2025 YKS: Nasıl hazırlanmak gerekiyor?

Yaklaşık 3 milyon adayın katılması beklenen Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) 21-22 Haziran tarihlerinde yapılacak. 3 oturumlu Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) için başvurular 6.Şubat-3 Mart 2025 tarihleri arasında yapılacak. Sınavın ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Sınavı (TYT) 21 Haziran’da yapılacak. Sınavın ikinci oturumu Alan Yeterlilik Testi (AYT) ile Yabancı Dil Testi (YDT) ise 22 Haziran’da gerçekleştirilecek.

Peki bu sınava nasıl hazırlanmak gerekiyor? Bu sorunun yanıtını Uğur Okulları Genel Müdür Yardımcısı Adil Kurt ve Lise Bölüm Başkanları verdi. İşte öneriler:

TARİH: ÖNCE KONU SONRA SORU

Tarih dersi bilgi açısından oldukça geniş bir yelpazeye sahip olan ve ezber gerektiren bir derstir. Öğrenciler açısından “zor” olarak algılanan bu dersi birkaç püf noktayla değiştirmemiz mümkündür. Tarih dersine çalışırken mutlaka önce bilgiyi çok iyi bilmek gerekiyor. Konu çok iyi öğrenilmeli ve öğrenci konu ile ilgili bol soru çözmelidir. Tarihteki terimleri ve kavramları doğru öğrenmeli, kronolojiye hakim olmalıdır. Soru kökleri dikkatli okunmalı olumsuz soru köklerinin altı çizili olduğu unutulmamalıdır. Ayırt ediciliği yüksek olan  tarih sorularını çözmek öğrenciye avantaj sağlayacaktır. Önerilerimiz;

•  Plan Hazırlayın
•  Alan Denemeleri Çözün
•  Çıkmış Soruları Çözün
•  Küçük Notlar Alın
•  Belli Aralıklarla Tekrar Yapın

Düzenli çalışan, doğru okuma ve yorumlama için okuma etkinliğini sürdüren, çalışma motivasyonunu koruyan, soru köküne dikkat eden, kronoloji bilgisine hakim olan ve bilgiye dayalı yorum yapabilen   her öğrenci sınavda başarılı olacaktır.

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ: KAVRAM BİLGİSİ ÖNEMLİ

Din kültürü ve ahlak bilgisi dersinde başarılı olmak için öğrencilerin öncelikli olarak kavram bilgisine sahip olmaları gerekmektedir. Dini terim ve kavramları iyi bilen öğrenciler test çözerken daha rahat edecektir. Düzenli olarak konu tekrarı yapılmalı ve konuları pekiştirmek için Meb’in yayınlamış olduğu kazanım testleri çözülmelidir. Çözülemeyen veya yanlış çözülen soruların çözümlerine bakılması başarıyı olumlu anlamda etkileyecektir. MEB'in yayımladığı tüm çalışma kaynaklarını eksiksiz bir şekilde çözmek, öğrencilerin sınav formatına ve konulara aşina olmalarını sağlar. Bu tür kaynaklar, öğrencilerin hangi konularda daha fazla pratik yapmaları gerektiğini anlamalarına yardımcı olacaktır.

TÜRKÇE/TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI: DİL BİLGİSİ SORULARINI KÜÇÜMSEMEYİN

Öğrenciler, sınavın yaklaştığı bu dönemde ders çalışma disiplinlerinden taviz vermeden çalışmaya devam etmeliler. Yarışın en zor ve belirleyici bölümünün son kısım olduğunu unutmamalılar. Bu döneme kadar düzenli çalışan bir öğrenci bu dönemde çalışmalarını aksatırsa başarı şansını düşürür. Tam tersi bu döneme kadar çok düzenli olmayan bir öğrenci eğer toparlanır da kendine doğru ve işlevsel bir program yapar ve bunu düzenli bir şekilde uygularsa başarı şansını büyük oranda artırır. YKS’nin TYT kısmındaki Türkçe sorularının ağırlığının anlam bilgisi olarak adlandırdığımız “Sözcükte Anlam, Cümlede Anlam ve Paragraf” konularından olacağını biliyoruz. Bu nedenle öğrencilerin düzenli olarak bu üç konuyu, haftalık programlarında bir sporcunun her gün idman yapması gibi çalışması (soru çözmesi) çok önemlidir. Ayrıca az sayıda olduğu için üzerinde fazla durulmayan dil bilgisi konularının da asla küçümsenmemesi gerekir. Bu konuları da öğretmenleri ile işledikten sonra bunlarla ilgili sorular çözmeli, yanlış yaptığı sorulara mutlaka dönüp nerede yanlış yaptığını anlayarak konuyu bitirmelidir. Az sayıda olan bu konu ile ilgili soruların 1 tanesinin bile böyle büyük bir sınavda öğrencinin sıralamadaki yerinde inanılmaz değişimlere vesile olacağı akıldan çıkarılmamalıdır.

