Akademideki 450 bin tezin kaçı 'çalıntı'?

450 bin tezin kaçı 'intihal' belli mi? Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi verilerine göre, geçen yıl veri tabanına kaydedilen 35 bin 964 yeni tez ile bilim dünyasının arşivdeki toplam tez sayısı, 441 bin 734'e ulaştı. Ancak bu tezlerde intihal oranı henüz belli değil. Oysa Boğaziçi Üniversitesi'nde yapılan araştırma yüksek lisans ve doktora tezlerinin yüzde 34'ünde "yüksek intihal" olduğunu gösteriyor. Yani akademideki üç tezden biri çalıntı. 

AA'nın haberine göre YÖK Ulusal Tez Merkezi, bünyesinde topladığı yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık, diş hekimliğinde uzmanlık ve sanatta yeterlilik tezlerini 2008 yılında elektronik arşivinden erişime açtı. Geçen yıl merkezden indirilen tez sayısı 7 milyon 984 bin 721 oldu. Yıl içerisinde veri tabanına girilen 35 bin 964 yeni tez ile arşivdeki toplam tez sayısı 441 bin 734 oldu. 

SOSYAL BİLİMLER TEZLERİNE BAKIYORLAR

YÖK'ün istatistiklerine göre, geçen yıl araştırmacıların en çok sosyal bilimler alanındaki tezlerden yararlandıkları ortaya çıktı. Buna göre, tezlerin yüzde 68'ini oluşturan 5 milyon 429 bin 610'u sosyal bilimler, yüzde 22'sini oluşturan 1 milyon 756 bin 639'u fen bilimleri, yüzde 10'unu oluşturan 798 bin 472'si tıp ve sağlık bilimleri alanlarında indirildi. 

EĞİTİM TEZLERİ DİKKAT ÇEKTİ

Diğer taraftan indirilen tezler, konuları bakımından değerlendirildiğinde, en çok indirilen 10 konu başlığı, eğitim ve öğretim, işletme, psikoloji, tarih, ekonomi, din, sosyoloji, Türk dili ve edebiyatı, hukuk ve kamu yönetimi oldu.

AKADEMİDE 3 TEZDEN BİRİSİ ÇALINTI

Bu arada yapılan araştırma ise akademide "hırsızlığın" ne kadar yaygın olduğunu da gösteriyor. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Politikaları Araştırma ve Uyguluma Merkezi (BEPAM) bu kapsamda 2007-2016 yılları arasında yazılmış 470’i yüksek lisans ve 130’u doktora tezi olmak üzere 600 tezi inceledi. Bu tezlerin 477’si kamu, 123’ü vakıf üniversitelerine ait. Yine tezlerin 89’u İngilizce ve 511’i de Türkçe. Tezler "intihal" açısından bu hırsızlığı yakalayan programlardan biri olan Turn-it-in kullanılarak incelendi. 

Sonuç ise 207 tezin, yani tezlerin yüzde 34’ünün yüksek intihalli olduğu ortaya çıktı. Devlet üniversitelerinde intihalli tez sayısı yüzde 31, vakıf üniversitelerinde yüzde 46. Yüksek lisan tezlerinde intihalli olanların oranı yüzde 36, doktora tezlerinde yüzde 26. İngilizce tezlerinde intihal oranı yüzde 28, Türkçe tezlerde ise yüzde 35. 

Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi öğrencisi Ziya Toprak'ın doktora çalışması olan bu çalışma akademide ciddi bir ahlak sorunu yaşandığını da gösteriyor. Toprak, "Burada bir ya da iki satır yada bir paragraftan söz etmiyoruz. Bilerek yapılan intihaller bunlar" diyor. Toprak Türkiye'de özellikle son yıllarda doktora ve yüksek lisans çalışmalarında büyük bir artış yaşandığını söyleyerek, YÖK Ulusal Tez Merkezi'ne 1999 yılında 11 bin 39 tez girilirken, bu rakamın 2004 yılında 16 bin 343, 2009 yılında 21 bin 350 ve 2014 yılında 25 bin 730 olduğunu belirtiyor.  Son verilere göre de tez sayısı 441 bin 734.