Formasyon da öğretmenin işsizliğine çare olmuyor

Madde 4- Üniversitemizdeki Pedagojik Formasyon Eğitimi, “Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yükseköğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Çizelge”de bulunan alanlara yönelik lisans düzeyinde eğitim-öğretim uygulayan birimlerde verilir.

Pedagojik Formasyon Eğitimi Programı, lisans eğitimine devam edenler için 5. yarıyıldan başlayarak, lisans eğitim ve öğretimi sırasında dört yarıyıla yayılacak şekilde bir bütün olarak uygulanır.

BAŞVURU VE KABUL KOŞULLARI NEDİR?

Madde 5 - Aşağıda belirlenen koşulları sağlayan öğrenciler pedagojik formasyon eğitimine başvurabilirler.

Pedagojik Formasyon Eğitimi derslerini almak üzere başvuracak öğrencilerin alt yarıyıllardan en fazla iki başarısız dersi bulunmalı ve 4’ lük sistemde Genel Not Ortalaması (GNO) 2,50 veya üzerinde olmalıdır.

Pedagojik Formasyon Eğitimi Programına, sadece “Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yükseköğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Çizelge”de yer alan programları yürüten ilgili Fakültelerde kayıtlı olan öğrenciler başvurabilir.

Başvurular akademik takvimde belirtilen tarihlerde, …..Üniversitesi Pedagojik Formasyon Yürütme Kurulu’nca ilan edilen sürelerde Öğrenci İşleri Daire Başkanlığınca görevlendirilen Pedagojik Formasyon Öğrenci İşleri Bürosuna yazılı olarak yapılır.

Lisans eğitimine devam eden öğrencilerin kayıtları, 5. maddenin a bendindeki koşulları taşımaları ve başvurmaları halinde, Öğrenci İşleri Daire Başkanlığınca görevlendirilen Pedagojik Formasyon Öğrenci İşleri Bürosuna yazılı olarak yapılır.

HUKUKİ ZEMİN TAMAM DA NASIL İŞ BULUNACAK?

Yukarıda yer alan yönergeye göre yazının sonunda bulunan listede üniversitelerin karşılarında tespit edilen pedagojik formasyon kontenjanları yer almaktadır. Bu sayılar 2017-18 yılı güz döneminde ilan edilmiş kontenjan sayılarını içermektedir. Karşılarında kontenjanları tespit edilmeyenler ise başvuru sayısına göre kontenjanlarını ilen edeceğini yaptığı duyurularda ilan etmektedir.

YAKLAŞIK 80 BİN BAŞVURU OLUR

İki dönem olarak uygulanan programlardan 2 bin 54 TL ücret alınmaktadır. Saptanabilenlerin kontenjanların sayısının toplamı 55 bin 461’dir. Kontenjanları başvuru sayısına göre ilan edilecek alt listede rakam bulunmayan üniversiteler ile bu listede yer almayan diğer üniversitelerin kontenjan sayılarının toplamının ardından 2017-18 yılı pedagojik formasyon eğitimi sertifika programına katılanların sayısının 75-80 bin arasında olacağı hesaplanmaktadır.

EĞİTİMDEN NE KADAR GELİR ELDE EDİLİR?

Sertifika satarak çeşitli akademik faaliyetlerini sürdürmek için döner sermayesini ve bütçesini güçlendirmeye çalışan akademinin bu ticari faaliyetten elde edeceği gelirin toplam rakamı yaklaşık 150 milyon lirayı bulmaktadır. Üniversite yönetimleri ile akademisyenlere sorulduğunda büyük bir bölümü, öğrencilerle girilen bu parasal ilişkiden vicdanen rahatsızlık duyduklarını ve etik bulmadıklarını ifade edeceklerdir. Rahatsızlığın en somut göstergesi ise,  formasyon programlarına katılanların neredeyse yüzde yüzünün başarılı sayılarak sertifika verilmesidir. Bütün eleştirilere rağmen bir yandan da uygulama genişleyerek devam etmektedir. Bir çelişki gibi görünen bu durum aslında akademi dünyasının bir zaafı olmaktan çok, ülkede uygulanan eğitim ve yükseköğretim ile ekonomi ve istihdam politikalarının yanlışlarının bir tezahürü olarak görülmelidir. Programların ağırlığını İlahiyat, Fen Edebiyat, İşletme, Spor Bilimleri, Güzel Sanatlar fakülteleri ile 4 Yıllık Yüksekokul öğrencileri oluşturuyor     

