Proje Okullar artık yok mu?

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği değişti. Bugünkü Resmi Gazete’de Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlandı. Bu yönetmelik değişikliğine göre “proje okullar” artık yok. Çünkü yönetmelikte proje okullar düzenlemesinin yapıldığı madde kaldırıldı ve sadece “merkezi sınavla öğrenci alan okullar” tanımı var. Buna karşın ise Proje Okullar Yönetmeliği şu anda yürürlükte. Bu durumda “Proje Okullar ne oldu?”

IB, AP gibi uluslararası düzeyde diploma ya da sertifika programı uygulayan okullar ve belli kriterlere göre seçiliyor. Bu okulların yöneticileri ve öğretmenleri ise bakanlık tarafından atanıyor.  

Peki değiştirilen yönetmelikte “proje okul” maddesini düzenleyen “20-A maddesi kaldırılmıştır” yer aldığına göre  bu okullar ne oldu? Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, müsteşarlığı döneminde 2014 yılında yaşama geçen Proje Okullar ile ilgili yaptığı açıklamada, “icadı mevzuata koyan kişi benim” demişti.

O YÖNETMELİK YÜRÜRLÜKTE

Değiştirilen ortaöğretim kurumları yönetmeliğinde “Proje okul” düzenlemesi kaldırılmış olsa da Proje Okullar Yönetmeliği halen yürürlükte. Bu yönetmeliğin kaldırılması da gündeme gelecek mi?

Yönetmelikte yapılan değişiklikleri dikkate aldığımızda benim aklıma şu sorular geliyor: Sınavla öğrenci alacak iki okul listesi mi olacak? Yani LGS puanıyla alacak okullardan bazıları yönetici ve öğretmenlerinin bakanlık tarafından atandığı “proje okul” ya da başka bir ad ile devam edip, diğerleri “sınavla alan” diye ayrışacaklar mı?

Bu okullardan sadece bir grupta yer alanlara uluslararası diploma ve sertifika programlarını yürütülmesi izni verilecek, diğerlerinde ise böyle bir uygulama olmayacak mı?

İCAT EDEN KİMDİ?

Yoksa yeni bir liste oluşturulacak ve sayıları azaltılacak mı?Bu düşünceye nereden vardığıma gelince de birçok kez “icat eden benim” demiş olsa da Bakan Tekin, proje okulların sayısının çok fazla olduğunu ve azaltılmaları gerektiğini söylüyordu. Hatta geçtiğimiz aylarda 66 okul proje okul listesinden çıkarılmıştı.

Proje Okullar yaşama geçtiği ilk andan itibaren tartışılıyor. Gerek öğretmen atamaları, gerekse listeye alınan-çıkarılan okullarla ilgili bu tartışmalar bugün de sürüyor. Ancak bugün Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile Proje Okulları ve geleceklerini konuşmaya yine devam edeceğimiz görülüyor.

NASIL DÜZENLEME YAPILDI?

Gelin yeni yönetmelikte “sınavla alan okullar” ile ilgili yeni düzenlemelere bakalım:

“ıı) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul: Her yıl merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul Bakanlık tespit komisyonunca uygun görülerek Bakan onayı ile belirlenen, Ortaöğretime Geçiş, Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu kapsamında yayımlanan okul/program/alanları.”

“aaa) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il değerlendirme komisyonu: Merkezi sınav puanıyla öğrenci alacak okulların adaylık süreçlerini incelemek ve değerlendirmek için oluşturulan komisyonu.

bbb) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il teklif komisyonu: Merkezi sınav puanıyla öğrenci alacak aday okulların listesini oluşturarak Bakanlığın ilgili birimine gönderen komisyonu.

ccc) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul Bakanlık tespit komisyonu: Valiliklerce merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul kapsamına alınması teklif edilen okulların uygun olanlarını tespit ederek Bakan onayına sunmak üzere ilgili genel müdürlüklerce kurulan komisyonları,”

20 A-MADDESİ YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMIŞTIR

Yönetmelikte Proje Okullarla düzenleme yapan bir okulun hangi koşullarde proje okul olacağını belirleyen “proje okullarına ilişkin iş ve işlemler” başlığıyla düzenlenen 20-A maddesi kaldırılarak, yönetmelikten “proje okul” tanımı çıkarılmış oldu. Devamında “Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okullara ilişkin iş ve işlemler” i düzenleyen 20-B maddesi ise şöyle değiştirildi:

 “MADDE 20/B- (1) Okul/program/alanın merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul kapsamına alınması için ilgili genel müdürlüklerce, EK-6’da yer alan formda belirtilen ön koşul ve kriterleri sağlaması gerekir. (Ek-6’da yer alan maddeler arasında ise okulun YKS başarısı kriter olarak yer alıyor. Başka kriterlerde okulun fiziki olanakları, son 4 yılda geliştirdiği projeler, bölgesel kalkınma ajansıyla geliştirilen projeler, sertifikalar, işbirlikleri belli puanlama ile değerlendirilecek)

ONAY NASIL ALINACAK?

