Üstün zekalı çocukları öğretmenleri 'problem çocuk' olarak görebiliyor
Üstün Zekalı ve Yetenekli Çocuklar DerneÄŸi (ÜZYEÇDE) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Dr. Özcan Kars, üstün zekalı çocukların, öÄŸretmenleri tarafından "problemli çocuk" olarak deÄŸerlendirilebildiÄŸini, bazı akranları tarafından da dışlandıklarını söyledi.
Kars, AA muhabirine üstün zekalı ve özel yetenekli çocukların akranları ve öÄŸretmenleriyle yaÅŸadığı sorunları deÄŸerlendirdi.
NÜFUSUN YÜZDE 2'SÄ° KADAR
Üstün zekalı ve özel yetenekli çocukların güçlü hafıza, yüksek sportif beceriler, resim çizme, liderlik ve sözel zeka gibi yeteneklere sahip olduÄŸunu belirten Kars, Dünya SaÄŸlık Örgütü'ne göre bu çocukların sayısının nüfusun sadece yüzde 2'si kadar olduÄŸunu aktardı.
ÖZELLÄ°KLERÄ° NEDÄ°R?
Kars, üstün zekalı çocukların akranlarından farklı olarak birkaç iÅŸi aynı anda yapabileceÄŸine dikkati çekerek, ÅŸöyle dedi: "Bu çocuklar bir yandan öÄŸretmeni dinleyip not alırken aynı zamanda ritim tutup dışarıyı seyredebilir. Özellikle bu çocukların bazılarının hiperaktif olduÄŸunu da düÅŸündüÄŸümüzde sınıfta öÄŸretmenler tarafından 'problem çocuk' olarak algılanma ihtimalleri çok yüksek. Çocuk aynı anda birkaç iÅŸi yapabilse bile 'Bu çocuk ders dinlemiyor' veya 'Sınıfın huzurunu bozuyor' denilerek cezalandırılabiliyor."
Üstün zekalı çocukların ışığa ve sese yüksek hassasiyet gösterme, hiperaktivite ve mükemmeliyetçilik gibi özellikleriyle kendilerini fark ettireceÄŸini ifade eden Kars, bu çocukların eÄŸer ödevi 100 puan alacak ÅŸekilde yapamayacaksa hiç teslim etmeyebileceÄŸini kaydetti.
ÖÄžRETMENLER ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLARA DAHA FAZLA CEZA VE ÖDEV VEREBÄ°LÄ°YOR
Üstün zekalı çocukların, uygun eÄŸitim koÅŸulları saÄŸlanamadığında öÄŸrenme güçlüÄŸü yaÅŸayabileceÄŸini belirten Kars ÅŸunları dile getirdi:
"Bu çocukların ortak özellikleri yüksek ses ve ışığa karşı hassasiyet göstermeleri. Sınıf içinde öÄŸretmenin, çocukları azarlar ÅŸekilde yüksek ses tonuyla konuÅŸmasından aşırı rahatsız olabilirler. Hiperaktif de olmaları nedeniyle etrafta gezmeye dolaÅŸmaya çalışan çocuklar olabilirler. Bizim eÄŸitim sistemimizde sınıfta çocukların sabit durması öÄŸretmenin dolaÅŸması gibi bir yaklaşım benimsendiÄŸi için bu çocuklar odak kaybı ve öÄŸrenme güçlüÄŸü yaÅŸayabilirler."
Kars, üstün zekalı ve özel yetenekli çocukların fark edilmesi ve uygun eÄŸitimi alabilmelerinde rehber öÄŸretmen ve sınıf öÄŸretmenlerine sorumluluk düÅŸtüÄŸünü kaydederek, ÅŸöyle devam etti:
ÖÄžRETMENLERÄ°N ÖNEMÄ°
"Bu çocuklar fark edilmediÄŸi takdirde ilgisiz bırakılma veya sürekli sınıftan çıkarılma gibi ayrımcılığa maruz kalabiliyor. Fark edildiklerinde ise öÄŸretmenler çocuklara çok fazla ödev verebiliyor. DiÄŸer öÄŸrencilerden daha fazla ödev verilerek ayrımcılık uygulandığını hisseden çocuk içine kapanarak yeteneÄŸini köreltebiliyor. Dolayısıyla öÄŸretmenlerin 'parlak çocuk' diye adlandırdıkları çocuklara iyi niyetli olarak fazla sorumluluk yüklemelerinin çocukların potansiyelini ortaya koymasında olumsuz sonuçları olabiliyor."
Yetenekli çocuklara fazladan ödev vermek yerine ödevlerini ilgiyle yapmalarını saÄŸlamanın çocukların araÅŸtırma isteklerini yükselteceÄŸini vurgulayan Kars, bunun özel çocukların topluma daha fazla fayda saÄŸlayabilmesinin önünü açacağını ifade etti.
ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLAR AKRANLARI TARAFINDAN DIÅžLANABÄ°LÄ°YOR
Kars, üstün zekalı ve yetenekli çocukların zihinsel bazı becerilerinin akranlarına göre daha geliÅŸtiÄŸine ancak sosyalleÅŸmekte zorluk çekebildiklerine iÅŸaret ederek, ÅŸöyle devam etti: "Bu çocuklar farklılıkları dolayısıyla akran grupları tarafından dışlanabiliyor. Özel yetenekli çocukların ortak özelliklerinden biri bu baÄŸlamda kendilerinden 3-5 yaÅŸ büyük çocuklarla bir arada olmayı tercih ediyorlar. Çocukların zihinsel olgunluÄŸu ve ince mizah yetenekleri kendilerinden daha büyük çocuklarla daha iyi anlaÅŸmasını saÄŸlıyor."
Bazı üstün zekalı çocukların liderlik becerileri ve isteÄŸinin çok baskın olduÄŸunu, bu nedenle arkadaÅŸ gruplarını yönetmeye çalıştıklarını aktaran Kars, bu çocukların ayrımcılığa maruz kalmamaları için yetiÅŸtirilirken grubun parçası oldukları ve diÄŸerleri ile eÅŸit sorumlulukları bulunduÄŸunu ifade etmenin önemine dikkati çekti.
Kars ayrıca üstün zekalı ve özel yetenekli çocukların akranlarından zorbalık gördükleri veya ayrımcılığa uÄŸradıklarında büyüklerine ÅŸikayet etmeyebilecekleri ve bunun çocuklar için sorunları büyütebileceÄŸi uyarısında bulundu.
12-12-2022