2025 AYT soruları: Eğitimciler de ‘matematik’ dedi

2025 Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ikinci oturumu olan Alan Yeterlilik Testi’ne (AYT) katılan adaylar öğrencilerden sonra eğitimciler de  pervinkaplancom instagram canlı yayınında soruları değerlendirdi. TYT puanlarının YKS yerleştirme puanlarına etkisi %40 iken, adayların lisans tercihleri yaparken kullanacakları SÖZ, EA ve SAY puanlarının oluşmasında kullanılacak AYT’nin etkisi ise %60.  

 4 TEST VERİLDİ

 AYT’de adaylara her biri 40’ar sorudan oluşan Matematik, fen bilimleri, Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 ve Sosyal Bilimler-2 olmak üzere 4 test verildi. Adaylar okumak istedikleri bölümlere göre iki test yani toplam 80 soru çözdü

EĞİTİMCİLER NASIL DEĞERLENDİRDİ?

Öğrenciler tıpkı TYT’de olduğu gibi AYT’de de matematik sorularının zorluğu ve ayırtediciliğini dile getirirken, eğitimciler de AYT’nin de SAY ve EA öğrencileri için belirleyici testinin matematik, sözel öğrencieri için ise tarih ve felsefe  olduğunu söyledi.

İşte eğitimcilerin AYT sorularıyla ilgili yorumları:

UĞUR OKULLARI BÖLÜM BAŞKANLARI

MATEMATİK: İŞLEM SORULARINDA GÜÇLÜK

Matematik Bölüm Başkanı Nilda Yüksel: AYT Matematikte sorular, 2018 MEB müfredatındaki kazanımlara uygun 9. ve 10. Sınıf konularını kapsamakla birlikte 11. ve 12. sınıfta işlenen konuların ağırlıklı olduğu bir sınav olmuştur. Bu da öğrencilerimizin 12. sınıfta okula devam zorunluluğunun önemini ortaya koymaktadır. Geometri soruları çoğunlukla sözel ifade edilmiş olan sorular olup şekil çizilip işlem yapılması gerektiğinden öğrencilerimizin bazıları güçlük yaşamış olabilirler.

Sınava giren öğrencilerimiz soruların net, anlaşılır ancak zorluk düzeyinin orta ve ortanın üstünde olduğunu ifade etmişlerdir.

AYT soruları, öğrencinin matematiksel bilgi seviyesini ve bilgiyi kullanarak işlem yapabilme gücünü ölçmüştür.

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI SORULARI:  AĞIRLIK DİVAN EDEBİYATI SORULARI

Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Cevdet Eyüboğlu: 2025 AYT Türk Dili ve Edebiyatı testi, sınava katılan adaylardan aldığımız duyumlara göre 9, 10, 11 ve 12. sınıf müfredatına ve MEB kazanımlarına uygun olarak hazırlanmıştır. Sınav; yazar-eser ve temel edebiyat bilgisini sorgulayan, aynı zamanda yorum becerisi gerektiren sorulardan oluşmaktadır. Genel anlamda orta zorluk düzeyinde sorular sorulmuştur.  

Türk Edebiyatı sorularının ağırlıklı olarak Divan Edebiyatı sorularından oluştuğu görülmüştür. Sınavın lise müfredatının tamamını kapsadığı, adaylar tarafından dile getirilmiştir. 2025 AYT Türk Dili ve Edebiyatı testinde ÖSYM tarafından daha önceki sınavlarda sorulmuş bazı eserlerin tekrar sorulmuş olması dikkatli adayların soruları daha kolay çözebilmesine katkı sağlamıştır. Türk Dili ve Edebiyatı sorularının bazılarının yazar-eser-dönem arasında ilişki kurabilme yeterliliğini isteyen sorular olduğu, bazılarının ise doğrudan edebi bilgileri kapsayan sorulardan oluştuğu adaylar tarafınca belirtilmiştir. Bu sınavda eğitim-öğretim yaşamı içerisinde okuma-yazma kültürünü edinmiş öğrencilerin bir adım önde olacağı söylenebilir.

FİZİK: SORULAR EŞİT DAĞITILDI

Fizik Bölüm Başkanı Volkan Alpay: 2025 Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın ikinci aşaması olan Alan Yeterlilik Testi (AYT) sonrasında öğrencilerden alınan ilk geri bildirimler, sınavın öngörülen müfredat çerçevesinde ve beklentilere uygun şekilde hazırlandığını göstermektedir.

Fizik testi özelinde bakıldığında, soruların tamamının 11. ve 12. sınıf kazanımlarına dayandığı net bir biçimde görülmektedir. Toplam 14 fizik sorusunun 7’si 11. sınıf, 7’si ise 12. sınıf konularından alınmıştır. Bu eşit dağılım, hem konu kapsamının dengeli biçimde ele alındığını hem de öğrencilerin her iki öğretim yılına ait bilgi birikimini kullanmalarının beklendiğini ortaya koymaktadır.