SONUÇ YİNE İŞSİZLİK OLUYOR

Her yıl on binlerce üniversite öğrencisi bu sertifikaları alarak MEB’in kapısına dayanıyor atanmak için. Peki, atanabiliyor mu? Hayır. Çünkü MEB’in her yıl yaptığı atanma alanlarına yönelik ilanlar ile atanma olanağı bulanların yüzde 70’ini eğitim fakültesi mezunları ya da geçmiş yılların mezunları oluşturuyor. Özel okulda iş bulma umudu ise giderek azalıyor. Özel okul sahipleri de maliyetleri düşürmek için çareyi ya emekli öğretmenleri düşük ücretle çalıştırmakta ya da halen devlette çalışmakta olan öğretmenlere haftada 8 saat ücretli ders vererek çalıştırmakta buluyor. Mezun olanların ve mezun olmaya aday olan gençlerin çıktıkları bu uzun yolculuk bir umut ve çare arayışı olmaktadır aslında. İşsiz kalma risklerine karşın çekilen onca çile ise işin cabası.

650 BİN ADAY ÜNİVERSİTEDE OKUYOR

Bakanlığın öğretmen strateji belgesinde bulunan verilere bakıldığında çeşitli programlarda pedagojik formasyon almaya aday 650 bin kişi lisans öğretim programlarına devam ediyor. Açıkçası YÖK,  Bakanlık ve Hükümette sorunu nasıl çözeceğini bilmiyor. Artık açık yama tutmuyor. 15 yılda 600 bin atama yapmakla övünenler kendince haklı olabilirler. Ancak ataması yapılmayan 420 bin öğretmen, halen öğretmen olmak için okumakta olan 225 bin eğitim fakültesi ile 650 bin pedagojik formasyon alma potansiyeli olan öğrencinin akıbetinin ne olacağı sorununa bir çözüm önerilir ve bu sorunda çözülme yolunu girerse övünme zemini daha da güçlenecektir. Atanmayanların durumunun ne olacağına ilişkin bir çözüm üretilmediği sürece övünmek anlam kaybına uğrayacak kendimizi kandırmaktan öte geçmeyecektir. Atama bekleyen 438 bin öğretmenin büyük bir bölümü pedagojik formasyon almış öğretmenlerden oluşmaktadır.

Atanamayanlar ile atanmak için öğretmenlik lisans programlarında öğrenim hayatlarına devam edenlere yönelik bir farkındalık yaratılmalı ve yaratılan bu farkındalık üzerinden geliştirilecek çözüm önerileri zaman kaybetmeden kamuoyunun tartışmasına açılmalıdır. İşsiz kalacağını bile bile sertifika satın almaya yönelmenin ücretini ödemekte gençlerin ne kadar zorlandığını bize ulaşan bilgilerden biliyoruz. Onlara her yıl 10 bin 20 bin yeni atama yapılacağını müjdelemek hiçbir derde deva olmamaktadır. Hele hele atamayı mülakat gibi çok zorlama ve tarafsızlığı tartışmalı bir yöntemle sürdürmekte ısrar etmek yeterlilik ve nitelik kazandırmaya katkıdan çok zarar vermektedir. Böyle giderse bu alanda işsizlik tablosu yönetilemez bir noktaya doğru sürüklenecektir.

ÇÖZÜM İÇİN NE YAPMAK GEREKİYOR?