YKS’nin AYT kısmındaki edebiyat sorularında ise her zaman “yazar-eser, yazar-dönem ve dönem özelliği” ön plana çıkmaktadır. Bu dönem özelliği her yıl farklı bir döneme ağırlık verilerek sorulsa da düzenli çalışan bir öğrenci için sorun olmayacaktır. AYT edebiyat sorularının en zor yönü; yazar ve eserlerin adlarını, özelliklerini akılda tutmaktır. Bunun en pratik yolu ise öğrencilerin haftalık olarak konu tekrarlarını kapsayan sınavlar ve aylık olarak da işlediği tüm konuları kapsayan denemeler yapmasıdır. Edebi bilgiler kullanılmadığında, tekrarlanmadığında çabucak unutulabilme gibi bir özellik taşır. Bu nedenle bol tekrar en iyi çözümdür.

COĞRAFYA: HARİTA OKUMANIN ÖNEMİ

Coğrafya, hem doğal hem de beşeri unsurları kapsar, yani hem çevresel hem de toplumsal süreçleri anlama yeteneği kazandırır. Bu da genel kültür ve dünyayı algılama açısından sınavda önemli bir yer tutar.  TYT'de 5 AYT’de ise 6+11 coğrafya sorusu bulunur. Bu sorular genellikle harita okuma, kavram bilgisi, bölgesel özellikler ve çevresel faktörler üzerine yoğunlaşır. Diğer sosyal bilim dersleriyle kıyaslandığında coğrafya soruları genellikle daha kolay olmakta ve orta düzey soruları içermektedir.

TYT ve AYT’de Coğrafya dersine etkili bir şekilde çalışmak için öneriler:

1. Temel kavramları öğrenilmeli

2. Harita okuryazarı olunmalı

3. Önemli bölgesel özellikler öğrenilmeli

4. Çalışma kitapları, MEB kaynakları ve testlerden konuları pekiştirmek için faydalanılmalı

5. Güncel konuları takip edilmeli (Ukrayna ,Filistin savaşları, güncel afetler vs?)

7. Etkili öğrenme için interaktif araçlardan da yararlanılmalı

MATEMATİK: TÜM LİSE MÜFREDATINI KAPSAYACAK

Matematik dersinden YKS’ye hazırlanan bir öğrenci; TYT Matematik sınavı için okuduğunu anlayabileceği, soruda verilen bilgileri yorumlayabileceği, temel işlemlerle çözümleri tamamlayabileceği bir düzeye erişmesi gerekmektedir. Sorular daha çok güncel hayat problemlerinden uyarlanarak hazırlanmış olup 9 ve 10.sınıf konularına ait temel bilgileri içermektedir.

AYT Matematik sınavı tüm lise müfredatını kapsadığından tüm konuların genel bilgilerini bilmesi gerekir. Bilgi ağırlıklı bir sınav olduğundan konular sırasıyla çalışılmalıdır. Örneğin; Geometri sorularını çözebilmek için öncelikle üçgenler konusu iyi öğrenilmeli. Daha sonrasındaki tüm konuların içeriklerinde üçgenler bilgileri yer almaktadır.

Sınava hazırlanan bir öğrenci aşağıdaki noktalara dikkat etmelidir:

Düzenli çalışma planı uygulanmalı.

Temel kavramlar iyi öğrenilmeli, konuya ait bilinmesi gereken kural ve özellikler varsa öncelikle çalışılmalı,

Sorularda şekil varsa şeklin üzerine soruda verilen bilgiler yazılmalı.

Soruda çözüm yapıldıktan sonra soru cümlesi bir kez daha okunup cevap öyle işaretlenmeli.

Kendi seviyesine uygun kaynaklarla çalışmaya başlanmalı sonrasında farklı seviyelerde ve tarzlarda soru çözümleri yapılmalı.