Sınavın içeriği, yalnızca temel bilgi düzeyini değil; aynı zamanda yorumlama, çıkarım yapma ve kavramlar arası ilişki kurma becerilerini ölçmeye yönelik olarak kurgulanmış olduğu ilk izlenimler doğrultusunda söylenebilir. Soruların büyük bir kısmı, öğrencilerin temel fizik bilgilerini hatırlayıp doğrudan uygulamalarını gerektirmekte; buna karşın bazı sorular, öğrencilerden kapsamlı analizler yapmalarını, soyut düşünmelerini ve çok adımlı düşünme süreçlerini devreye sokmalarını istemektedir. Bu yönüyle sınavın, yalnızca ezber bilgiyi değil, kavramsal anlama ve problem çözme becerilerini de değerlendirme işlevi görmüş olduğu söylenebilir.

Genel olarak değerlendirildiğinde; 2025 AYT Fizik sınavı, öğrencilerin akademik düzeyde fizik bilgilerini, düşünme becerileriyle bütünleştirerek kullanmalarını gerektiren yapısıyla orta düzeyde zorluk içeren ancak iyi hazırlanan bir öğrenci için başarıya ulaşmanın mümkün olduğu bir sınav olarak öne çıkmaktadır. Müfredat bütünlüğüne sadık kalınarak hazırlanmış bu sınav, öğretim programına uygunluğu ve ölçme gücü açısından yerinde ve dengeli bir sınav olarak değerlendirilmektedir.

KİMYA: ÖNCEKİ YILLARA PARALEL ZORLUKTA

Kimya Bölüm Başkanı Bedrettin Boyacıgil: Sınavda yer alan soruların ünitelere dağılımları dengeli olup, 13 sorunun yedisi 11. sınıf, altısı ise 12. sınıf müfredatına ait kazanımları içermektedir.  Soruların bilgiye dayalı ve bazılarının işlem becerisi gerektirmesi, özellikle yeterli bilgiye sahip olmayan ve işlemi sevmeyen öğrencilerin başarılarını etkileyebilir. Sınavın zorluk düzeyi önceki yıllar ile paraleldir. Kimya eğitimini sistematik ve etkin biçimde takip eden öğrencilerin sınavda üstün performans sergilemelerini beklemekteyiz.

TARİH:  GÜÇLÜ ÇELDİRİCİLER VARDI

Tarih Bölüm Başkanı Zeynep Ergün: Sınavda ağırlıklı olarak bilgiyi kullanma ve analiz etme gücünü ölçen sorulara yer verilirken bir taraftan da alan bilgisiyle beraber yorumlama becerisini de ölçmeye yönelik sorular olduğu gözlemlenmiştir. Genel olarak tarihi kavramlar, dönem bilgisi, neden-sonuç ilişkisi, kronoloji bilgisi ölçen ve temel bilgilerin yanı sıra tarihsel anekdotlardan yola çıkarak bilgiyi ölçmeye yönelik sorulara da yer verilmiştir. Sosyal Bilimler 1 ve Sosyal Bilimler 2 testlerinde yer alan ikişer sorunun belirleyici olacağı düşünülmektedir. Sorularda açık, net ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır. Ayrıca sınavda öncüllü, bilgiye dayalı yorum gerektiren sorulara da yer verilmiştir. Sosyal Bilimler 2 testinde bir harita sorusu sorulmuştur. Soruların çeldiricileri güçlü tutulmuştur. Edebiyat - Sosyal Bilimler 1 ve Sosyal Bilimler - 2 testinin zorluk düzeyinin orta seviyenin üzerinde olduğu ve güçlü çeldiricilerden oluştuğu söylenebilir. Sınav sürecinde disiplinli çalışan, düzenli konu tekrarları yapan, kavramları iyi öğrenen, kronolojiye hakim olan, tarihsel süreçleri karşılaştırmalı öğrenen öğrenciler avantaj sağlayacaktır. Sınavın bilenle bilmeyeni ayırt etmeye yönelik hazırlandığını söyleyebiliriz.

COĞRAFYA: HARİTA OKURYAZARLIĞININ ÖNEMİ

Coğrafya Bölüm Başkanı Davut Gürler: AYT Coğrafya sorularının konu/ünite dağılımı dengelidir. Sınav MEB kazanımlarına ve müfredatına uygundur. Coğrafya dersinde harita okuryazarlığı her yıl olduğu gibi bu yıl da ön plana çıkarılmıştır. Orta zorluk seviyesinde bir sınav olduğu söylenebilir. 4 soru 11. sınıf 2 soru 12. sınıf müfredatlarından sorulmuştur.

