URAP üniversiteleri sıraladı: Hangi üniversiteler hangi sırada yer aldı?

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) University Ranking by Academic Performance Laboratuvarının (URAP) açıkladığı Türkiye'deki 179 üniversitenin akademik performansının sıralandığı listede, Hacettepe Üniversitesi ülkenin en iyi üniversitesi olurken, ODTÜ ikinci, Koç ise üçüncülüğü elde etti.

Bu yıl üniversitelerin akademik performansını özetleyen URAP 2021-2022 Türkiye sıralamasında, Clarivate Analytics/InCites ile YÖK'ün yayımladığı veriler kullanıldı.

HANGİ KRİTERLERE GÖRE SIRALANDILAR?

Tablolarda yükseköğretimdeki farklılıklar göz önüne alınarak devlet-vakıf; tıp fakültesi olan-olmayan; 2000 yılı öncesi-sonrası kurulan üniversiteler kendi grupları içinde ayrıca sıralandı. Bu yıl URAP 2021-2022 Türkiye sıralamasında 179 üniversite yer aldı.

Üniversitelerin 120'si devlet, 59'u vakıf üniversitesi oldu. Sıralamada yer alan 166 üniversitede görev yapan öğretim üyesi sayısı 87 bin 907, öğrenim gören öğrenci sayısı ise 2 milyon 475 bin 577 oldu. Sıralamada yer alan üniversiteler tarafından etki değeri yüksek dergilerde (Q1, Q2, Q3) yayımlanan toplam makale sayısı 36 bin 783 olarak kayıtlara girdi.

Bu makalelerin yüzde 84,02'si devlet üniversitelerince yayımlandı. Sıralamada yer alan üniversitelerin son 5 yılda aldığı toplam 1 milyon 572 bin 2 atfın yüzde 84'ü devlet üniversitelerine ait oldu. Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı, devlet üniversitelerinde ortalama 26,93 iken vakıf üniversitelerinde 30,79 olarak belirlendi.

Türkiye'deki 179 üniversitenin akademik performansının sıralandığı listede, son 3 yılda olduğu gibi bu sene de Hacettepe Üniversitesi ilk sırada yer aldı; ODTÜ, Koç, İstanbul Teknik, İstanbul, Ankara, Gazi, Ege, Sabancı ve İhsan Doğramacı Bilkent takip eden üniversiteler oldu.

Bu üniversiteleri sırasıyla İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Yıldız Teknik, Boğaziçi, Gebze Teknik, Marmara, Atatürk, Dokuz Eylül, Erciyes ve Selçuk üniversiteleri izledi.

Türkiye sıralamasında, ilk 20 üniversitenin durumu incelendiğinde, Koç Üniversitesi, son yıllarda gösterdiği performansla 3'üncü, Sabancı Üniversitesi de 9'uncu sıraya yükseldi.

"1000'DEN FAZLA YAZARLI MAKALELER DEĞERLENDİRME DIŞINDA BIRAKILDI"

URAP Koordinatörü Prof. Dr. Ural Akbulut, AA muhabirine, raporda, URAP sıralamalarında 1000'den fazla yazarlı makalelerin değerlendirme dışında bırakıldığını belirtti.

Kovid-19 salgınından sonra aşı, ilaç ve virüs gibi salgınla ilgili çeşitli konularda on binlerce makalenin bilimsel dergilere sunulduğunu kaydeden Akbulut, salgının ilk 10 ayında dergilere Kovid-19 ile ilgili 125 bin makale gönderildiğini, makale sayısının 1 Ağustos 2021'de 210 bin 183'e ulaştığını hatırlattı.

Akbulut, dergilerin internet sayfalarında hakem incelemesi olmadan ön baskı olarak yayımlanan Kovid-19 makalelerinin bazılarının çok ilgi çektiğini ve binlerce atıf alabildiğini anlatarak, hakem aşamasından geçmedikleri için bazı Kovid-19 makalelerindeki verilerin ve sonuçların güvenilmez olduğunu fark eden bilim insanlarının negatif atıf yaptığını aktardı.

Üniversite yöneticilerinin, hakemlerin incelemesinden geçmemiş, cilt ve sayfa numarası almadan ön baskı olarak internet sayfalarında yayımlanan Kovid-19 makalelerini, atama ve terfiler için geçerli saymamalarında yarar olacağını ifade eden Akbulut, "Çünkü bir süre sonra ataması yapılan bazı akademisyenlerin bu tür makalelerinin, hatalı veya yetersiz veriler nedeniyle çok sayıda negatif atıf aldığı ortaya çıkınca ilgili üniversitelerin saygınlığı zarar görecektir" açıklamasını yaptı.

ETKİ DEĞERİ DÜŞÜK DERİLERİN SIRALAMALARDAKİ ETKİSİ

Akbulut, üniversitelerin sıralamalarda yükselemeyişinin nedenlerinden birinin de etki değeri düşük dergilerde yapılan yayınların olduğunun altını çizerek, bu nedenle URAP'ın, sıralamalarda etki değeri en düşük yüzde 25'lik dilimdeki makaleleri değerlendirme dışında bıraktığını belirtti.

Türk üniversitelerinin çoğunun tüm dünya sıralamalarında geriye düşmesinin temel nedenlerinden birinin de etki değeri en yüksek dergilerdeki makale sayılarının yeterince hızlı şekilde artırılamayışı olduğuna değinen Akbulut, şunları kaydetti:

"Etki değeri çok düşük dergilerde makale yazan akademisyenlerin, bu tür dergilere makale göndermemesi kendi üniversitelerinin sıralamalarda gerilemesini durduracaktır. Atıf alamayan makaleler azaldıkça ilgili üniversitenin makale başına düşen atıf sayısı artacağı için makale başına düşen atıf sayısını artıran üniversitelerin sıralamalarda ilerleme şansı artacaktır."

URAP 2021-2022 Türkiye sıralama tablolarına, http://tr.urapcenter.org adresinden ulaşılabilecek.