İşlenilmiş konulardan konu bazlı testler çözülerek eksikler tespit edilmeli sonra genel denemelere geçilmeli

Konu testlerinde ve deneme sınavlarında tespit edilen hatalar ve eksik konular giderilmeli -Düzenli tekrar yapılmalı

Geçmiş yıllara ait sınavlarda çıkmış sorular çözülmeli -Olumsuz düşüncelerden uzak durulmalı ve hedeflere odaklanılmalı

KİMYA: KAVRAM, FORMÜL VE BAĞLANTILAR

Kavram  Önceliği: Kimya kavramlar üzerine kurulu bir derstir. Bu nedenle derse ve konuya ilişkin temel kavramlar iyi anlaşılmalıdır. Temel kavramlar içinde yer alan formül ve bağıntılar örnekler ile pekiştirilmelidir. Kavramlar yeterince özümsenmeden soru çözümü sağlıklı değildir. Konuya ait kavram, formül ve bağıntılar küçük özetler haline getirilmeli ve her fırsatta tekrarlanmalıdır.

Aralıklı ve Düzenli Çalışma: Çalışmalarınızı tek bir ana sıkıştırmamalısınız.  Kısa seanslar halinde (1 saat) çalışmak daha iyi olacaktır.

Ders Öncesi Fikir Edinme: Ders öncesi bir çalışma yapmak ve içeriğin ana noktaları hakkında bir fikir edinmek sınıf ortamında dersin anlatımı sırasında algınızı inanılmaz arttıracaktır.

Bağlantılı Kavramların Özümsenmesi: Kimya dersi birbiriyle bağlantılı içerikler barındırır. Bu yüzden yeni konuya geçilirken önceki konular mutlaka özümsenmiş olmalı, eksik bırakılmamalıdır. Örneğin; kimyasal hesaplamalar, mol kavramı ve derişim bilgisi tamamlanmadan sulu çözeltilerde denge konusuna geçmek, yükseltgenme basamağı hesaplamayı tamamlamadan indirgenme-yükseltgenme tepkimelerine başlamak boşuna kürek çekmekten farksızdır.

Konuyu Başkasına Öğretme Yeterliliği: Çalışmalarda ki temel hedef bir başkasına öğretecek kadar konuyu bilecek seviyeye gelebilmek olmalıdır. Sadece soru çözerek konuya başlamak bazı derslerde bir teknik olarak kullanılmaktadır ama kimya dersi için önceliğimiz kavram, bağıntı ve formüllerin özümsenmesidir.

Doğru Yol Arkadaşı: Çalışmaların başarılı olmasında doğru kaynak tercihi en önemli faktörlerden biridir. MEB müfredatına uyumlu yardımcı kaynaklar tercih edilebilir ama MEB yayınları da mutlaka başucumuzda bulunmalıdır. Şunu kesinlikle biliniz ki; sınavlarda karşılaşacağınız sorular MEB müfredatına ve kazanımlarına uyumludur.

Bölümsel Farkındalık: TYT ( Temel Yeterlilik Testi) bölümü daha çok sözel tarz diyebileceğimiz, kavramların sözel olarak yorumlanmasına dayalı sorular barındırırken, AYT (Alan Yeterlilik Testi) bölümünde özellikle işlemli, formüle dayalı sorularla muhatap olacaksınız. Bu yüzden soru çözümü yaparken hesap makinesi kullanmamalı, işlemleri mutlaka sonuna kadar yapmalısınız. Bu durum size pratiklik katacaktır.

Moleküler Düşünme Modeli: Kimya çalışırken keyif alacağınız bir modeldir. Her zaman moleküler düzeyde neler oluyor diye düşünün? Acaba elektronlar nerede? Atomlar ne yapıyor şimdi? Neden?

Sorgulamayı ve Sormayı Sev: Araştırmalar ve tecrübeler göstermiştir ki,  soru sormayı ve sorgulamayı seven, çözemediği soruyu mutlaka sorabilen öğrenciler daha başarılı olmuştur. 15 dakikadan fazla sürede çözülebilen veya zaman harcanan sorularda geri planda kavramsal veya formülsel bir eksiklik kalmıştır. Çözemediğiniz soruları kesip yapıştırabileceğiniz bir arşiv defteri tutmak inanılmaz bir kazanç sağlayacaktır.

Yukarıda açıklamaya çalıştığımız öneriler gösteriyor ki, çalışmayı seven, planlı, hedeflerine doğru odaklanabilenler başarıyı yakalayacaktır.