Sosyal Bilimler -2 testinde de konu/ ünite dağılımı aynı şekilde dengelidir. Dünya haritalarını tanıma ve yorumlama ile ilgili sorulara çokça yer verilmiştir. Sınavın zorluk seviyesi ilk gelen yorumlara göre orta düzeydedir.

BİYOLOJİ: ZORLUK DERECESİ ORTA

Biyoloji Bölüm Başkanı Ali Mete Kizir: Toplam 13 Biyoloji sorusundan 6’sının 11. sınıf kazanımlarına, 7’sinin ise 12. sınıf kazanımlarına ait olduğu görülmüştür. Ayrıca 2023 ve 2024 yıllarında soru sorulmayan üç konudan bu sene soru çıkmıştır. Testin zorluk derecesi orta düzey olarak ifade edilebilir. 13 sorunun doğrudan bilgiyi ölçmeye yönelik hazırlanan kazanım temelli sorular olduğu, soruların beklenen ÖSYM formatında ve kazanımlar çerçevesinde hazırlandığı söylenebilir.

FELSEFE GRUBU: AYIRT EDİCİ SORULAR

Felsefe Bölüm Başkanı Gülay Ataç: 2025 AYT’de felsefe, psikoloji, sosyoloji ve mantıktan oluşan Felsefe Grubu soruları, 10 ve 11. sınıf MEB müfredatına uygundur. Felsefe ve sosyoloji dersinin soruları paragrafa dayanarak bilgiyi ve yorum gücünü ölçen niteliktedir. Özellikle Felsefe soruları, güçlü çıkarım becerisi gerektirmektedir.  Psikoloji ve mantık derslerinin soruları ise doğrudan bilgiyi sorgulayan, temel kavram bilgisini ölçen niteliktedir. Zorluk derecesi orta düzeyin üzerinde olan soruların çeldiricileri güçlü, dili açık ve nettir. Hem bilgiyi hem de yorum gücünü ölçen sorular konulara hakim öğrenciyi ayırt edecek niteliktedir.

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ: KAVRAM BİLGİSİNİN ÖNEMİ

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Bölüm Başkanı Merve Akın: 2025 AYT’de Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi testinde öğrencilerin mevcut bilgilerinin sorgulandığı ve ağırlıklı olarak kavram bilgisi sorularına yer verildiği görülmüştür. Sorular doğrudan bilgiyi ölçer nitelikte olup öğrencilerin metin analizi yapma ve kavramsal düşünme becerilerinin ölçüldüğü görülmektedir. Soruların bilgi ağırlıklı olması, öğrencilerin müfredata hâkim olmasının önemini ortaya çıkarmıştır. Sorular açık ve anlaşılır niteliktedir.

MATEMATİK İLE TARİH VE FELSEFE BELİRLER

Uğur Okulları & Uğur Kurs Genel Müdür Yardımcısı Adil Kurt AYT: 2025 AYT’de tüm derslerde sorular bilgiye dayalı olarak sorulmuştur. Bu soruların çözülebilmesi için konuların dersin formatına uygun bir şekilde öğrenilmesi gerekmektedir. AYT, öğrencilerin ders kapsamında öğrendikleri bilgileri soru içerisinde doğru kullanarak çözüme ulaşmalarını değerlendiren bir sınav olarak hazırlanmıştır. 2025 AYT’de genellikle tüm dersler orta zorlukta olup sayısal ve eşit ağırlık öğrencileri için matematik dersi; sözel öğrencileri için tarih ve felsefe dersleri belirleyici olacaktır.

Matematik soruları, genellikle bilgi gerektiren ve bilgiyi kullanarak çözüme ulaşmayı hedefleyen orta ve ortanın üstünde zorlukta sorulardan oluşmuştur.  Geometride ise bazı sorular sözel ifade edilip soruya ait şekli öğrencinin çizip soruyu çözmesi istenmiş, orta güçlükteki sorulardan oluşmuştur. Sorular 9. ve 10. sınıf konularını kapsamakla birlikte ağırlıklı olarak 11. ve 12. sınıf konularından müfredata uygun olarak hazırlandığı görülmektedir.

Fizik sorularının bir kısmı yüzeysel düzeyde bilgi, yorum ve çıkarım gerektirirken bir kısmı daha derinlemesine düşünmeyi gerektiren sorular olarak değerlendirilmektedir. Kimya sorularının müfredata tamamen uygun olduğu görülmektedir. İşlemli sorular belirleyici olabilecektir. Biyoloji sorularının klasik ÖSYM formatında, geçmiş yıllara benzer, bilgi temelli ve orta zorluk seviyesinde olduğu görülmüştür.

Türk Dili ve Edebiyatı ise 9, 10, 11 ve 12. sınıf müfredatından yazar-eser ve temel edebiyat bilgisini sorgulayan ve aynı zamanda yorum becerisi gerektiren sorulardan oluşmuştur. Genel anlamda orta zorluk düzeyinde sorular sorulmuştur. Bu sınavda eğitim-öğretim yaşamı içerisinde okuma-yazma kültürünü edinmiş öğrencilerin bir adım önde olacağı söylenebilir. 

