DGS sonuçlarının da diğer sınavlardan farkı yok

DGS sonuçlarının da diğer sınavlardan farkı yok. Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ÖSYM tarafından yapılan ve eğitimine 4 yıllık bir lisans programında devam etmek isteyen meslek yüksekokulları ile açıköğretim ön lisans programları mezunlarının ginriği bir sınav. DGS, 2000 yılından bu yana yapılıyor ve temmuz ayının ikinci haftasında gerçekleştiriliyor. 

DGS SONUÇLARININ DA DİĞER SINAVLARDAN FARKI YOK

Son 5 yıldır yüz binlerce aday sınava girmek için başvuruda bulundu. Sınavda uygulanmakta olan testin genel amacı, lisans öğrenimindeki başarıda etkili olan sayısal ve sözel içerikli akıl yürütme becerilerinin ölçülmesidir.  Bu bağlamda ALES ile benzer nitelik taşır. 

DGS SORULARI NEDİR?

60 sözel ve 60 sayısal toplamda 120 sorudan oluşan Dikey Geçiş Sınavı (DGS) için ayrılan süre 140 dakikadır. Her iki bölümde de 10’ar tane mantık sorusu bulunmaktadır. Sınavda 4 yanlış 1 doğruyu götürmekle beraber, yanlışlar ilgili bölümün doğrularını götürmektedir.

HER ÜNİVERSİTE YÜZDE 10 KONTENJAN AÇIYOR

Dikey geçiş için her üniversitenin yüzde 10 kontenjan açma zorunluluğu vardır. Ancak rakamsal olarak her bölüm için 5 ila 10 kişi arasında kontenjan açıldığı için rakam bir hayli azdır. DGS tercihleri 2009 yılından önce sınava girmeden yapılmaktaydı, ancak bu uygulama kaldırıldı. Artık sınav sonuçları açıklandıktan sonra tercihler yapılıyor ve daha mantıklı karar verme olanağı tanınıyor.  

DGS İÇİN ADAYLARA 18 TERCİH HAKKI VAR

Adaylara 18 tercih hakkı tanınıyor. DGS’yi kazanan ve lisans öğrenimine başlama hakkı kazanan öğrencilere üniversitelerince lisans öğrenimlerine hazırlık programı uygulanır. Programda öğrencilere 1 ve 2. sınıfta eksik olduğu dersler yüklenir. Lisans Öğrenimine Hazırlık Programı’nı başarıyla tamamlayan öğrencilerin üniversitelerin üçüncü sınıfına kayıtları yapılır ve ilgili üniversitenin öğretim ve sınav yönetmeliğine tabi olur.

DGS’YE KİMLER GİREBİLİR?

DGS’ye bir yüksekokul programını o yıl bitirecek öğrenciler (Son sınıfta veya beklemeli olup o yıl içinde okulu bitirme olasılığı kuvvetli olanlar) ve son sınıfta olup da staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getirmiş olanlar başvurabilirler. Yani Dikey Geçiş Sınavı’na (DGS) girebilmek için staj yapmış olmak zorunluluğu bulunmuyor. Ancak DGS’yi kazanmış bir adayın 4 yıllık bir lisans programına kayıt yaptırabilmesi için stajını yapmış olması zorunludur. Not ortalaması zorunluluğu bulunmuyor. 

DGS FAKÜLTE KONTENJANLARI ARASINDA UÇURUM VAR

Dikey geçiş yapılabilecek bölümlere verilen kontenjanlar arasında da uçurumlar bulunuyor. Örneğin, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne 375 kontenjan verilirken, aynı üniversitenin okul öncesi öğretmenliği bölümüne sadece 5 kontenjan ayrılıyor. 

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne dikey geçişle 200 öğrenci alırken, Yönetim ve Bilişim Sistemleri bölümüne 6, Maliye bölümüne ise 5 kişilik bir kontenjan veriyor. 2015 yılı kontenjanlarında özellikle ilahiyat bölümlerinde ciddi kontenjan azaltmaları olmazken, diğer bölümler yerlerde sürünüyor. (Kaynak, Hürriyet Eğitim.)

