Uzaya kim gidecek? Erdoğan şartları açıkladı

Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki Kabine Toplantısı'nın ardından millete seslendi. Erdoğan, uzay alanında iddiasını ortaya koyan bir Türkiye için yaklaşık bir yıl önce Milli Uzay Programı’nı açıkladığını anımsatarak, şunları söyledi:

"Ülkemizin uzay alanındaki hak ve menfaatlerini korumak için belirlediğimiz, Türkiye'ye ve medeniyetimize yaraşır, iddialı ama ayakları yere basan 10 hedefi paylaşmıştım. Aya ulaşmaktan uzay ekosistemi oluşturmaya, kalıcı uluslararası birliktelikler kurmaktan insan kaynağı geliştirmeye varan geniş bir yelpazedeki hedef başlıklarımızda adım adım ilerliyoruz. Bugün hedeflerimizden birine yönelik önemli bir duyuruyu paylaşmak istiyorum. Artık dünyada siyasi bağımsızlığın teknolojik bağımsızlıktan geçtiğini çok iyi biliyoruz. Türkiye olarak teknolojik bağımsızlığımızı tesis etmek üzere gerekli insan kaynağını yetiştirmek, alt ve üst yapı inşa etmek, bu alanda farkındalık oluşturmak için çalışıyoruz. Dünya düzeninin belirleyicisi konumundaki teknolojilerin savunmadan imalat sanayine, Ar-Ge'den bilişime kadar her alanında proaktif bir Türkiye inşa ediyoruz. Bu bakımdan, Türkiye için uzay yarışında yer almak lüks değil mecburiyettir. Teknoloji konusunda öncü olabilmek için uzay alanında edinilecek tecrübelerden, doğacak kazanımlardan hak ettiğimiz payı almamız gerekiyor. Milli Uzay Programı kapsamında gerçekleştireceğimiz her hedef, Türkiye'nin yeni yüzyılındaki başarıları için birer mihenk taşı olacaktır."

UZAY YARIŞINA KİMLER KATILACAK?

Erdoğan, Türkiye'de bir neslin ülkelerin uzay yarışını siyah beyaz televizyonlardan izlediğini belirterek, Milli Teknoloji Hamlesi vizyonuyla Türk gençlerinin uzay yarışının öncü aktörleri olmasını istediklerini söyledi.

Türkiye adına tarihi bir ana, yepyeni bir eşiğe hep birlikte adım atacaklarını vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:

HANGİ ŞARTLAR ARANIYOR?

"Eminim bu salondaki basın mensupları aracılığıyla, tüm bakan arkadaşlarım aracılığıyla birçok insan küçük yaşlarından itibaren uzaya gitme hayali kurmuştur. Hala kuranlar da vardır. Artık o vakit geldi. Milli Uzay Programımız çerçevesinde bir Türk vatandaşının uluslararası uzay istasyonuna gönderilmesi sürecini resmen başlatıyoruz. Hiç şüphesiz bu milli bir görev olacak. Uzaya göndereceğimiz vatandaşımız kendisinin ya da Türkiye'deki diğer bilim insanlarının yer çekimsiz uzay ortamında yapmak istedikleri bilimleri, test ve deneyleri gerçekleştirme imkanına sahip olacak. Bu milli göreve başvuru için 'uzaya.gov.tr' adresini oluşturduk. Belirlenen o eğitim şartlarını sağlayan 45 yaşından genç tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları bu görev için başvurabilirler."

İKİ ADAYDAN BİRİ GİDECEK

Başvurular arasından seçilecek iki adayın bilim elçisi olarak uzaya çıkış süreci için gerekli tüm eğitimleri alacağını ifade eden Erdoğan, şöyle dedi: "Eğitimleri sonunda bu iki adaydan biri üstlendikleri tarihi görev için 2023 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderilecek. Şüphesiz göklere en çok yakışan bayrak, ay yıldızlı al bayrağımızdır. Bayrağımızı uzayda gururla taşıyacak olan arkadaşımız inanıyorum ki bilgisiyle, tecrübesiyle gelecek nesillere de rol modellik yapacaktır. İnşallah Türkiye'nin tecrübe ettiği diğer birçok ilk gibi bu tarihi adımın onurunu milletimize yaşatmak da yine hükümetimize nasip olacaktır. Gelecekteki milli kahramanımıza şimdiden başarılar temenni ediyorum."

Erdoğan, Neil Armstrong'un hala unutulmadığını belirterek, "Şimdi de içimizden biri gidecek, inşallah onu da bizden sonra gelen nesiller unutmayacaklar. Bu büyük adımın ülkemize, milletimize, özellikle de gençlerimize hayırlı olmasını diliyorum" dedi.

BAKANLIK KRİTERLERİ AÇIKLADI

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Erdoğan'ın, kabine toplantısının ardından açıkladığı söz konusu projenin detaylarına yer verildi.

Haberleşme ve yer gözlem uydularıyla uzay alanında önemli kabiliyetler kazanıldığının belirtildiği açıklamada, Türkiye'nin yerli ve milli kabiliyetini insanlı uzay göreviyle genişleteceği kaydedildi.