Tarih sorularında, ağırlıklı olarak bilgiyi kullanma ve analiz etme gücünü ölçen sorulara yer verilirken bir taraftan da alan bilgisiyle beraber yorumlama becerisini de ölçmeye yönelik olduğu gözlemlenmektedir. Coğrafya sorularının konu dağılımı dengelidir. Her üniteden soru yöneltilmiştir. Coğrafya dersinde harita okuryazarlığı her yıl olduğu gibi bu yıl da ön plana çıkarılmıştır. Konu kapsamına hâkim, düzenli çalışan öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği bir sınavdır. Sınavın zorluk seviyesi orta olarak ifade edilebilir.  Felsefe Grubu soruları, önceki yıllardaki AYT formatına benzer, müfredata uygun, konuları bilen öğrencinin çözebileceği, çeldiricileri güçlü, orta düzeyin üzerinde bir zorluktadır. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi soruları MEB müfredatına uygundur. Bu sınavda öğrencilerin dini terim ve kavram bilgisi sorgulanmıştır.

GEN KOLEJİ BÖLÜM BAŞKANLARI

MATEMATİK: BELİRLEYİCİ OLDU

2025 AYT Matematik sınavına konu-soru dağılımı olarak bakıldığında geçen yıl ile ile benzerlik göstermektedir. Sorular analiz edildiğinde bazı soruların kolaylıkla yapılabildiği ama çoğu sorunun birden fazla kazanıma yer vererek öğrencinin konular arasındaki bağlantıyı kuran, bilgi ve işlem yeteneğini ölçen sorular mevcuttur. ÖSYM’nin her sene sorduğu kazanım ve soru tiplerine bu sene de yer verildiği gözlenmektedir. Bazı soruların işlem olarak uzun olduğu ve sorular içerisinde dikkat edilmesi gereken detaylar yer aldığı görülmektedir.Geometri kısmında ise bizi yine analitik düşünme becerisinin bilgi ve işlem ile birleştiği soru kalıpları karşılamaktadır.

Genel olarak orta düzeyde soruların yer aldığı ama belirleyici düzeyde soruların da olduğu bir sınav olmuştur.

FİZİK: BİLGİ VE KAVRAMLAR

2025 AYT Fizik sınavında konu dağılımı olarak 11 ve 12. sınıf müfredatından eşit soru dağılımı yapıldığını görmekteyiz. 11. sınıf müfredatında genel başlık olarak verilen kuvvet ve hareket ünitesinden 4 soru ile karşılaşırken elektrik ve manyetizma ünitesinden 3 soru gördük. 12. sınıf müfredatından sorulan soruların neredeyse hepsi farklı konuları içeriyor. Her sene mutlaka soru gelen düzgün çembersel hareket ve basit harmonik hareket konusu ile birlikte son yıllarda hep karşılaştığımız modern fiziğin teknolojideki uygulamaları konularından bu sene de soru vardı. Sorular öğrencileri hem bilgi, hem kavrama, hem de püf noktalara hakim olma konusunda ölçen tarzda hazırlanmıştı. Formülleri bilmenin yani sıra kavramsal olarak yorumlayabilme yeteneği gerektiriyordu. İşlem yaparak çözülecek sadece iki soru vardı. Genel bir değerlendirme yapacak olursak seviye olarak bu sınavın orta zorlukta bir sınav olduğunu söyleyebiliriz.

KİMYA: BİLGİ BİRİKİMİ SORGULANDI

2025 AYT Kimya soruları konu dağılımı: 11. sınıf MEB müfredatından atomun kuantum modeli, gaz yasası, çözeltilerde derişim, entalpi, kimyasal tepkimelerde hız, çözünürlük dengesi, Dengeye etki eden faktörlerden soru sorulurken 12. sınıf MEB müfredatından elektrokimyasal pil, elektroliz organik kimyaya giriş ve organik bileşikler konularından sorular sorulmuştur. Bu sene diğer yıllardan farklı bir soru dağılımı yapılarak 12. sınıf müfredatından 5 yerine 6 soru sorulmuştur. Hem işlem, hem yoruma dayalı soruların yer aldığı bilgi birikiminin sorgulandığı, öğrencileri çok ayrıntıda boğmayan ölçücü nitelikte bir sınav olmuştur. Soruların genel itibarıyla geçen senelere göre zorluk seviyesi biraz daha hafifletilmiş olduğu, düzenli çalışan öğrencilerin zorlanmadan yapabileceği düzeyde olduğu adaylar tarafından belirtilmiştir.