Son beş yılda rekor düzeyde artış yaşanan 2016 DGS Kılavuzunda yer alan programlara ayrılan kontenjanlar incelendiğinde örgün, ikinci öğretim ve ücretli öğretimde ilk 10 sırayı; Hukuk, İlahiyat ve İslami İlimler, Mühendislikler, Mimarlıklar, Turizm İşletmeciliği, Hemşirelik, İktisat, İşletme, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ile Veterinerlik bölümleri oluşturuyor. DGS’ye ayrılan kontenjanlarda paralı programlar oldukça geniş yer tutuyor. Uzaktan öğretim lisans tamamlama programına ayrılan kontenjanın tamamına yakını İlahiyat ve İslami ilimler programlarına ayrılmıştır. 

DGS YAPILMA ORTALAMALARI NEDİR?

Aşağıda yer alan tablolarda yer alan istatistiksel rakamlar DGS sonuçlarının da diğer sınav sonuçlarından farklı olmadığını ortaya koyuyor. Sorulan sorulara verilen doğru yanıt net ortalamaları bu sınavlarında diğer sınavların ortalamalarına yakın olan sonuçlar ürettiğini göstermektedir. Gerek sözel gerekse sayısal bazda sorulan sorulara 5 yılda (2012-2016) verilen doğru yanıt ortalamalarında sayısal ortalaması yüzde 12,sözel ortalaması yüzde 35 oranında kalmıştır. 

DGS ‘ye Başvuran Aday Sayıları İle Soruların Doğru Yanıt Oranları

*Ön lisans programlarına devam etmekte olan öğrencilerin her yıl ortalama olarak yüzde 8 ile 10’u dikey geçiş sınavlarına başvuru yapmaktadır.  Sayısal soru çözüm ortalamalarının oranlarının düşük çıkması bu alanda var olan sorunların ön lisans programlarında da devam etmekte olduğunu göstermektedir.2012-13 yıllarında ortalamaların yüksek çıkması bu yıllarda sorulan soru sayısının diğer yıllara göre daha çok olmasından kaynaklanmaktadır.

Tercih Yapan, Kontenjan, Yerleşen ve Boş Kalan Kontenjan Sayısı

*Sınava giren 999 bin 216 adaydan 693 bin 11’i tercih yaparken, 303 bin 205’i tercih yapmamıştır. Tercih yapmama nedeni olarak programlar için ilan edilen puanların tutturulmaması ya da tercih yapacakları bölümlerin kontenjan sayılarının yeterli olmaması ilk akla gelen yorum olarak söylenebilir. Bu yoruma ek olarak birçok programın paralı olması, kendi alanı dışında kalan alanların tercih edilmesinin bir işe yaramayacağı algısının yarattığı kaygıdan da söz edilebilir. DGS’de tercih yapan her üç adaydan biri lisans programlarına yerleşme olanağı bulabilmiştir.

ELEMEYE DAYALI SINAVLAR SORUNU 

Sonuç olarak, Türkiye’nin eğitim ve yükseköğretim sisteminin seçme, eleme ve sıralamaya dayalı sınavlar ile sorunu devam etmektedir. Sınavlara başvuran ve giren aday sayıları her geçen yıl katlanarak artarken soruların doğru yanıt ortalamaları yerinde saymaya, hatta kimi sınavlarda var olandan daha geriye gitmeye devam etmektedir. Türkiye’nin özellikle matematik ve fen bilimlerindeki krizi derinleşerek sürmektedir. Oluşan bu yetersiz ve olumsuz tablonun nereden kaynaklandığına ilişkin geniş, yaygın ve etkili bir araştırma yapmanın zamanı kaybına tahammülünün olmadığını görmek gerekmektedir. Bu sorunun çözülmeden derinleşerek artıyor olmasında “çocuklar cihat’ı öğrenmezse matematiği öğrenemez” diyen zihniyetin ürettiği eğitim politikalarının etkisinin olduğunu saptamadan geçmemek gerekiyor. O nedenle öncelikle bu zihniyetin içine girdiği dar düşünce ceplerinden kendisini kurtararak politikalar geliştirmesinin ülke ve topluma daha yararlı sonuçlar sağlayacağını ifade etmeliyim. Ön yargılardan ve peşin hükümlü olmaktan arınıp, toplumun tamamını kucaklayacak politikalar ürettiğimiz sürece bunu başarmak mümkün olacaktır