Z kuşağı: Özellikleri nedir? Kırmızı çizgileri var mı?

Z kuşağı: Özellikleri nedir? Kırmızı çizgileri var mı? Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Yükseköğretim Kurumları Sınavı'ndan (YKS) bir gün önce Youtube kanalı üzerinden yaptığı yayında gösterdikleri tepki ile gündeme gelen Z kuşağı gençlerinin özellikleri nedir? Bu gençlerin kırmızı çizgileri var mı?

Teknoloji ve para konusunda en bilgili olan kuşak olarak tanımlanan Z kuşağı üniversite çağına ulaştı. Sistemlerini senelerdir Y jenerasyonuna göre şekillendirmeye çalışan başta üniversiteler olmak üzere tüm kurumlar için değişim zamanı önce Y kuşağı ve ardından da bu gençlerle birlikte başladı ama bunu başarabildiler mi tartışılır.

Düşündüğünü doğrudan söyleyen Y kuşağının en önemli özellikleri arasında yer alan açıklık ve netlik Z kuşağı için de çok önemli. Zaten olumsuz yönler varsa onlar bunu kolayca araştırıp, ortaya çıkarıyorlar. Öğretmenler de dahil olmak üzere kendilerine bir şey aktarılmasından hoşlanmıyorlar.

Oysa kurumlar özellikle de üniversiteler daha Y kuşağı için dönüşümlerini tamamlamamış iken, şimdi yükseköğretime bu kuşak geliyor. Rahatlarına düşkün, tüm dünya ile kolay iletişim kurabilen bu gençler sosyal medya konusunda çok etkinler. En büyük özelliklerini ve kırmızı çizgilerini zorlanmaktan hoşlanmamaları, kısıtlamalara karşı çıkmaları ve özgürlükleri oluşturuyor.

Z KUŞAĞI: ÖZELLİKLERİ NEDİR? KIRMIZI ÇİZGİLERİ VAR MI?

Bu gençlerle ilgili bugüne kadar yapılan en kapsamlı araştırma The Chronicle of Higher Education’da yer aldı. Burada yayımlanan rapora göre, Z kuşağı eğitime çok önem veriyor. Üniversite eğitimini bir kariyere sahip olmanın yolu olarak gören bu gençler, teknolojiyi ise iletişim, bilgi tüketimi ve öğrenme amaçları doğrultusunda kullanıyorlar.

Yükseköğretim sıralarına gelen bu gençler ile ilgili tüm ülkelerde kurumlar bu gençleri tanımak için araştırmalar yapıyor. İşte The Chronicle of Higher Education’daki rapor da bu gençler için “nasıl bir üniversite” sorusunun yanıtını arıyor.

YENİ ÖĞRENCİ NESLİ ÜNİVERSİTE SIRASINDA

‘Yeni öğrenci nesli: Üniversiteler Z kuşağını nasıl üniversiteye alabilir,  onlara nasıl öğretebilir ve nasıl yararlı olabilir’ adlı rapor, konuyla ilgili bugüne dek yapılmış en geniş çalışma olarak görülüyor. Rapora göre Z kuşağı genellikle 1995 ve 2012 yılları arasında doğan gençler olarak kabul ediliyor. Dünya genelinde etkili olan bir ekonomik kriz dönemi sonrasında doğan bu gençler, maddi rahatlarına çok önem veriyorlar. Bu nesil kendilerine en uygun eğitimi almaya odaklanıyor.

ÜNİVERSİTE EĞİTİMLERİ İŞ BULMA ODAKLI

Geleneksel öğrenci profilinin yerini Z kuşağının almasıyla, üniversitelerin daha pratik bakış açısına sahip bu jenerasyon için programlarını yeniden şekillendirmeleri gerekiyor. İş bulmak istedikleri alanla ilgili bölümlerde okumak isteyen öğrenciler, almak istedikleri eğitim doğrultusunda para ödeyip bundan edebilecekleri karı hesaplıyor.  

Z kuşağı; eğitim, kariyer gelişimi, akıl sağlığı veya mobil aletlerdeki servisler gibi konulara önceki kuşaklara göre daha çok önem veriyor.

BU KUŞAĞA TEKNOLOJİ YETMİYOR

Gerçek ve sanal terimler arasında kelime dağarcığı olan bu kuşak, bilgi edinmek için refleks olarak YouTube’a giriyor. Yine de,  teknolojinin akademik öğrenme için gerekli donanıma sahip olduğunu düşünmüyorlar. Hepsinden öte, uygulamada bulunabilecekleri bir eğitim görmek, proje bazlı öğrenim ve araştırmalarda bulunup hayat boyu kullanabilecekleri yetenekler edinmek istiyorlar.

AZ LÜKS ÇOK İLETİŞİM

Z kuşağı daha az lüksle rahat ederken sınıf arkadaşları ve akademisyenlerle de daha çok iletişim içinde olmak istiyorlar. Üniversiteyi kişisel bir deneyim olarak yaşamayı tercih ediyorlar. Z kuşağı çalışma alışkanlıkları, zindelik veya özgür düşünme gibi konuları üniversite hayatlarının bir parçası olarak görüyorlar.  Çünkü bu değerler onların yaşamlarının en önemli noktalarını oluşturuyor.

SIRADA ALFA KUŞAĞI VAR

Sadece Z kuşağı da değil, sırada bir de Alfa Kuşağı geliyor.  2011 yılından sonra doğanları içine alan bu kuşağın temsilcileri henüz ilkokula başladı. Peki bu kuşak ne istiyor. MEF Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Erkut, kuşaklar arasında en önemli değişimin internetin ve akıllı cihazların yaygınlaşması ile olduğuna dikkat çekerek,  Z kuşağı ve ondan sonra gelenlerin tüm yaşamlarını tüm dünyaya bağlı olarak yaşayacaklarlarına dikkat çekiyor. Bu kuşağın özelliklerini de şöyle sıralıyor:

ÖNLERİNE KONAN İŞİ YAPMAKTAN HOŞLANMIYORLAR

“Teknolojiye yabancı değiller. Bilgiye ulaşmak onlar için kolay. Aynı anda birden fazla işi yapmaya alışkınlar. Dikkat süreleri daha kısa. Otoriteye saygıları daha az. Yapı olarak kurumsallıktan daha uzak, girişimciliğe daha yakınlar.  Yaptıkları işte anlam arıyorlar ve fark yaratmak istiyorlar.  Sessiz kuşak veya X kuşağı gibi önlerine konulan işi yapmaktan ve adım adım kariyer peşinde koşmaktan pek hoşlanmıyorlar.  Şu anda ilk ve ortaokulda olanların önemli bir kısmı yaşamlarının önemli bir bölümünde kendi işlerinde çalışacaklar. Teknoloji sayesinde çok sayıda insan ile farklı gruplarda sosyal bağlar kurabiliyorlar. Bence teknolojinin esiri değiller.”