BİYOLOJİ: AYIRT EDİCİ VE ELEYİCİ SORULAR VARDI

2025 AYT Biyoloji branşında orta-zor denebilecek seviyede sorular soruldu. Sorular, 11. sınıf ve 12. sınıf konuları açısından nispeten dengeli dağılım göstermektedir. İnsan fizyolojisi ünitesinden 5 soru sorulmuştur ve hepsi konuya tamamen hakim olmayı gerektiren net sorular olmuştur. Davranış- Mimikri sorusu ise genel olarak ÖSYM tarafından ihmal edilen bir konu olup sürpriz ve ayırt edici olmuş. Genel olarak sorularda yüzeysel bilginin yeterli olmadığı, öğrencinin bilgiyi işlemesi ve çıkarım yapmasının beklendiği görülüyor. Şekil, grafik, deney ve öncül yorumlama sorularının ön planda olduğunu görüyoruz. Geçen yıla göre daha ayırt edici ve eleyici soruların olduğu bir sınav olduğunu söyleyebiliriz.

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI: YAZAR-ESER BİLGİSİ İSTEDİ

2025 AYT sınavının orta zorlukta olduğunu görmekteyiz. Eleyici birkaç soruya yer verilmiştir. Soruların geneli itibariyle edebiyatın bilinen, nokta atışı yazar ve eserlerinden seçildiğini görüyoruz. AYT sınavı için yazar-eser bilgisi olan öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği düzeyde demek mümkün. ÖSYM’nin sevdiği soru tiplerinden biri olan eser karakterleri üzerinden yazar-eser bulmaya dayalı soru tipine bu sene de yer verildiğini, söz sanatları ünitesinden gelen sorunun yine kolay denebilecek düzeyde geldiğini görüyoruz. Cumhuriyet döneminden yine döneme damga vurmuş isimlerden soru geldiğini, öğrencileri zorlayacak sanatçıların sorulmadığını, Edebi akımlardan çıkan sorunun da yine öğrencileri çok zorlamayacak düzeyde geldiğini görüyoruz. Bunlarla birlikte her sene olduğu gibi anlama dayalı paragraf sorularından 7 tane olması, öğrencilerin netlerini arttırabileceği bir alan yaratmıştır.

TARİH: BİLGİ GEREKTİRDİ

AYT’de Edebiyat-Sosyal alanında 10 adet, Sosyal 2 alanında 11 adet Tarih sorusu bulunmaktadır. Eşit ağırlık öğrencilerimizin sorumlu olduğu 10 adet tarih sorusunun konu dağılımın geçtiğimiz yıllardaki sınavlarla uyumlu geldiğini görmekteyiz.  İlk Çağ Uygarlıkları, İslamiyet Öncesi Türk Tarihi, İslam tarihi, Türk-İslam devletleri, Osmanlı Tarihi, İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük konularından soruların müfredata uyumlu bir şekilde hazırlandığını görmekteyiz. Soruların çoğunluğu bilgi odaklıydı. Öğrencilerin temel tarih bilgisine sahip olması çok önemliydi. Kronolojik düşünme becerisi gerektiren soruların yanında, neden sonuç ilişkisi kurabilen kavramlara hakim olabilen öğrencilerin tarih branşında başarılı olabileceği bir sınavdı.

Sözel bölümden hazırlanan öğrenciler için sınav sorularının müfredata uyumlu geldiğini görmekteyiz. Ancak Edebiyat-Sosyal alanındaki Tarih sorularına göre daha zorlayıcıydı diyebiliriz. Sosyal 2 alanındaki Tarih sorularını temel Tarih bilgisine oldukça hakim, sınava iyi hazırlanmış, kronolojik düşünme yeteneğini geliştirmiş, anlam ve kavram bilgisi konusunda kendini geliştiren öğrencilerin daha iyi yapabileceğini söyleyebiliriz.

COĞRAFYA: HARİTA SORULARI ELEYİCİ OLDU

2025 AYT Sosyal Bilimler 1 Coğrafya sınavında bulunan 6 soruyu incelediğimizde ÖSYM’nin Coğrafya dersinde harita bilgisine verdiği önemi net bir şekilde görebiliriz. Ağırlıklı olarak harita sorularının bulunduğu bu sınavımızda; İnka medeniyeti ile ilgili sorunun eleyici olduğunu net bir şekilde söyleyebiliriz. Yine dini fonksiyona sahip şehir ve deniz ticaretini konu alan kanal sorusu da net bilgi gerektiren sorulardandı. Sınav orta-zor derecesine yakın olmakla beraber harita okuma becerisi yüksek öğrencilerimizin daha başarılı bir sınav geçirmiş olması olası görünüyor. Uzun yıllar sonra nüfus ile ilgili soru gelmemiş olması da önemli detaylardan birisi.

