Depremden sonra: Okulun ilk günü öğrencilere nasıl davranmalı?

Kahramanmaraş depremleri nedeniyle yaşanan travmatik süreç yetişkinler gibi çocukları da etkiledi. Depremin onlarda yarattığı travma aileler kadar öğretmenleri de endişelendiriyor.  Uzmanlar, ilk derste konu öğretimine başlamak yerine çocukların yaşadıklarını ve hissettiklerini dinlemenin çok daha uygun olacağını ifade ediyor. 

Öğretmenlerin amacının travmayı iyileştirmek değil, şefkatli, kapsayıcı ve güvenli bir yaklaşımda bulunmak olduğunu hatırlatan Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Elvin Akı Konuk, depremin ardından başlayacak olan eğitim döneminin ilk günlerinde öğretmenlere öğrencilere doğru yaklaşım konusunda tavsiyelerde bulundu. İşte Konuk’un önerileri: 

HEMEN DERSE BAŞLAMAMALI 

Bu zor dönemlerde çocuklar ve aileler kadar öğretmenler de oldukça kaygılı. İlk derste hemen derslere başlamak yerine çocukları dinlemek çok daha uygun olacaktır. Bu zaman diliminde çocukların ev ortamında nelere maruz kaldığını bilmiyoruz. Uygun olmayan deprem görüntülerine, haberlere, olumsuz söylemlere ya da aile içinde yaşantılara maruz kalmış olabilirler ve hatta depremin kendisini deneyimlemiş olabilirler. İlk derste hemen bilgi vermek, anlatmak yerine dinlemeye zaman ayırmak çok daha kıymetli ve iyileştirici etki yaratacaktır.

YAZARAK YA DA ÇİZEREK DE ANLATABİLİRLER

Bu süre zarfında çocuklarla neler yaptıklarını, neler yaşadıklarını konuşmak ve onların duygularını dinlemek gerek. Tam o anda öğretmen rolünün nasıl olması gerektiği önemli değildir yeter ki çocukların tüm duyguları sabırla ve şefkatle kucaklanabilsin. Bazı çocuklar anlatırken bazıları da konuşmak istemeyebilir. Onlardan yazarak ya da çizerek anlatması istenebilir. Eğer çocuk bunların hiçbirini yapmak istemezse konuşması için zorlanmamalı ve zaman tanınmalı. Çocuklar gözlemlenmeli. Eğer çocuklarda içe kapanma, agresifleşme, olağan dışı davranış veya duygulanımlar varsa bu çocukların mutlaka travma ile çalışan uzmanlara yönlendirilmesi gerekir. Lise dönemindeki gençler ise kendilerini daha iyi anlatabiliyor ve ifade edebiliyorlar. Bu yüzden ‘Nasıl hissediyorsunuz kim anlatmak ister?’ sorusuyla başlanabilir. Hissettiklerini düzeltmek değil sadece dinlemek, anlaşıldığını hissettirmek gerekir. ‘Ben de seninle benzer şeyleri hissettim, senin hissettiğin şeyi tahmin edebiliyorum’ diyerek anlaşıldığı gösterilebilir.

SUSTURULMAK YERİNE YÖNLENDİRİLMELİ

Çocuklardan da birçok soru gelebilir. Bu sordukları sorulara hızlıca yanıt vermek yerine gerçekten neyi sorduğunu anlamaya, farkında olmadan çok fazla bilgi vermemeye, sadece sordukları soruya cevap vermeye özen gösterilmeli. Bir çocuğun anlattıklarında diğer arkadaşlarının zarar görebileceği, kaygılandırabileceği ifadeler olursa hemen susturmak yerine ‘çok şey anlatmak istiyorsun farkındayım, çok şey duymuşsun, görmüşsün bana bunu teneffüste detaylıca anlatmanı istiyorum, seni dinlemek istiyorum’ diyerek yönlendirmek çok daha uygun bir yaklaşım olacaktır. Bunun dışında akademik performansın ve ders anlatımının yanı sıra streslerini, kaygılarını atabilecekleri hareket alanları ve oyun zamanları tanınmalı. Öğretmenleri kendilerine sarılmalarına, rahat hissettiğiniz ölçüde temas etmelerine izin vermeli. 

ÖĞRETMENLER NASIL DAVRANMALI?

Öğretmenlik deneyime dayanan bir meslek. Belki bunu daha hiç deneyimlemediniz. Amacınızın travmayı iyileştirmek değil, şefkatli, kapsayıcı ve güvenli bir yaklaşımda bulunmak olduğunu kendinize hatırlatın. Sizlerin de herkesin yaşadığı gibi çeşitli yelpazede duygularınızın olabileceğini kabullenin. Ardından kendi duygu regülasyonunuzu sağlayabilmeniz de çocuklara yaklaşımınız ve onlarla olan iletişimiz açısından oldukça kıymetli olacaktır.