Teknoloji ile kaç yaşında tanıştırmak gerekiyor?

Teknoloji ile kaç yaşında tanıştırmak gerekiyor? Sık tartışılan konulardan biri de teknoloji. Günümüzde teknoloji okuryazarlığının önemi tartışılmaz. Ancak tartışma konusu çocuklar kaç yaşından itibaren teknoloji kullanmaya başlamaları gerektiği oluyor. Teknolojinin olumsuz etkilerinin 1 yaş ve altı bebeklere kadar düştüğünü belirten uzmanlar, 2-3 yaş öncesi çocukların teknolojiyle tanıştırılmaması gerektiğine dikkat çekiyor.

TEKNOLOJİ İLE KAÇ YAŞINDA TANIŞTIRMAK GEREKİYOR?

Teknolojinin insan hayatına getirdiği sayısız faydaların yanı sıra kişilerin teknoloji kullanımı üzerinde kontrolünün kaybolması, ölçüsüz ve sınırsız kullanım ciddi riskleri beraberinde getiriyor. Teknolojik ürünlere ulaşılamadığında yoksunluk yaşanması olarak tanımlanan "teknoloji bağımlığı" da Türkiye'de genellikle internet ve sosyal medya gibi bağımlılıklarla kendisini gösteriyor. 

Uzmanlara göre, teknolojiden olumsuz etkilenme yaşı günden güne düşerken, teknoloji bağımlılığının özellikle çocuk ve gençlerde, düşünce süreçlerinde bozulma, sosyal gelişimde gerilik, özgüven düşüklüğü, yüksek sosyal kaygı düzeyi ve saldırganlık eğilimi gibi zararları bulunuyor.

TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI 5-6 YAŞA KADAR DÜŞTÜ

İzmir Bakırçay Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selim Günüç, teknoloji bağımlığının internet, dijital oyun, çevrim içi bahis, akıllı telefon, sosyal medya, çevrim içi alışveriş gibi farklı türlerinin bulunduğunu söyledi. Günüç, teknoloji bağımlılıklarına ilişkin farklı türlerin bulunmasının, bu bağımlılıkların görüldüğü popülasyonları ve hedef grupları birbirinden ayırdığını belirtti. Günüç, şöyle dedi:

"Geçtiğimiz 5-10 yılda daha çok 12 yaşından sonra görülen teknoloji bağımlılıkları günümüzde 5-6 yaşlarına kadar düştü. Teknolojinin olumsuz etkilerinin 1 yaş ve altı bebeklere kadar düşmesi de kaygı verici. Son 15-20 yılda hem teknoloji bağımlılık oranı arttı hem de bağımlılık yaşı düştü.

Günüç, teknoloji bağımlılık oranının toplumun eğitim düzeyi, ekonomi, politikalar, teknolojiye erişim, kültürel yapılar, aile yapıları, sosyal çevre ve olanaklar gibi birçok konudan etkilendiğine işaret ederek, şunları söyledi:

"Teknoloji bağımlılığının önlenmesinde bilgilendirme ve farkındalık çalışmaları haricinde, etkin ve çözüme yönelik çalışmalar dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de bulunmuyor. Teknoloji kullanımının çocukluğun erken dönemlerine kadar düşmüş olması, çocukluğunda teknolojiyi aşırı kullananların ilerleyen yaşamında yapılan bilinçlendirme çalışmalarının ya da verilen eğitimlerin işe yaramamasına sebep oluyor."

OYALANSINLAR DİYE TEKNOLOJİ

Türkiye'de sosyal yaşam alanlarının ve olanakların yetersizliği nedeniyle ailelerin çocukları evde tutmak zorunda kaldığını vurgulayan Günüç, bu durumda evde kalmak zorunda olan çocukları teknolojinin oyaladığını dile getirdi. Günüç, teknoloji bağımlılığıyla mücadelede en önemli görevin ailelere düştüğünü belirterek, şöyle konuştu:

"2-3 yaş öncesi çocukların teknolojiyle tanıştırılmaması gerekiyor. Çünkü son yıllarda yaptığımız çalışmalar, teknolojiyi kullanan 2-3 yaş altı bebeklerin adaptif becerilerinin bundan olumsuz etkilendiğini gösteriyor. Çocukluktan itibaren bağımlı olmadan önce bilinçli kullanım alışkanlığı kazanılmazsa ilerleyen yaşlarda sosyal çevre değişmediği için birey geçici olarak tedavi edilse bile geri döndüğünde bağımlılık nüksediyor. Gerek okullarda gerek sosyal yaşam alanlarında tatmin edici olanakların artırılmasına yönelik çalışmalar yapılması da gerekiyor."

ÇOCUKLARDA BAĞIMLILIK ARTIYOR

Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Öğretmenliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Necmi Eşgi de Türkiye'de teknoloji kullanımının artmasıyla teknoloji bağımlılığında da yükseliş olduğunu bildirdi. Bağımlılık yaşının çok küçük yaşlara düştüğüne dikkati çeken Eşgi, şunları kaydetti: 

"Günümüzde 0-2 yaşında tableti önünde yemek yiyen, tableti önünden alındığında hiç durmadan ağlayan, teknoloji bağımlısı bebekleri görmek mümkün. İlköğretim ve orta öğretim çağındaki çocuklarda daha çok bilgisayar oyun bağımlılığı, internet bağımlılığı, akıllı telefon bağımlılığı görülüyor. Lise çağındaki çocuklarda ise yaşlarına paralel olarak teknolojik bağımlılık kendini akıllı telefon, internet ve sosyal medya bağımlılığı olarak gösteriyor. Erişkinlerde online alışveriş, bahis, sosyal medya bağımlılıkları izleniyor. Meslek gruplarında da bu bağımlılık türlerine güncelden kopma, internetsiz kalma ekleniyor."