yıldız’ veriyor.

Times Higher Education (THE) World University Ranking 

Bu da İngiltere merkezli bir sıralama kuruluşu. Önce dünya üniversiteleri sıralamasını yapmaya başladı. Şimdi ise neredeyse her ülkenin üniversitesini bir şekilde bir sıralamanın içine sokabilecek kadar çok sayıda sıralama yapıyor. Bu kadar sayıda sıralama yapması da artık eleştirilmeye başlandı.

University Ranking by Academic Performance (URAP)

ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde kurulan URAP 2009’den bu yana dünya üniversitelerini sıralayan Türkiye’den bir kurum. URAP’ın ilk 500 listesi içinde Türkiye’den üniversite yok.

EĞER ÜNİVERSİTENİZ SIRALAMADA YOKSA

Eğer yurtdışında seçtiğiniz üniversite bu 5 kuruluşun yaptığı “En iyi 1000 üniversite” sıralamasında yer almıyorsa YÖK, bu durumda Türkiye’deki üniversite sınavlarını yani Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) puanlarını dikkate alıyor.

Eğer tıp, hukuk, mühendislik, mimarlık ya da öğretmenlik programlarından birini yurtdışında okuyacaksanız YÖK, başarı sırası barajını aşıp aşamadığınızı dikkate alacak.

TIP, HUKUK, MİMARLIK, MÜHENDİSLİK, ÖĞRETMENLİK

Hangi bölümde kaç başarı sırası şartının arandığına gelince. Türkiye’deki üniversitelerde de 5 programda okuyabilmek için belli başarı sırası barajını aşmanız gerekiyor. Bu kuralı YÖK, yurtdışına da uyarlıyor.

Hangi bölüm için hangi başarı sırası aranıyor?

HANGİ BÖLÜM HANGİ BARAJI KULLANACAK?

Hukuk, Mimarlık, Mühendislik, Tıp, Öğretmenlik Programlarına Başvurabilmek İçin En Düşük Başarı Sırası Nedir?  

Hukuk: EA En düşük 190 bininci (190.000)

Mühendislik: (Orman, Ziraat, Su Ürünleri Fakülteleri programları ile Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği programları hariç; Ziraat Fakültelerinin Gıda Mühendisliği programları dâhil)   SAY En düşük 300 bininci (300.000)

Mimarlık: SAY En düşük 250 bininci (250.000)

Tıp: SAY En düşük 50 bininci (50.000)

Öğretmenlik: (Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık programı dâhil) İlgili Puan Türünde En düşük 300 bininci (300.000)

 BUNLARIN DIŞINDA TABAN PUAN İSTEYECEK

 

Tıp, hukuk, mühendislik, mimarlık ve öğretmenlikler dışında başka bir bölümde yurtdışında okumak istiyorsunuz, ama seçtiğiniz üniversite ilk 1000 içinde değil.

Peki bu durumda YÖK hangi kritere bakıyor?

Böyle bir durumda okuyacağınız bölüme yerleşen en son öğrencinin puanı sizin için de taban puan sayılacak. Yani bu bölüme son giren öğrenci kadar puan almanız gerekecek.

BÖLÜMÜNÜZ KILAVUZDA YER ALMIYORSA?

Peki seçtiğiniz bölüm ÖYM kılavuzunda sıralanan programlar arasında yer almıyorsa o zaman ne olacak?

İşte bu durumda da YÖK, okuyacağınız alana göre TYT'de  150 ve AYT'de 180 barajına sahip olmanızı denklik için önkoşul olarak dikkate alacak.

Bunlar dışında YÖK’ün denklik kriterleri var mı? Diyelim siz üniversite sınavlarına girmediniz, bu durumda puanınız yok. Hatta seçtiğiniz üniversitede ilk 1000 içinde değil. O zaman YÖK hangi kriteri arayacak?

BAŞKA HANGİ KRİTERLER GEÇERLİ?

SAT 1: En az 1000 puan

ACT: En az 21 puan

Abitur: En az 4 puan

Fransız Bakaloryası: Diploma notu en az 12

Uluslararası Bakalorya (IB): En az 28

İtalya Maturita: Diploma notu en az 70

GCE A Level Sertifikası: En az 2 dersten

Avusturya Matura Diploması: En az 2

3 FAKÜLTE, 1 ENSTİTÜ KURALI

Yeni yönetmelik değişikliğine göre en az 3 fakülte ve 1 enstitüsü olmayan üniversiteye denklik verilmeyecek.