2025 AYT Sosyal Bilimler 2 Coğrafya sınavında ise daha orta düzeyde ve dengeli bir konu dağılımı olduğunu söyleyebiliriz. 11. Sınıf müfredatının yoğunlukta olduğunu da söylemek mümkün. Kültür, Ülkelerin gelişmişlik düzeyi, Unesco kültürel mirasında yer alan varlıklar, orman ürünleri üretim bölgeleri ve üretim dağıtım tüketim konuları 11. Sınıf müfredatına ait soruların olduğu konularımızdan bazıları. Harita soruları yine eleyici özelliği yüksek sorular arasında yer almaktaydı. Sosyal bilimler 1 sınavına nazaran bu sınavda nüfus sorularına yer verilmiştir.

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ: EZBER DEĞİL, KAVRAMA

2025 Yüksek Öğretim Kurumları kapsamında AYT’de yer alan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi soruları, önceki yıllara göre daha fazla kavramsal derinlik ve bilgi düzeyi gerektirmektedir. Bu yıl ki soruların da hem bilgi hem yorum yeteneğini ölçmeye yönelik hazırlandığını gözlemliyoruz. Sınav, Milli Eğitim Bakanlığı müfredatına uygun içerikte hazırlanmış olup, müfredata hakim olan öğrencilerin başarılı olabileceği şekilde yapılandırılmış. Sınavın ayırt edici sorularının özellikle tasavvuf kavramları ve dini düşünce ekolleriyle ilgili olduğu gözlemleniyor. Bu durum, öğrencilerin ezberden çok kavrayarak öğrenmeye ve yorumlamaya dayalı bir hazırlık sürecine ihtiyaç duyduğunu ortaya koyuyor.

FMV IŞIK LİSELERİ EĞİTİMCİLERİ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI: SORULUŞ ŞEKLİ ZORLADI

2025 AYT’de Türk dili ve edebiyatı sorularının konu dağılımları şöyledir:

6 soru: genel anlam soruları (söz öbeğinde anlam, cümlede anlam, parçada anlam)

4 soru: şiir bilgisi, edebi sanatlar

2 soru: halk edebiyatı (halk hikayesi, masal)

1 soru: Geçiş Dönemi Edebiyatı

3 soru: divan edebiyatı

1 soru: Tanzimat Dönemi Edebiyatı

1 soru: Servetifünûn Dönemi Edebiyatı

2 soru: Milli Edebiyat Dönemi Edebiyatı

2 soru: Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı

1 soru: edebî akımlar

1 soru: anlatım tekniği

Bu seneki AYT Türk dili ve edebiyatı sınavı genel olarak orta kolay bir sınav olmasına, sınavda bilinen belli başlı eserlerin ve sanatçıların sorulmasına rağmen soruluş tekniği bakımından öğrenciyi zorlayan dört soru bulunmaktadır. Yazar eser ilişkisi bilgi düzeyinde ama ayırt edici olarak sorulmuştur. Sorular MEB kazanımlarıyla uyumludur. MEB ders kitabı ve içeriğinde yer alan yazar ve eserler tercih edilmiştir. Şiir ünitesi ön plana çıkmıştır. Ayrıca şiir yorumlama alanı da öğrencileri zorlamıştır. Son yıllarda 9, 10 ve 11. sınıf müfredatlarına verilen ağırlık bu yıl da devam etmiş, divan edebiyatı konuları ağırlıklı olmuş ve o dönemin genel kültürü, dili ve yaşayışı sorularda yer almıştır.

AYT Türk dili ve edebiyatı sınavı genel olarak değerlendirildiğinde; sistemli çalışan, sadece 12. sınıf seviyesindeki değil tüm seviyelerdeki edebiyat bilgilerine hâkim olan, analiz ve sentez yetisi güçlü olan, okuyan ve eleştirel bir bakış açısına sahip olan öğrencilerin başarılı olabilecekleri düşünülmektedir. Öğrenciler, salt bilgiyle değil disiplinler arası bir bakış açısı ve genel kültür donanımıyla soruları çözebilecektir.

Bu sınav soruları bize tekrar gösteriyor ki okuma kitapları öğrencilerin sınıf seviyelerine ve müfredat konularına uygun seçilmelidir. Bu okuma kitaplarının yönergeleri öğrencinin kitabı iyi kavramasına ve sanatçıyı tanımasına yönelik hazırlanmalıdır. Öğrenci; eserle ve yazarla 12. sınıfta kuru ve ezber bir bilgi olarak tanışmamalı, alt sınıflardan eseri ve yazarı tanıyarak, eseri içselleştirerek ve çeşitli yönlerden incelemiş olarak gelmelidir. Planlamalar bu doğrultuda yapılmadır.

