Kovid-19 aşısının fiyatı nedir?

Kovid-19 aşısının fiyatı nedir? Almanya'da biyoteknoloji firması BioNTech'in Kovid-19’a karşı geliştirmekte olduğu potansiyel aşının yüzde 90'dan fazla etkili olduğunun açıklanmasıyla birlikte hem bu şirketin kurucuları hem de aşının fiyatı da merak edilmeye başlandı.

BioNTech'in kurucuları arasında yer alan Türk göçmenlerin çocukları Prof. Dr. Uğur Şahin ve eşi Dr. Özlem Türeci bulunuyor. BioNTech'in, ABD'li ortağı Pfizer ile önceki gün yaptığı açıklamaya göre, Kovid-19'a karşı geliştirilen BNT162b2 adlı aşı adayı, devam eden 3. aşama denemelerinde yüzde 90'dan fazla etkili olduğunu kanıtladı. Böylelikle ABD Gıda ve İlaç Dairesi'ne (FDA) acil durum onayı için başvuru yapılmasının önü açıldı.

KOVİD-19 AŞISININ FİYATI NEDİR?

Türk kökenli bir çiftin kurduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech, insan sağlığını ve ekonomileri tehdit eden Kovid-19 krizini sona erdirecek bir aşı geliştirme konusunda küresel yarışta ilk sıraya yerleşti. Prof. Dr. Uğur Şahin, 4 yaşındayken annesiyle birlikte Almanya'da Ford fabrikasında çalışan babasının yanına (Köln) göç etti.  Köln Üniversitesi'nde tıp eğitimi aldıktan sonra Köln Üniversite Kliniği'nde doktor olarak çalıştı. Ardından hocası Michael Pfreundschuh ile Homburg'daki Saarland Üniversitesi'ne geçen Şahin, akademik çalışmalarını burada sürdürdü. Daha sonra eşi Özlem Türeci ile Mainz Üniversitesi'ne geçen Şahin, onkoloji alanındaki bilimsel çalışmalarına hem yönetici hem de öğretim görevlisi olarak burada devam ediyor. Tıp dünyasında tanınan Prof. Dr. Uğur Şahin, 2019'da gerçekleştirdiği araştırmalardan dolayı Alman Kanser Toplumu tarafından ödüllendirildi.

BioNTech'in kurucularından Prof. Dr. Uğur Şahin'ın eşi Dr. Özlem Türeci de şirkette 10 yıl Klinik ve Bilimsel Danışma Kurulu üyeliği yaptıktan sonra 2018'de BioNTech'te Yönetim Kurulu Üyesi oldu. Türeci, "tıbbi idareci (chief medical officier)" olarak klinik gelişim bölümünü de yönetmeye başladı. İstanbul'dan Almanya'ya göç eden doktor bir babanın kızı olan Türeci, eşi Uğur Şahin ile eğitimini tamamladığı Homburg'daki Saaraland Üniversitesi'nde tanıştı.

Ocak 2020'de şirketin araştırma ekibini toplayarak aşı üretimine odaklanan Prof. Dr. Şahin, Kovid-19'a karşı "ışık hızıyla" bir ilaç geliştirmek üzere "Lightspeed (Işık Hızı)" projesini geliştirdi. ABD ilaç devi Pfizer ile 2018'de grip aşılarının geliştirilmesi konusunda iş birliği anlaşması imzalayan BioNTech Kovid-19 aşısı için de birlikte çalışma kararı aldı. Kovid-19 aşısının bulunması halinde fikri mülkiyet haklarının BioNTech'in olacağı kaydedildi. BioNTech, Kovid-19 tedavisine yönelik aşının "hızlı gelişimini" desteklemek amacıyla Alman hükümeti tarafından 375 milyon Euro’ya kadar desteklendi.

Birçok ülke, milyonlarca aşı dozu için sözleşme imzalama yarışına girerken, BioNTech, ortağı Pfizer ile 2020 sonuna kadar 100 milyon ve 2021'de de yaklaşık 1,3 milyar doz aşı üretmeyi planlıyor. Pfizer ve BioNTech, söz konusu aşının tedariki için ABD, Avrupa Birliği (AB), İngiltere, Kanada ve Japonya ile ön anlaşmalar imzaladı.

Şirketler, ABD hükümetine bu yıldan itibaren 100 milyon doz aşı sağlamak için 1,95 milyar dolarlık anlaşma yaptı. AB Komisyonu da 300 milyon doza kadar aşı almak için bu şirketlerle yakında nihai sözleşme imzalayacağını duyurdu.

HİSSELERİ YÜZDE 600 ARTTI

Hisseleri Ekim 2019'da ABD'de Nasdaq borsasında halka arz edilen BioNTech, planlanandan düşük fiyatla beklenenden daha az hisse satarak 150 milyon dolar toplamıştı. Halka arz sonrası şirketin değeri 3,4 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Şirketin 2019 gelirleri 109 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. 

Şirketin hisseleri, Kovid-19'a karşı geliştirmekte olduğu potansiyel aşının virüse karşı yüzde 90'dan fazla etkili olduğunun açıklanmasının ardından yüzde 25'den fazla değer kazanarak 112 dolar seviyesine yükseldi. Halka arz sonrası hisse değer artışı yüzde 600'dan fazla olurken, şirketin piyasa değeri de yaklaşık 27 milyar dolara yaklaştı. 

Söz konusu gelişmelerle Şahin ve Türeci, Almanya'da en zengin 100 kişi arasına girdi.

AŞININ ÜCRETİ NE OLACAK?

Bu arada, ABD'li yatırım bankacılığı ve finansal hizmetler kuruluşu Morgan Stanley'in yaptığı analize göre, Pfizer ve BioNTech, gelecek yıl Kovid-19 doz aşının satışından yaklaşık 13 milyar dolar gelir elde edebilir. İki doz halinde uygulanan söz konusu aşı adayının ABD hükümetiyle tedariki konusunda yapılan anlaşmada 39 dolar (her doz aşı için 19,5 dolar) fiyat belirlenmişti.