Açıklamada, Türk bilim insanlarının hazırladıkları deney ve bilimsel düzeneklerini uzay yolcusuyla birlikte uluslararası uzay istasyonuna gönderebilecekleri ifade edilerek, böylelikle yerçekimsiz uzay ortamında araştırma yapma imkanının yakalanacağına dikkat çekildi.

GÖREV 10 GÜN SÜRECEK

Uzay görevinin 10 gün süreceğinin kaydedildiği açıklamada, şu bilgilere yer verildi:

"Türkiye’nin uzay politikaları alanındaki 10 yıllık vizyon, strateji, hedef ve projeler Milli Uzay Programı ile ortaya konuldu. Söz konusu stratejik 10 hedef kapsamında, dünya yörüngesinde ateşlenecek milli ve özgün hibrit roketle Ay’a sert iniş gerçekleştirilecek, yeni nesil uydu geliştirme alanında ticari bir marka ortaya çıkartılacak, Türkiye’ye ait bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirilecek, uzaya erişimi sağlamak amacıyla bir uzay limanı işletmesi kurulacak, uzay havası veya meteorolojisi olarak tabir edilen alana yatırım yapılarak uzaydaki yetkinlik arttırılacak, Türkiye, astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha yetkin bir konuma getirilecek, uzay alanında sanayi kümelenmesi ile entegre çalışmalar yürütülecek, ODTÜ ile birlikte uzay teknoloji geliştirme bölgesi kurulacak, uzay farkındalığı oluşturulacak ve bir Türk vatandaşı, bilim misyonuyla uzaya gönderilecek."

Açıklamada, Milli Uzay Programı’nda yer alan Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu'nun gerçekleştirilmesiyle Türkiye'nin, uluslararası uzay istasyonunun altyapısından yararlanarak bilimsel deney yapma imkanına kavuşacağı belirtilerek, bu prestijli misyon ile Türkiye'nin uzaya vatandaşını gönderen ülkeler arasında yer alacağı kaydedildi.

ARANAN NİTELİKLER NEDİR?
 

Açıklamada, uzay yolcusu adaylarında aranacak genel şartlar şu şekilde belirtildi:

"Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 45 yaşından küçük olmak, kamu haklarından yasaklanmamış bulunmak, Yükseköğretim Kurumlarının en az 4 yıllık lisans eğitimi veren Mühendislik, Fen Bilimleri/Temel Bilimler, Fen Bilimleri alanındaki Eğitim ve Tıp fakültelerinden birini bitirmiş olmak, çok iyi derecede İngilizce bilgisine sahip olmak, boy uzunluğu 149,5-190,5 santimetre, kilonun 43-110 kilogram arasında olması."

TUA VEYA TÜBİTAK 10 YIL İSTİHDAM EDECEK

Açıklamada, aday seçiminde aranacak genel sağlık kriterlerine yönelik de şu bilgilere verildi:

"Her iki gözde doğal olarak veya gözlük/kontakt lens ile düzeltme sonrası yüzde 100 görme keskinliğine sahip olmak, renkli görme bozukluklarından herhangi birine sahip olmamak, protez kullanmıyor olmak ve vücudunda platin/vida bulunmamak, tüm eklemler için normal hareket açıklığına ve işlevselliğine sahip olmak, kan basıncı/tansiyonu 155/95 altında olmak, kronik kalp ve damar sistemi rahatsızlığı olmamak, panik bozukluk, anksiyete bozuklukları, psikotik bozukluk, bipolar bozukluk, intihar düşüncesi, uyuyamamazlık (insomnia) veya diğer ağır kişilik bozukluklarından birini yaşamamış olmak, alkol, uyuşturucu/uyarıcı madde veya ilaç bağımlılığı yaşamamış olmak, karanlık, yükseklik, hız, kaza, kalabalık, boğulma/nefessiz kalma, dağınıklık, yalnızlık/izolasyon, kapalı/dar alan korkusu olmamak ve epilepsi, titreme (tremor), MS (multiple skleroz), inme (felç) gibi sinir sistemi rahatsızlıkları yaşamamış olmak."

Başvuruların, "uzaya.gov.tr" adresi üzerinden 23 Haziran saat 20.23’e kadar alınacağının ifade edildiği açıklamada, ilk başvuru aşamasını geçen adaylardan ek bilgi, belge, doğrulama gibi taleplerde bulunulacağı aktarıldı.

Açıklamada, adayların, test, tetkik ve muayeneden geçirildikten sonra İngilizce dil yetenekleri için mülakata alınacağına işaret edilerek, tüm bu süreçlerin sonunda aday sayısı 2’ye düşürüleceği belirtildi.

Seçilen 2 adayın Türkiye Uzay Ajansı veya TÜBİTAK bünyesinde 10 yıl istihdam edileceğinin kaydedildiği açıklamada, şöyle denildi: "Uluslararası Uzay İstasyonu, 1998 yılında Dünya yörüngesine yerleştirildi. Aradan geçen 24 yılda istasyona 150 milyar dolarlık yatırım yapıldı. İstasyonda, insan araştırmaları, biyoloji ve biyoteknoloji, fizik ve malzeme bilimleri, teknoloji geliştirme, dünya ve uzay bilimleri alanlarında 3 binden fazla deney gerçekleştirildi. Bugüne kadar Uluslararası Uzay İstasyonu’nu 20 farklı ülkeden çoğu bilim insanı 258 kişi ziyaret etti."