COĞRAFYA: ÖNCÜLLÜ SORULARA DİKKAT

Bu yılki sınavda önceki senelere benzer bir konu dağılımı olduğu görülmektedir. Beklendiği gibi SOS1 coğrafya soruları 11. sınıf kazanımları ağırlıklı ve tamamen bilgi basamağındaki sorulardan oluşmuştur. Bu bölümde iki harita sorusuna yer verilirken diğer sorular öncüllü olarak sorulmuştur. Öncüllü sorulardan özellikle İnka uygarlığı ve Paleocoğrafya ile ilgili olan sorular, öğrencileri biraz zorlamıştır.  SOS2 soruları ise daha dengeli şekilde 11 ve 12.sınıf kazanımlarımdan oluşmuştur. SOS1 testinin de SOS2 testinin de yorum ve bilgi ağırlıklı olduğu, soruların genel olarak orta ve kolay zorluk düzeyinde hazırlandığı söylenebilir.

TARİH: YORUM VE BİLGİ BİRLEŞTİ

AYT 2025 sınavı, SOS1 ve SOS 2 soruları, geçmiş yıllara paralel bir dağılım ile hazırlanmıştır. Ancak bu yıl için yorum ve bilgiyi birleştiren soru tarzına ağırlık verildiği görülmektedir. SOS1 ve SOS2 genel olarak değerlendirildiğinde sorular MEB kazanımlarını paralel hazırlanmış, orta/ zor derecesinde sorulmuştur. MEB müfredatını iyi işleyen, ders kitaplarını takip eden, kazanımlara hakim, dikkatli ve düzenli tekrar yapan öğrencilerin yapabileceği sorulara yer verilmiştir. Hem SOS1 hem de SOS2 testlerinde bir iki belirleyici nitelikte ve zorluk seviyesi yüksek soruya yer verilmiştir.

FELSEFE GRUBU: FELSEFİ BİLGİ VE KAVRAMLAR

2025 AYT Felsefe Grubu soruları; müfredata uygun, orta zorlukta, bilgi ve yoruma dayalı bir yapıda hazırlanmıştır. Tüm felsefe sorularının metin ağırlıklı olduğu, metinle birlikte felsefî bilgi ve kavram birleştirme becerisi beklenen, yorum ve analiz ağırlıklı sorular olduğu söylenebilir. Felsefe sorularından iki tanesinin kolay, bir tanesinin ayırt edici nitelikte olduğu görülmüştür.

Psikoloji soruları, bilgiye dayalı iken; sosyoloji soruları metinden çıkarım ile yorum yapılabilecek sorulardır. Mantık soruları ise bilgi gerektiren sorular olmuştur. Soruların; müfredata hakim öğrenciler için basitçe yanıtlanabilecek, bilgi eksikliği olan adaylar için ise eleyici olduğu söylenebilir. Zorluk düzeyi açısından orta seviyeli bir sınav olduğu söylenebilir.

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ: SADECE 2 BİLGİ SORUSU

Sorular MEB kazanımlarına uygun olarak düzenlenmiştir. Soru dağılımına baktığımızda sınavda her sınıf düzeyinden sorulara yer verildiği söylenebilir. Geçen yıldan farklı olarak bu sene bilgi ve yorumu birlikte gerektiren soruların fazla olduğu  görülmüştür. Salt bilgi içeren iki soru sorulmuştur. Sorular orta zorlukta olduğu söylenebilir.

9. sınıf düzeyinden Hucurat suresinden ayet verilerek verilen mesajın yorumlanması istenmiş, 10. sınıf düzeyinden yine Hucurat suresi verilerek ahlaki olarak yerilen davranışlardan hangisinden bahsedildiği bilgi olarak sorulmuştur.

11. sınıf düzeyinden Hz. Muhammed'in tebliğ vazifesi ile ilgili bir yorum sorusu sorulurken 12. sınıf düzeyinden üç soru sorulmuştur. İslam medeniyetinde yer alan eğitim kurumlarının adları bilgi sorusu olarak sorulurken dinî meselelerin çözümünde kullanılan ilke ve yöntemler ve güncel dinî meselelerin çözümü ile ilgili dinin soruna bakış açısını içeren "organ nakli" sorusu yoruma dayalı olarak hazırlanmıştır.

MATEMATİK: ELEYİCİ OLDU

AYT matematik soruları, geçmiş yıllara paralel yapıdadır. 2024 yılında olduğu gibi bu yıl da AYT matematik, eleyici branş olmuştur.

Bu yıl asal sayı, logaritma, polinom, diziler, türev ve çember analitiğinden diğer konulara göre daha zor sorular hazırlandığı söylenebilir.  İntegral konusundan da geçmiş yıllara göre daha az soru sorulmuştur. Geometride analitik geometriye ağırlık verilmiştir.