-Öncelikle kimlerin öğretmen olma potansiyeli ve arzusu taşıdığını ortaokul sıralarında saptamak gerekmektedir. Bu belirlemede değişik türde testler, araştırma ve ölçme yöntemleri uygulanmalı çocukların en istekli olanları bu alana yönlendirilmelidir. Bu anlamda Anadolu Öğretmen Liselerini güçlendirecek politikalar uygulanmalıdır.  

ÖĞRETMENLİK ALANLARI TANIMLANMALI

-Bütün öğretmenlik alanlarına yönelik yeni bir tanımlama ve planlama yapılmalıdır. Öğretmenlik öğretim programları alanların ihtiyaç analizlerine göre yeniden belirlenmeli, bu belirlemeye uygun olarak yeniden yapılandırılmalıdır.

-Öğretmenlik eğitiminde teorik dersler kadar sahada uygulama (staj) pratikleri de çok önemlidir. Bu nedenle formasyon öğretiminin yanında okul uygulamalarının içerik ve niteliğine özen gösterilmesi ve önem verilmesi öğretmen yeterliliklerini geliştirip pekiştirecektir.  Bu yönüyle staj dönemini    

NOT ORTALAMASINA GÖRE İZİN VERİLMELİ

-Pedagojik formasyon programlarına, okuduğu programda not ortalaması dörtlük not sisteminde üç buçuk yüzlük not sisteminde seksen ve üzerinde olanlar kabul edilmelidir.

-Öğretmen akademileri kurulmalı, not ortalaması dört üzerinden 3,5 olanlar olanlar bu akademilerde en az bir buçuk yıl formasyon eğitimine tabi tutulmalıdır. Akademi eğitimine katılanlara öğretim sürecinin sonunda bitirme sınavı yapılmalıdır. Atanmada kriter, bir buçuk yıllık formasyon süresi içinde yapılan sınavlarda(staj değerlendirmeleri dahil) alınan not ortalamalarının yüzde 20’si, yıl sonu bitirme sınavında alınan puanın yüzde 30’u ile KPSS’de alınan puanın yüzde 50’sinden oluşacaktır.       

TİCARİ HALDEN ÇIKARILMALI

-Pedagojik formasyonun ticari bir muhtevaya bürünmüş hali sona erdirilmelidir. Akademilerde alınan formasyon eğitimi ücretsiz olmalıdır. Öğretmen akademilerinde ders veren akademisyenlerin ücretleri devlet tarafından karşılanmalıdır.

-Staj dönemlerinde okullarda “Mesleki Öğrenme Grupları” kurulmalı, bu gruplar içinde kadrolu öğretmenler ile staj yapmaya gelenlerin deneyim paylaşımına olanak sağlanarak staj süresinin verimli, etkili ve değişimlere uyum sağlama yeterliliklerini geliştirecek programlar uygulanmalıdır.

-Yetişkin yurttaşlarımız için,  “Kent Enstitüleri ve Yaşam Boyu Eğitim Okulları” kurulmalı, bu merkezlerde katılımcıların internet, teknoloji ve medya okuryazarlığını arttıracak ve onlara sanatsal, kültürel ve sportif bilgi, pratik ve değerler ile yeni bilgi ve beceriler kazandıracak programlar uygulanmalıdır. Söz konusu programları yürütmek üzere pedagojik formasyon eğitimi sertifikası almış olanlar ile birlikte eğitim fakültelerini bitirmiş farklı branşlarda ataması yapılmayan öğretmenlere istihdam olanağı yaratılmalıdır.

HANGİ ÜNİVERSİTELERDE VERİLİYOR?

Üniversiteler ve eğitim Fakülteleri Pedagojik Formasyon Kontenjan Sayıları
 

Eğer bu anlayışla hareket edilir ve böyle devam edilirse başka alanlar içinde daha çook sertifika programı açmak zorunda kalınacaktır. En sonunda üniversitelerden alınan ne diploma ne de diploma üstü sertifika bir işe yarayacaktır.