Beyin göçüne çözüm arıyorlar: Hedef Türk üniversiteleri

Son yıllarda mezunlarının yükseköğrenim için yurt dışına gidiş oranlarındaki artışla dikkat çeken ve geçen yıl zirveyi gören İstanbul Erkek Lisesi'nin (İEL) yeni müdürü Yılmaz Arslan, beyin göçüne karşı farkındalık oluşturmak için kolları sıvadı. İEL yönetimi okulda Türkiye’deki kariyer olanaklarını anlatan etkinliklere başladı.

İstanbul Üniversitesi (İÜ) Cerrahpaşa Rektörü Prof. Dr. Nuri Aydın’ın ve akademik heyetinin katılımıyla öğrencilerine yönelik ‘Yapay Zeka Çağında Türkiye’nin Durumu ve Beyin Göçü’ temalı bir etkinlik düzenleyen Arslan, yakın geçmişte 700 mezunun yüzde 48’inin yani 336’sının yurt dışına gittikten sonra Türkiye’ye döndüğünü tespit ettiklerini amaçlarının bu rakamı yükseltmek olduğunu söyledi.

Hürriyet’ten Beyazıt Şenbük’ün habere göre, Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi sınavda 500 tam puan alan Türkiye’nin en başarılı öğrencilerinin öğrenim gördüğü 141 yıllık İstanbul Erkek Lisesi (İEL), mezunlarının yurt dışına gidiş oranındaki yükselen grafikle dikkat çekiyordu.

MEZUNLARIN TERCİHİ YURTDIŞI

2020’de İEL’den mezun olan 165 öğrencinin 60’ı üniversite için yurt dışına giderken geçen sene bu rakamın 178’de 146 olduğu görüldü. 2024 Temmuz’da göreve başlayan okul müdürü Yılmaz Arslan, göreve gelir gelmez bu tabloyu tersine çevirmek için çalışmalara başladı. Oluşturduğu ‘Mezun Araştırma Formu’ ile 700 İEL mezununa ulaştı. 2019’dan bu yana yurt dışına gidenlerin henüz üniversiteyi bitirmedikleri için dahil edilmediği araştırmanın sonucunda; farklı zamanlarda yurt dışına giden 700 mezundan 336’sının başta Almanya ve İsviçre’deki üniversiteleri bitirdikten sonra Türkiye’ye geri dönerek ülkelerine hizmet ettikleri tespit edildi. Yılmaz Arslan geçtiğimiz günlerde düzenlenen yapay zeka ve beyin göçü temalı etkinlikte İEL’den mezun olduktan sonra Türkiye’de kalarak başarılı kariyer inşa etmiş isimleri öğrencilerine tanıttı.

KARAR VERME AŞAMASINDAKİ ÖĞRENCİLER

İstanbul Erkek Lisesi Müdürü Yılmaz Arslan mezunlarının yurt dışına gitseler de günün sonunda elde ettikleri bilgi ve tecrübeyi Türkiye’ye aktarmalarına önem verdiklerini söyleyerek şöyle konuştu:

“Okulumuz 141 dönemdir ülkemize hizmet ediyor. Biz de bu vizyona yakışır bir şekilde İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Rektörü Prof. Dr. Nuri Aydın’ı ve beraberindeki kıymetli akademisyenleri okulumuzda ağırladık. Rektör Hocamız, öğrencilerimize ‘yapay zeka ve beyin göçü’ ile ilgili önemli bilgiler verdi. Özellikle 2019’dan sonra mezunlarımızın yurt dışına gidişinde bir artış söz konusu. Biz, çocuklarımızın kendi kültürel zenginliklerinin farkında olarak yetişmelerini istiyoruz. ‘Evet, yurt dışına gidiyorlar ancak dönüşlerde durum nedir?’ sorusuyla araştırma yaptık. 2019’dan sonra gidenler henüz mezun olmadıklarından onları bu araştırmanın dışında tutarak bir ‘mezun kayıt formu’ oluşturduk. 700 mezunumuzdan geri dönüş aldık. Buradan elde ettiğimiz sonuç; yurt dışında öğrenim görenlerin yüzde 48’i tekrar Türkiye’ye geri dönüş yapmış. Bu verinin anlamlı olduğunu düşünüyorum.

