Tam kapanma olacak mı? Normalleşme illere göre değişecek mi?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısının ardından açıklama yaptı. Bakan Koca, Bilim Kurulu’nca hazırlanan plan dahilinde bugüne kadar aşılama çalışmalarında yaklaşık 1,5 milyonu ikinci doz olmak üzere 8 milyon doz aşı seviyesine ulaşıldığını söyledi. Koca, "Aşılama planındaki ilk aşamanın sonuna yaklaştık. Aşı tedariğine paralel olarak ortaya koyduğumuz performansla küresel düzeyde en başarılı ülkeler arasındayız" dedi.

Koca, aşı programını adaletle ve şeffaf şekilde yürüttüklerini söyleyerek, şu açıklamalarda bulundu:

AŞI TEDARİĞİNDE AKSAKLIK YAŞANABİLİR
 

Zaman zaman aşılama sayısında azalma ya da artış olması tamamen lojistik gerekçelerle bilinçli olarak planlanmaktadır. Bugün aşıyı temin edebilirken, yarın temin edilebileceğinin garantisini kimse veremez. Aşı tedariğinde her an aksaklık yaşanabilir ve program kesintilere uğrayabilir. Bunu yaşamamanın tek yolu, kendi aşımızı üretmektedir. Bildiğiniz gibi bu konuda da çok önemli mesafeler almış durumdayız. Bugün itibarıyla açıkça ifade etmek isterim, bir tedarik ve planlama sorunumuz yok. Bu önemli bir güvencedir. Birinci doz aşısını olan tüm vatandaşlarımızın, ikinci doz aşıları güvence altındadır. Ancak daha güvenli olanı kendi aşımıza sahip olmaktır. Sizlerden özellikle bu konuda yapılan, yapılabilecek eleştirileri, eldeki imkanları en iyi şartlarda kullandığımızdan emin olarak değerlendirmenizi istirham ediyorum."

REHAVETE KAPILMAMAK GEREK

Aşı olduğumuz gün korunma başlamıyor. İkinci doz aşıyı olup üzerinden 14 gün geçtikten sonra aşılanmış oluyoruz. Yani ilk aşı olduğumuz günden 42 gün sonra. Bu 42 gün kendimizi daha iyi korumak zorundayız. Ayrıca tüm nüfusumuzun en az yüzde 60'ını aşılamadan aşı güvencesini elde etmiş olmuyoruz. Aşının ilk dozunu yaptırmış olmak bizi rehavete değil tedbire sevk etmeli. Bu noktada ülkemizde de her geçen gün sayısı artan mutasyonlu virüsü de dikkate almak zorundayız.

BAZI İLLER İÇİN ÖZEL TEDBİR

Bazı illerimizde buna yönelik özel tedbir planlarımız var. Vaka sayılarındaki artış, bazı illerimizin diğerlerinden daha geç normalleşme sürecine geçmesine neden olabilecek. Virüsün kendisi de, mutasyona uğramış halleri de aynı şekilde yayılıyor ve korunma yöntemleri aynı.  Tedbir halen en güçlü silahımız.

KURALLARA UYUM İÇİN SIKI TAKİP

Geçen haftalarda iller düzeyinde yüz bin nüfusa düşen haftalık vaka sayılarını paylaşmaya başladık. Salgın yönetiminde "Yerinde karar" dönemine geçileceğini duyurduk. Bu verileri her hafta düzenli olarak paylaşmaya devam edeceğiz. Vaka sayılarıyla, pozitif test oranı, yoğun bakım doluluk oranları ve entübe edilen hastalardaki değişim gibi faktörler de illerin risk durumuna etki ediyor. Bu parametrelere göre illerin risk düzeylerini, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak ilan edeceğiz. Bu risk durumlarına göre farklı iş kollarımızın faaliyet serbestliği konusunda Bilim Kurulumuzun çalışmasını, Sayın Cumhurbaşkanımızın başkanlığında Kabinemize arz edeceğim. Alınan kabine kararlarını da, Kabine Toplantısı sonrasında tensipleri halinde Sayın Cumhurbaşkanımız açıklayacaklardır.

Yerinde karar dönemiyle kurallara uyum konusunda güvenlik kuvvetlerimiz denetimleri arttıracak. Bu hususta Sayın İçişleri Bakanımızla yaptığımız görüşmede kendileri de kararlılıklarını ifade ettiler. Ülkemizin bir an evvel normal koşullarına dönmesi için milletimizin sağlık ve sıhhatini muhafaza için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.

CHP’NİN ÇİN AŞISI İDDİASI

Aşı savaşının olduğu bir dünyada, üretici firma aşıyı bedava bağışlar mı, bunun akılla izahı var mı? Vatandaşımız bunu çok iyi bilsin, biz aşıyı dünyadaki bütün ülkelerin aldığı fiyattan en ucuza alan ülkeyiz. Altını çiziyorum, hiçbir şekilde aracı firmaya zerre kadar bir kuruş ilave verilmemiştir. Özellikle devletler düzeyinde korunması gereken ve devamında aşı sürecinin gelişini etkileyebilecek herkesin sorumluluk taşıması gerektiği bir dönemde ve özellikle ülkeler arası hassas noktaları gündeme getirerek, aşının gelişini etkileme çabası içinde olmayalım. Önemli olan aracıya ekstra ücret verme durumudur. Biz ekstra ücret vermedik, pazarlığı Sinovac firmasıyla yaptık.  Olması gereken devletler arası sırrı niye ortaya döküyoruz. Eğer bununla ilgili varsa bir sorun, bu kadar hassasiyetin olduğu durumu biliyorsunuz. Bana Sayın muhalefet lideri açıp sorabilirdi. Yok mu böyle bir iletişim anlayışı?"

GAZETECİLERİN SORULARINI YANITLADI

Koca daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı. Karadeniz'deki vaka sayısındaki artış göz önünde bulundurularak, 1 Mart'tan itibaren çok riskli bölge olarak belirlenecek illerde tam kapanma ya da şehirler arası seyahat kısıtlamasının söz konusu olup olmayacağı ve Türkiye'ye özgü bir mutasyon varsa bununla ilgili bir çalışma yapılıp yapılmadığı sorularını Koca, şu şekilde yanıtladı:

"Özellikle bugün Bilim Kurulumuzdaki konuşmamda da bahsettim. Sayın Cumhurbaşkanımızın söylediği şekli ile düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olarak ayrımının nasıl olması gerektiği, hangi kriterlerin esas alınması gerektiği ve bununla ilgili illerde nasıl bir kısıtlama veya açılım olabileceğini tartışmış olduk. Bu anlamda tam kapanma gibi bir durumu şu an düşünmüyoruz ama her geçen gün hepimizin de gördüğü şekliyle vaka sayılarının giderek arttığını görüyoruz.

Mutasyonun da bazı bölgelerde etkisini göstermeye başladığını gözlemliyoruz. Özellikle Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Samsun, Ordu gibi. Bazı illerimizde bu mutasyon oranı giderek artıyor. Bu mutasyonun artışı ağırlıklı İngiltere mutantı dediğimiz özellikle en yaygın olan virülansı üzerine etkisinin daha olmadığı ama bulaşıcılığının arttığını bildiğimiz bir mutant daha yaygın. Brezilya mutantı zaten bir tane diye söylemiştik, İstanbul'da. Onun dışında olmamış oldu. Güney Afrika ile ilgili de şu ana kadar 49'a yakın bir mutantın görüldüğünü söyleyebiliriz.

Biz Türkiye'ye özgü bir ara, Ankara'da 5 vakamız olmuştu. Bize özgü bir mutant olabilir mi şüphesi içinde olduğumuz... Onun da dünyada görülen, bize özgü bir mutant olmadığını artık biliyoruz. Yani Türkiye'de bize özgü, ekstra yeni bir mutantın olmadığını çok rahatlıkla söyleyebiliriz ama ağırlıklı İngiltere mutantı olmak üzere giderek toplumdaki oranın da yükseldiğini, yani bulaşıcılığın daha da arttığını çok rahat söyleyebiliriz. O nedenle de bu dönemde tedbirler daha önemli olmaya başladı. Yakınlıklarla, maskesiz olma durumunda, temasın ortadan kalktığı durumlarda bu bulaşıcılığın daha öncekine göre biraz daha arttığını çok rahat söyleyebiliriz. Biraz daha bu anlamda tedbirlere hassasiyetle uymamız gerekiyor."

AŞILAR NE ZAMAN GELİYOR?

Bakan Koca, Sinovac aşısının etkinliği noktasında Türkiye'deki Faz-3 sonuçlarının belli olup olmadığı, aşı olanlardan hastalığa yakalananların olup olmadığı ve BioNTech aşılarının ne zaman geleceğine ilişkin sorulara karşılık, şöyle konuştu:

"BioNTech ile ilgili ilk etapta gelebilecek aşı miktarı 800 bin olacak. Toplam 4,5 milyon, 5 milyona tamamlanması için de çaba sarf edilecek ama 4,5 milyon olarak netleşti. Mart ayı sonuna kadar. İlk 800 bin doz aşı da muhtemelen 10 gün içerisinde gelmiş olacak. Faz-3 çalışması ile ilgili Serhat Hocam burada, Bağımsız Kurul olduğu için biliyorsunuz bizimle ilgili değil, Serhat Hocamlar ne zaman açıklarsa biz de o zaman duymuş olacağız."

SPUTNİK İLE İLGİLİ ÇALIŞMA

Türkiye'de toplamda kaç doz aşı olduğu ve anlaşması imzalanan 130 milyon doz aşının ne zaman geleceği sorulan Fahrettin Koca, şunları kaydetti:

"Sözleşmeyi yaptığımız tarih, 24 Kasım. 24 Kasım'da Sinovac ile sözleşme yaptık. Devamında da 50 milyon doz için yapıldığını söylemiştim. 100 milyon doz için sözleşme yapıldı. İlave BioNTech ile ilgili 4,5 milyon doz mart sonu olmak üzere sözleşme yapıldı. 104,5 ama 4,5 milyon 30 milyona kadar opsiyonel onu marttan sonraki dönemde artırmak için Uğur Hoca ile birlikte yakın iletişimdeyiz, gayret içinde olacağız. Bunun dışında Sputnik ile ilgili Türkiye'de toksikolojisi başladı. Üretim dahil olmak üzere bunu gerçekleştirecek firma bütün hazırlıklarını yapıyor. Onunla ilgili de ayrı bir hazırlığımız devrede. Yani Rus aşısının Türkiye'de üretimi ile ilgili ayrıca bir çalışmamız ama öncelikle toksikolojinin bitmesi, o da başladı."

ASTRAZECA İLE İLGİLİ DURUM NEDİR?

AstraZeneca ile ilgili de görüşmelerin başından beri devam ettiğini bildiren Koca, şöyle devam etti:

"Bugünlerde daha yoğun bir şekilde yakın görüşüyoruz. Onunla da ilgili zannediyorum önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde bir ön sözleşme imzalanabilir. Orada da yakın takip içindeyiz ama bizim için önemli olan nisan, en geç mayıs ayında bu aşılama sürecini tamamlayabilir olmak. Bu süreci derken, özellikle 20 yaş üstü nüfusumuz belli, bizim toplamda şu an nisan, en geç mayıs ayı sonuna kadar 105 milyon doz aşıya erişeceğimizi biliyoruz.

AstraZeneca ve BioNTech ilavesi dışında söylüyorum. Şu an net, kesin olan 105 milyon için söylüyorum, en geç mayıs sonuna kadar bunun olacağını düşünüyoruz. Bu ne demek? 52,5 milyon insanımızın aşılanması demek. Bu da zaten aşılanabilecek olan toplam belli bir yaşın üzerindeki insanımızın, 20 yaş üzerindeki bir kısmı geçirdiği için olmayacak ve toplamda baktığımızda 52,5 milyon insanımız, 20 yaşın üzerinde herkesi yapabilir duruma gelmiş olacağız. Ne zamana kadar? En geç mayıs ayına kadar bitirmek istiyoruz, hazirana gelmeden bu sayıyı yakalamak istiyoruz."