FİZİK: TEMEL PRENSİPLERE DAYANIYOR

Fizik bilimi; temelde kavram ve grafikler üzerinden yorumlanması gereken gündelik hayatta ortaya çıkan uygulamalar ile pekiştirilmesi gereken uygulamalı bir bilim dalıdır. Bu kapsam üzerinden aşağıdaki maddelere dikkat eden öğrencilerin YKS'de başarılı olmalarının kaçınılmaz olacağını düşünüyorum. 

• Fizik Biliminde Temel Kavramları İyi Anlayın: Fizik soruları genellikle doğayı anlamdırabilmek için kullandığımız temel prensiplere dayanır. Özellikle mekanik ve elektromanyetizma gibi temel konular derinlemesine öğrenilmelidir.

• Fizik Biliminde Formülleri Ezberlemek Yerine Anlamaya Çalışın: Formüllerin nasıl türetildiğini öğrenerek soru çözümlerinde neden kullanıldığını anlamak gerekir. Ayrıca günlük hayat uygulamaları üzerinden formüller özümsenmelidir.

• Fizik Biliminde Düzenli Soru Çözümü Yapın: Konu anlatımı sonrasında, basitten zora doğru farklı kaynaklardan düzenli soru çözümü yaparak eksikler giderilmelidir. Ayrıca sorularda kavratılmaya çalışılan kazanımlar belirlenmelidir.

• Fizik Biliminde Deneysel Sorulara Dikkat Edin: Sınavın iki basamağı da deney mantığı içeren sorulara yer verilmektedir. Deneysel düşünme becerinizi geliştirmek için bu tür soruları çözmeye özen gösterilmelidir. 

• Fizik Biliminde Görsel ve Grafik Yorumlama Becerinizi Geliştirin: Grafik ve şekil sorularını anlamak için bol bol pratik yapın; grafiklerin fiziksel anlamını kavramaya çalışın. Grafiklerin eğim ve alanın vereceği fiziksel nicelikleri belirleyin. 

• Düzenli Tekrar ve Test Analizi Yapın: Çözülen testlerde yapılan hatalar analiz edilmeli, hataların giderilmesi için ilgili konu ya da konular gözden geçirilmelidir. 

• Son basamak olarak MEB in resmi siteleri üzerinden yayımlanan sınav, soru ve kaynaklar tüketilmelidir. 

FELSEFE GRUBU: DİKKATLİ OKUMA VE YORUMLAMA

TYT Felsefe soruları paragrafı dikkatli okuma ve paragraftaki bilgiye dayanarak yorum yapabilme becerisini ölçmeye yöneliktir. Sorular, 10. ve 11.sınıf MEB Felsefe müfredatından gelmektedir. 2025 TYT’ye hazırlanırken öncelikle felsefenin temel kavramlarını ve problemlerini bilmek gerekmektedir. Yüzyıllara dayalı soru sorulduğunda, bir film analizi ya da bir diyalog şeklinde başlayan bir soruda da öncelikle hangi felsefi problemin ele alındığını tespit eden bir soru çözme tekniği geliştirilmelidir.

AYT Felsefe Grubu (Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji ve Mantık) sorularında; Psikoloji ve Mantık soruları doğrudan kavram bilgisini sorgulayan nitelikte, Sosyoloji ve Felsefe soruları bilgiye dayalı yorum gücünü ölçer niteliktedir. Sorular, 10. ve 11.sınıf MEB müfredatından gelmektedir. 2025 AYT’ye hazırlık sürecinde öncelikle bu müfredatın temel kazanımlarını edinmek amaçlanmalıdır. Genel olarak AYT’de kavram bilgisine dayalı çalışma yapmak ve dört dersin çalışma planını paralel bir şekilde yönetmek öğrencinin hedefe ulaşmasını sağlayacaktır.

BİYOLOJİ: SON YILLARIN SINAVLARI

Tamamen MEB kazanımlarına yönelik farklı bakış açılarıyla hazırlanmış güncel soru bankaları (10-15 adet) çözümlendiği takdirde başarı oranı da oldukça yükselecektir. Son iki yıldır biyoloji YKS’ de geçmiş yıllarda sorgulanan kazanımların tekraren sorgulanması % 70-80’lere ulaşmıştır. Son 10-15 yılın sınavlarını çözümleyerek gözden geçirmeniz bu fırsatı değerlendirmek suretiyle başarınızı üst seviyelere çıkaracaktır. Unutulmamalıdır ki tekrar yaparak bilgileri gözden geçirmek hafızayı tazelemek bakımından çok önemlidir. En önemli kural ise eksik bir kazanım, çalışılmamış herhangi bir eksik konu bırakılmamalıdır.