KENDİ DEĞERLERİNİ UNUTMADAN

Öğrencilerimizin bilgi ve birikimlerini dünyanın her yerinde sergilemekle birlikte kendi değerlerini unutmadan insanlığa fayda sağlamalarını arzuluyoruz. Rektör hocamızın ve akademisyenlerin karar verme aşamasındaki öğrencilerimizi kendi üniversiteleriyle ilgili bilgilendirmeleri kıymetli oldu. Mezunlarımızın, Türkiye’deki kariyer fırsatlarının farkında olmaları için çalışmalarımız sürecek.”

BAŞARI STRESİ YURT DIŞINA İTEBİLİYOR

İÜ Cerrahpaşa Rektörü Prof. Dr. Nuri Aydın: Türkiye’nin en köklü kurumlarından İEL’e ziyaretimizde, bize İEL’den mezun olduktan sonra İÜ Cerrahpaşa’da eğitimlerine devam eden öğrencilerimiz de eşlik etti. Gelecekte üniversiteli olacak kardeşlerine tecrübelerini aktardılar. Burada bulunma sebebimiz karşılıklı fikir alışverişi. Aileler, öğrencileri çok fazla beklentiyle yüklüyorlar. Bu da üzerlerinde ciddi bir başarı stresi oluşturuyor. Bu stres öğrenciyi yurt dışına itebiliyor. Kadromuzda ve öğrencilerimiz arasında çok sayıda İEL mezunu var. Tıp fakültesi öğrencilerinde de İEL mezunları önemli bir grubu temsil ediyorlar. Galatasaray Lisesi ve Alman Lisesi gibi yine diğer köklü liselerden mezun olmuş öğrenciler de aramızda.

ÜLKEMİZİ İNSAN KAYNAĞI GELİŞTİRECEK

İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ahmet Özdinç: Asırlık okullarla iş birliğinde olmayı önemsiyoruz çünkü bu okullarımızda çok kıymetli bir insan kaynağı var. Bu ülkeyi geliştirecek olan yine bu ülkenin insanıdır. Bize düşen yurt dışına gitseler de sonucunda elde ettikleri bilgi ve becerinin ülkemize dönmesi yönünde destek olmak.”

İEL MEZUNLARI TAVSİYE VERDİ

İEL’den mezun olduktan sonra Türkiye’de kalarak İÜ Cerrahpaşa’ya yerleşenler, mezun kardeşlerine tavsiyelerini şöyle sıraladılar:

Ege Uğur: 2013’te başladığım İEL’den 2018’de birincilikle mezun oldum ve YKS’de Türkiye 6’ncısı olarak İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ne girdim. Yeniden burada olmak benim için çok değerli. Bu okul çok nitelikli mezunlar veriyor ve Türkiye’de tıp okumak isteyen kardeşlerimiz için Cerrahpaşa’nın doğru bir adres olacağını düşünüyorum.

Ege Gür: 2015’te İEL’den mezun olduğumda burayı nasıl ailem gibi hissediyorsam bugün Cerrahpaşa’yı da aynı şekilde görüyorum. Bu etkinlikten önce istatistiklere baktım. Benim dönemimde 10 kişi Çapa’ya, 10 kişi de Cerrahpaşa’ya girmiştik. Geçen sene İEL’den kimse girmemiş Cerrahpaşa’ya. Almanya tercihinin ağırlıkta olduğunu görüyorum. Beyin göçü konusunun çok önemli olduğunu düşünüyorum.

60 BİN 322 ÖĞRENCİ YURT DIŞINDA

UNESCO’nun 2023 yılı verilerine göre yurt dışında üniversite öğrenimi gören Türk öğrencilerin sayısı 60 bin 322. Bu öğrencilerin yaklaşık 40 bini ABD ve Kanada’da, 12 bini Avrupa’da kalan bölümü ise başta uzak doğu olmak üzere dünyanın farklı ülkelerinde öğrenim görüyor.