FİZİK: MATEMATİKSEL İŞLEMLER YOĞUN

2025 AYT Fizik soruları 11 ve 12. sınıf kazanımları ile paralel hazırlanmıştır.
Matematiksel işlem yoğunluğunun olmaması beklenen bir senaryo oluşmuştur. Birden fazla kazanımı içeren, bilgi yoğunluklu soruların ağırlıkta olduğu söylenebilir. Temel kavramlara ve kazanımlara hakim olan öğrencilerin başarılı olacağı bir sınav oluşturulmuştur. Özellikle MEB kaynaklarını kullanan öğrencilerin ayırt edici sorularda doğru sonuca ulaşabildiği görülmektedir. 11. sınıf konusu olan transformatörlerden geçen yıl olduğu gibi bu yıl da soru sorulmaması, sürpriz olarak değerlendirilebilir. Bunun yerine sorulan alternatif akım sorusu konuya hakim öğrencileri zorlamayacak niteliktedir. 12. sınıf dalga mekaniği ünitesinden iki soru sorulması, konu soru dağılımı açısından sürpriz olarak değerlendirilmektedir. Her yıl soru gördüğümüz 12. sınıf fotoelektrik ve compton olayı konusundan bu sınavda soru sorulmamıştır.

Sonuç olarak AYT fizik sınavına hazırlanan üniversite adaylarının 11 ve 12. sınıf konularının tamamına hakim olması gerektiği, öğrencilerin konu seçmeden farklı kazanımları bir arada yorumlayabilecek şekilde çalışmaları gerektiği gerçeği tekrar görülmüştür.

KİMYA: DENGELİ DAĞILIM

2025 AYT Sınavı kimya soruları, MEB müfredatına uygun konu dağılımında olup yedi soru 11. sınıf kazanımlarından, altı soru ise 12. sınıf kazanımlarından oluşmuştur. Soru dağılımının beklendiği gibi dengeli olduğu görülmektedir.  

11. sınıf düzeyinden yöneltilen sorular; Modern Atom Modeli (1), Gazlar (1), Sıvı Çözeltiler (1), Kimyasal Tepkimelerde Enerji (1), Kimyasal Tepkimelerde Hız (1) ve Kimyasal Denge (2) konularını içermektedir. Bu seneki “Sulu Çözeltilerde Denge” sorusu “Asit-Baz Dengesi” konusu yerine, “Çözünürlük Dengesi” konusundan gelmiştir.

12. sınıf düzeyinden yöneltilen soruları ise Kimya ve Elektrik (2), Organik Kimyaya Giriş (2) ve Organik Kimya (2) konularından seçilmiştir.

Sınav genel itibari ile bilgi temelli, açık ve anlaşılır sorulardan oluşmaktadır. Sınavda işlem gerektiren soru sayısı geçmiş yıllardan daha azdır. Zorluk seviyesi açısından değerlendirildiğinde ise orta düzeyde bir sınav olup üç dört sorunun öğrencileri zorlayabileceği söylenebilir.

Sonuç olarak kimya soruları ölçme ve değerlendirme açısından dengeli, tutarlı ve beklenen düzeyde sorulmuştur. Bilgi donanımı iyi olan, temel kimya bilgisine sahip, düzenli çalışan öğrencilerin başarılı olabileceği bir sınavdır.

BİYOLOJİ: YORUM GEREKTİREN SORULAR AYIRT EDİCİ

2025 AYT biyoloji sorularının önceki yıllarla büyük ölçüde paralel yapıda olduğu söylenebilir. Beklendiği gibi yedi soru 11. sınıf, altı soru ise 12. sınıf konularından hazırlanmıştır. Soruların genel zorluk seviyesi orta düzeydedir ve yorum gerektiren birkaç soru ayırt edici niteliktedir. Sınavın önemli bir kısmını bilgiye dayalı soruların oluşturduğu görülmüştür. Komünite ve popülasyon ekolojisi yine iki soruyla yerini korurken, genden proteine ve bitki biyolojisi gibi yüksek ağırlıklı konulara da sınavda yer verilmiştir.

Bu sınavda bir üreme sistemi, bir üriner sistem, bir endokrin sistem, bir bağışıklık sistemi ve bir sindirim sistemi sorusuna yer verilmiştir. Sorular, kapsamlı olmakla birlikte müfredata sadık ve doğrudan bilgiye dayalıdır. Sınavın yapısının disiplinli ve detaylı çalışan öğrencilerin lehine olduğu söylenebilir. Bilgiyi ezberleyen değil, kavrayan ve kavramlar arası ilişki kurabilen öğrenciler için zorlayıcı olmayan bir sınav olduğu söylenebilir. 2024 AYT Biyoloji sınavıyla çok benzer bir çizgide ilerlemesi, ÖSYM’nin son yıllarda istikrarı koruduğunu gösteriyor. Grafik okuma ve çıkarım gerektiren sorular yine vardı ancak oranı sınırlıydı.
Genel olarak, müfredata sadık, seçici ama adil bir sınavdı.

: