Akademisyenleri atan rektörler konuşuyor

Yüksek Öğretim Kurulu'nun (YÖK) akademisyen ihraçları konusunda üniversite yönetimlerini işaret eden açıklamasının ardından, Başbakan Binali Yıldırım dün Ankara'da televizyon, gazete ve haber ajanslarının genel yayın yönetmenlerine ''Maalesef bazı yöneticiler geçmiş hesaplarını görüyor'' dedi. Üniversite rektörleri konuyla ilgili soruları yanıtladı. BBC Türkçe’den Fundanur Öztürk’ün haberine göre son Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile üniversitelerde yapılan akademisyen ihraçlarından sonra özellikle İstanbul, İzmir ve Ankara'daki üniversitelerde ihraçlara karşı protestolar sürüyor. İstanbul, Ege, Ankara, Galatasaray, Koç ve Boğaziçi Üniversitesi gibi Türkiye'nin en köklü üniversitelerinde öğrenciler ve meslektaşları atılan diğer akademisyenler, OHAL'de sayısı 5 bine ulaşan akademisyen ihraçlarına tepki gösteriyor.  

YÖK ise ihraç edilecek akademisyenlerin üniversiteler tarafından belirlendiğini açıklayarak, 6 aydır netlik kazanmayan 'ihraç listelerinin nasıl hazırlandığı' tartışmasında üniversite yönetimlerini işaret etti. Rektörler, akademisyenlerin ihracına karar verirken 'ilgili istihbarat birimleriyle' ortak çalışma yürütüldüğünü söylüyor.

‘İMZACI’ AKADEMİSYENLER DE İHRAÇ EDİLDİ
 Rektörler ayrıca ihraç listelerine 'Bu suça ortak olmayacağız' bildirisine imza atan Barış İçin Akademisyenlerin eklendiğini söylüyor. Nitekim üniversitesi tarafından OHAL'den önce işten atılan imzacılar dışında, 312 imzacı akademisyen KHK'larla ihraç edildi. İmzacı akademisyenleri KHK ile ihraç eden üniversitelerin başında, Ankara Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi geliyor.

88 ihraçla Ankara Üniversitesi, en fazla imzacı akademisyeni ihraç eden üniversite oldu. Ankara Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Erkan İbiş ise, danışmanları aracılığıyla iletilen röportaj talebine yanıt vermezken Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cüneyt Hoşcoşkun, "YÖK'e karşı olarak herhangi bir açıklama yapmam söz konusu değil" dedi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Gönen, üniversiteden yaklaşık 70 akademisyenin ihraç edildiğini fakat "bu konuda özellikle BBC Türkçe'ye görüş vermek istemediğini" belirtti.

İşte en fazla akademisyen ihraç edilen üniversitelerden rektörlerin açıklamaları: 

“DEĞERLENDİRMELERİN ŞEFFAF OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ”
219 akademisyenin ihraç edildiği Gazi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Uslan: Yaptığımız değerlendirmelerin sonuna kadar şeffaf olduğunu düşünüyoruz. Gazi Üniversitesi'nde üç imzacı akademisyenin dışında ihraç edilen diğer akademisyenlerin, Fethullah Gülen cemaatiyle ilişkilerinin tespiti noktasında 'hükümet tarafından sıralanan' kriterler geçerli oldu. Elbette ki bu süreç komisyonlar ile yürüyor. Elbette itiraz başvuruları yapanlar da oluyor ve bu başvurular farklı komisyonlar tarafından değerlendiriliyor. Yine KHK ile iki kişinin iadesi yapıldı mesela.

“CELAL BAYAR’DA ‘İMZA’DAN ATILAN YOK”
130'dan fazla akademisyenin ihraç edildiği Celal Bayar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kemal Çelebi: Kamuoyunun akademisyenlerin ihraçlarına yönelik rektörlerden açıklama beklentisi olduğunu kabul etmekle birlikte, FETÖ'yle ilgili atılanlardan ziyade, bildiriye imza atıp atılanlardan sonra bu konu daha çok gündeme geldi. Fakat zaten Celal Bayar'da o kapsamda olan yok.