Yönetmeliğe göre bir okulun merkezi sınav puanı yani LGS ile öğrenci alan okulların teklif ve onay süreci şöyle işleyecek:

(2) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul teklifleri ve onay süreci aşağıdaki şekilde yürütülür:

a) Başvurular aralık ayı içerisinde il/ilçe millî eğitim müdürlüklerine yapılır.

b) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il değerlendirme komisyonu tarafından birinci fıkraya göre hazırlanan EK-6’da yer alan Merkezi Sınav Puanıyla Öğrenci Alan Okul Değerlendirme Formuna göre değerlendirme yapılır.

c) EK-6’da yer alan form ve ekleri ocak ayı sonuna kadar merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il teklif komisyonuna sunulur. Değerlendirme raporları ve ekleri talep edilmesi hâlinde Bakanlığa gönderilmek üzere il millî eğitim müdürlüklerinde muhafaza edilir.

ç) Aday okullar, merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il teklif komisyonu marifetiyle değerlendirilir, EK-6’da yer alan form şubat ayının sonuna kadar Bakanlığın ilgili birimine gönderilir.

d) Aday okulun bağlı bulunduğu genel müdürlükçe oluşturulan merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul Bakanlık tespit komisyonu, aday okullara dair mütalaalarını mart ayının sonuna kadar tamamlar. Komisyon, tekliflerini nisan ayı sonuna kadar Bakan onayına sunar. Onaylanan okullar en geç mayıs ayı sonuna kadar ilgili valiliğe bildirilir.

KAÇ KOMİSYON OLACAK?

Okulları seçcek 3 farklı komisyon oluşturulmuş durumda. Bu da şöyle maddelendiriliyor:

(3) Komisyonların kuruluş ve görevleri aşağıdaki şekildedir:

a) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il değerlendirme komisyonu; valilik onayıyla il millî eğitim müdürünün görevlendireceği okulun bağlı bulunduğu birimi temsilen il müdür yardımcısı/şube müdürü ile iki eğitim müfettişinden oluşur. Komisyon, aday okulları EK-6’da yer alan formdaki kriterlere göre inceleyerek değerlendirme raporunu hazırlar.

b) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il teklif komisyonu; millî eğitimden sorumlu vali yardımcısı başkanlığında, il millî eğitim müdürü, eğitim müfettişleri başkanı, aday okulun bağlı bulunduğu bölümden sorumlu müdür yardımcısı/şube müdürü, il millî eğitim müdürlüğünde görevli bir şube müdüründen oluşur. İhtiyaç duyulması hâlinde eğitim kurumunun müdürü bilgisine başvurulmak üzere toplantıya davet edilir. Komisyon, merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul kapsamına alınmak üzere il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince ildeki okul sayısı, çağ nüfusu ve coğrafi şartları dikkate alınarak teklifleri inceler ve değerlendirir.

c) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul Bakanlık tespit komisyonu; Bakan yardımcısının başkanlığında genel müdür, genel müdür yardımcısı ve iki daire başkanından oluşur. Sekretaryası ilgili genel müdürlükçe yürütülür. İhtiyaç duyulması hâlinde eğitim kurumunun bağlı olduğu il millî eğitim müdürü bilgisine başvurulmak üzere toplantıya davet edilir. Komisyon, merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul kapsamına alınmak üzere belirlenen okullara yönelik tekliflerini Bakan onayına sunar.

SÖZLÜ YA DA YAZILI SINAV

Bu arada sınavla öğrenci alan liselerin ortaokullarına nasıl öğrenci alınabileceğine ilişkin yapılan düzenlemeyle de okulların yazılı ya da sözlü sınav yapabilecekleri şöyle düzenleniyor: “Bünyesinde ortaokul bulunan merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okulların ortaokul kısmına öğrenci alımı, okul yönetimince yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav sonucuna göre de yapılabilir.”

ÖĞRETMENLERE ZORUNLU AKADEMİ EĞİTİMİ

Bu okullara atanan öğretmen ve görevlendirilen yöneticilerin de Milli Eğitim Akademisi’nde eğitim alma zorunluluğu da şu maddeyle getiriliyor: “(5) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okullara; atanan öğretmen ve görevlendirilen yöneticiler, Millî Eğitim Akademisinde Bakanlıkça belirlenen eğitimlere katılırlar.”

NASIL LİSTE DIŞI KALIR?

Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan bir okulun nasıl liste dışı kalacağına ilişkin düzenleme ise şöyle:

a) Merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okullar yıllık olarak izleme ve değerlendirmeye tabi tutulur. (Proje okullar 4 yıllık sürelerle değerlendiriliyordu)

b) İzleme ve değerlendirme faaliyetleri, EK-6’da yer alan formdaki kriterler esas alınarak ilgili genel müdürlüğün izleme ve değerlendirme daire başkanlığı koordinesinde il millî eğitim müdürlüklerinde kurulan merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul il teklif komisyonu ile eş güdüm içerisinde yürütülür.

c) İzleme ve değerlendirme raporu il millî eğitim müdürlüklerince hazırlanarak mayıs ayı sonuna kadar okulun bağlı bulunduğu genel müdürlüğe ve okula gönderilir.

ç) Yapılan izleme ve değerlendirme sonucunda gerekli başarıyı gösteremeyen okullar merkezi sınav puanıyla öğrenci alan okul kapsamından çıkarılır.”

PROJE OKULLAR NEDİR?

2014 yılı  mart ayında “dershane yasası”na eklenen bir maddeyle Türkiye’nin en gözde ve en yüksek puanla öğrenci alan okulları ‘Proje Okul’ yapıldı. Sonra liste giderek kabardı, içlerine proje uygulayan Anadolu imam hatip ile Mesleki ve Teknik liselerin Anadolu Teknik programları da eklendi. Ardından da proje okulların sayılarıyla ilgili tartışmalar başladı. Bu değişikliği de bu sayının azaltılması olarak yorumlamak mümkün. Kaldırılan 20-A maddesine göre proje okullar nasıl seçiliyordu: İşte kriterler:

 (1) Proje okulu belirleme komisyonu;

a) Proje okulu olarak belirlenecek eğitim kurumu ilgili genel müdürlükten sorumlu bakan yardımcısının başkanlığında ilgili birimin genel müdürü ve bir daire başkanı ile ihtiyaç duyulması halinde eğitim kurumunun bağlı olduğu il millî eğitim müdürü ve projenin niteliğine göre davet edilecek bir uzmandan oluşur.

b) Proje okulu yapılmak üzere il millî eğitim müdürlüklerinin ve/veya ilgili genel müdürlüğün tekliflerini inceler ve değerlendirir.

c) Sekretaryası ilgili genel müdürlükçe yürütülür.

(2) Eğitim kurumunun proje okulu olarak belirlenebilmesi için;

a) Uygulanacak projelerin niteliğine uygun, kendi türünde fizikî alt yapı, donanım, yeterli insan kaynağına sahip olması; akademik, mesleki ve sosyal faaliyetler bakımından bulunduğu yerleşim yerindeki diğer okullar arasında ön plana çıkması,

b) Dezavantajları veya başka bir nedenle beklenen gelişimi sergileyemeyen okullardan kapsamlı bir gelişim planı hayata geçirmede belirli bir başarı seviyesini elde etmiş olması,

c) Bakanlıkça ulusal veya uluslararası düzeyde yeni ya da farklı bir program veya proje uygulayan okul olması,

ç) Kamu ve özel kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgesi, serbest ticaret bölgesi, ilgili alanda büyük ölçekli işletme veya sivil toplum kuruluşları ile eğitim yapılan meslek alanlarına uygun kendine has uygulamalar ve kapsamlı çalışmalar içeren konularda protokol yapılmış olması ve bu protokol kapsamında çalışmaların yürütülüyor olması,

d) Tematik eğitim vermek üzere belirlenen ve tematik eğitim programını uygulamakta belirli bir başarıyı sağlamış olan eğitim kurumu olması,

e) Bakanlığın kabul ettiği uluslararası yetkili kurum ve kuruluşlarca akredite edilmiş olması,

şartlarından en az birini sağlaması gerekir. Şartları taşıyan ve proje okulu olmak isteyen okulların başvuruları elektronik ortamda alınır. Başvurular içerisinden il millî eğitim müdürlüğü ve proje okulu belirleme komisyonunca uygun bulunanlar, komisyonun teklifi ve Bakanın onayı ile proje okulu olarak belirlenir.

NASIL LİSTEDEN ÇIKARDI?

Proje okulu kapsamından çıkarma;

Proje okullarının proje okulu olma niteliklerini taşıyıp taşımadıkları, proje okulu belirleme komisyonu tarafından her dört yılda bir değerlendirilir. Proje okulu olma nitelikleri ortadan kalkan eğitim kurumları ilgili genel müdürlüğün uygun görüşü ve Bakan onayı ile proje okulu kapsamından çıkarılır.

SINAVLA ÖĞRENCİ ALAN LİSELER YENİ YÖNETMELİĞE GÖRE NASIL SEÇİLECEK?

-

-

-

-