Uzaktan eğitim kendi ‘kopya’ pazarını yarattı. Ücretler ne oldu?

Uzaktan eğitim kendi ‘kopya’ pazarını yarattı: Ücretler ne oldu? Öğrenci, öğretmen, akademisyen bu pazarın aktörleri. Online ödevlerde ücretler 1500 TL’ye kadar çıkarken, sınavlara girmenin bedeli 500 TL ile bin TL arasında değişiyor. Vakıf üniversitelerinde bu ücretler yüzde 30 artıyor. En çok talep gören alanlar ise matematik, fizik gibi dersler.

Tüm ülkelerde Kovid-19 salgını ile birlikte eğitim sistemi de online oldu. Bu ise yeni sorunlar ve “online kopya, ödev” pazarlarının oluşmasına neden oldu. Sorun sadece Türkiye’de yaşanmıyor. “Online sınavda kopya” uzaktan eğitimle birlikte giderek her ülkede yayılıyor, üniversitelerde  kopya rekorları kırılıyor. Yüz yüze eğitimde de yaygın olan kopya artık online ortamda. Uzmanlara göre bu artışın temelinde yatan problem, online eğitime ani geçişin öğrencilerin stresini artırması ve öğrencilerin de online sınavlara girerken internetten yardım alabilme olanağına sahip olmaları.

UZAKTAN EĞİTİM KENDİ ‘KOPYA’ PAZARINI YARATTI: ÜCRETLER NE OLDU?

Kanada Waterloo Üniversitesi’nin verilerine göre, geçtiğimiz yıl kopya çekerken yakalanan öğrenci sayısı 1.340 olurken, bir önceki yıla göre kopya vakalarında yüzde 146’lık bir artış oldu. Calgary Üniversitesi’nde bu oran yüzde 269. Öğrencilerin online ödev ve sınavlarda neyi yapıp yapamayacaklarına dair net bilgilerin olmadığını belirten kurum, öğrencilerin dosya paylaşım siteleri ve grup konuşmaları üzerinden kolaylıkla bilgi paylaşımı yapabildiklerinin altını çizdi.

Times Higher Education’da yer alan habere göre de ABD’deki Houston Üniversitesi, sınavlardaki kopya oranının iki katına çıktığını açıkladı. Bu oran Avustralya’daki Queenland Teknoloji Üniversitesi’nde 4 kat arttı. İngiltere Kalite Kontrol Ajansı ise, koronavirüs ile birlikte anlaşmalı kopyanın arttığını ve ülkede bilinen 904 ödev yazan topluluğun olduğunu ortaya koydu.

KOPYA ÖNLEME SİSTEMLERİ TARTIŞILIYOR

Ancak üniversitelerin kopyayı önlemek için önlemler ise her ülkede eleştirilere neden oluyor. Çünkü kopyaya çözüm için satın alınan yazılımların öğrencilerin bilgilerini de veri olarak toplayıp, kullanabiliyor. Online kopyaları önlemek için önerilen yöntemler arasında Zoom üzerinden sözlü yapmak da yer alıyor.

TÜRKİYE’DE NELER OLUYOR?

Peki Türkiye’de durum nedir? Uzaktan eğitimle birlikte sınavlar da online ortama taşınırken, diğer ülkelerde olduğu gibi kopya olaylarında da artış yaşandı. Üniversiteler kopyayı engellemek için açık kamera, çift kamera hatta odanın tümünü gösterecek “ayna”, soruları çözmek için süre sınırlaması getirmek gibi önlemler alıyor olsa da önüne geçmek mümkün görünmüyor. Sınava tek öğrenci girmiş görünüyor olsa da çoklu bağlantılarla soruları onlarca kişi dışarıdan çözebiliyor. Yine öğrencilerin kullandıkları yöntemler arasında yerine başkasını sokmak da yer alıyor. YÖK, de geçtiğimiz aylarda üniversitelere yolladığı yazıda kopyaya karşı önlem alınmasını istedi ve başkası yerine sınava girenleri de akademisyenlerin belirlemesini söyledi. Ancak bunu takip etmek hiç de kolay değil. Çoktan online ödev ve sınavlar için siteler kurulmuş ve bir Pazar oluşturulmuş durumda. Birçok ödev sitesi artık bu yönde çalışma da yürütmeye başladı.

ONLİNE SINAV VE ÖDEV PAZARI FİYATLARI NEDİR?

ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği öğrencisi Alperen Keleş, pervinkaplancom için uzaktan eğitim ile büyüyen online kopya ve ödev pazarını araştırdı, üniversitelilerle görüştü. Keleş, özellikle ödevler için bu pazarın yeni olmadığını söyleyerek, bu araştırmada çıkan bulgularını şöyle anlattı:

“Bu siteler daha önce öğrencilerin ödev ve projelerini para karşılığı yaptırıyordu. Uzaktan eğitimle birlikte ödevlerin yanı sıra sınavların da başkalarına çözdürülebilir duruma gelmesiyle birlikte bu “endüstri” hem büyüdü, hem de daha göz önünde oldu. Bu işle ilgilenenler eskiden ahlaki anlamda çok ciddi tepkilerle karşılanırken, salgın döneminde öğrenciler arasındaki kopyanın da artması ile birlikte, ahlaki normların gevşediği, bu insanların daha uluorta bir şekilde reklam yaptıkları, rahatça konuştukları ve yaptıklarıyla övündükleri bir dönemin içine girmiş bulunmaktayız. Gerek öğrenciler arasında sözlü dönen gayrı resmi anlaşmalar, gerek teşkilatlanmış/şirketleşmiş pek çok örneği inceledik, piyasanın küçük çapta bir analizini yaptık.

En yoğun görülen ilanlar giriş seviyesi matematik/fizik gibi havuz derslerinden oluşuyor. Bu ilanlar bazı sitelerde 30 liraya kadar düşerken, “kurumsal” ilanlarda sınav başına 1000 liraya kadar yükselebiliyor.  Daha öncesinde özel ders amaçlarıyla açılmış/kullanılmış sitelerin de bu yöne doğru yönelebildiğini gözlemleyebiliyoruz. Okula göre, sınıfa göre, derse göre, kişiye göre veya sınava göre değişen bir piyasanın olduğunu gözlemleyebiliyoruz.

İSTANBUL VE ANKARA ÜCRETLERİ

İstanbul’daki üniversitelilerle görüştüğümüzde sınav başında 250–500 TL arasında değişen bir piyasanın olduğunu öğrendik. Sınavlara yardımcı olacaklar listesinde öğretmen, öğrenci hatta akademisyenler bile var.  Ankara’daki üniversite öğrencileri ise fiyat listesini şöyle çıkarıyor: Daha çok temel ders sınavları 150–350 arasında değişiyor. Kısa ödevler 100–250, uzun ödevler 250–600 TL. İleri düzey bilgi gerektiren çalışmalar 1000–1500 bantlarında. Vakıf üniversitelerinde bu rakamlar yüzde 20-30 daha fazla. Sosyal medya hesaplarında da ‘ödev, sınav, proje”  başlıkları ile bu yönde çalışma yapılıyor. Bu sektörün giderek büyüdüğünü görüyoruz. Eğitim kurumlarının kendilerini bu duruma göre güncellemeleri ve önlemlerini almasını gerekecek.”