KARAR TAMAMEN BİZE AİT
80’den fazla akademisyenin ihraç edildiği Marmara Üniversitesi Rektörü: Prof. Dr. Mehmet Emin Arat: İmzacı hocaları ihraç etme konusunda tüm inisiyatif Marmara Üniversitesi'nde. Bu konuda rektörlüğün üzerinde herhangi bir baskı yok. Karar tamamen bize ait. KHK'larla akademisyen ihraçları başladığından beri, rektörler kamuoyunda "imzacı akademisyenleri görevden atarak hükümetin ve YÖK'ün gözüne girme" yarışında olmakla suçlanıyor. Öyle bir gayret içinde olduğumuzu söylemek bence çok yanlış olur. Biz tamamen hukuki süreç içinde bunu değerlendirdik. Diğer üniversitelerin aldığı kararlar kendilerini bağlar. 

Marmara'daki imzacı akademisyenlere ihraç edilmemeleri için bildiriden imzalarını çekmelerini söyledik ama hiçbir akademisyen imzasını geri çekmedi. Marmara Üniversitesi bünyesinde Fethullah Gülen yapılanmasıyla ilişiği olanlar ve Barış İçin Akademisyenler bildirisine imza atan akademisyenler için olmak üzere üniversitede iki farklı inceleme komisyonu kuruldu. 

Esas olarak Barış İçin Akademisyenler bildirisine imza atan akademisyenler ihraç edildi ve bildiri metni değerlendirmede tek kriterdi. Marmara Üniversitesi olarak imzacı olan arkadaşları listeden seçtik. Yani isim belirlemek için özel bir çaba gösterilmedi. Listede adları açıkça var zaten. Bu kişiler için hepsi hukuk profesörlerinden oluşan beş kişilik bir soruşturma kurulu oluşturduk. İmzacıların savunmaları alındı. Kurulun yaptığı soruşturma sonucu karar verildi ve biz de isimleri YÖK'e ilettik. Sonuçta ortada bir metin var ve o metin uzman hukukçularımız tarafından içinde suç unsuru olup olmadığı hususunda değerlendirildi. Burada metnin kendisi bir kriterdir. Hukukçu olmadığım için daha detaylı açıklayamam. 

İlk KHK'larla ihraç edilen 60 akademisyen ise Fethullah Gülen yapılanmasıyla ilişkili oldukları gerekçesiyle ihraç edildi. FETÖ'den dolayı ihraç edilenler için de yine hukukçulardan oluşan farklı bir komisyon kurulmuştu. Bu ihraçlarda kriterler; Bylock kullanımı, Bank Asya havaleleri, cemaatin şirketleriyle bağlantısı olma, cemaatin okullarına çocuklarını gönderme gibi objektif kriterlerdi. Akademisyelere ait bu bilgiler ilgili istihbarat birimlerinden bize aktarıldı. İhraç edilen akademisyenler, akademik niteliklerinin dört duvarla sınırlı olmadığını ama 'hukukun işlediği' bir gün üniversitelere geri döneceklerini söylüyor. Akademisyenler hükümetimizin aldığı KHK kararı ile ihraç edildiler. Bu tamamen onların inisiyatifinde. Hükümetimiz bu konuda nasıl takdir ederse öyle olur. Üniversite bünyesinde imzacı akademisyenlerin ihraçlarına itirazları için henüz bir başvuru sistemi kurulmadı. Bu hususta disiplin amirimiz YÖK'ün bu noktadaki tavsiyelerini bekliyoruz. Biz kendi başımıza karar veremeyiz. Olay artık bizden çıktı. Burada hükümetimiz ve YÖK'ün çizeceği yol haritasına göre hareket edeceğiz.

“İHRAÇ İŞLEMLERİ KHK KAPSAMINDA YÜRÜTÜLÜYOR”
192 akademisyenin ihraç edildiği İstanbul Üniversitesi Rektörü Mahmut Ak: İhraç işlemleri KHK kapsamında yürütülüyor. 667 sayılı KHK'nın ilgili maddelerince 'terör örgütlerine veya MGK'ca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara' üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen kamu personelinin meslekten veya kamu görevinden çıkarılmalarına karar verileceği düzenlenmiştir. İstanbul Üniversitesi olarak ilgili kurumlarla gerekli işbirliği yapılarak KHK kapsamında işlemler yürütülmüştür.