YGS başarılarına rağmen LGS listesine giremediler

YGS başarılarına rağmen LGS listesine giremediler. LGS puanıyla yani sınavla öğrenci alacak liselerin yayımlanmasının ardından tartışmalar da bitmiyor.  

Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) Anadolu, fen ve sosyal bilimler liselerinin kontenjan sayılarını AİHL ve meslek lisesi ile dengeleme niyeti, YGS de başarılı pek çok lisenin liste dışı kalmasına yol açtı.

YGS BAŞARILARINA RAĞMEN LGS LİSTESİNE GİREMEDİLER

İllerde belirlenen liseler ve kotalara bakıldığında listeler yapılırken yüzde 10 hesaplama önceliğinin AİHL, meslek ve sosyal bilimler liselerine verildiğini kalan kontenjan boşluğunun Anadolu liseleri ile tamamlandığını göstermektedir. Tablonun böyle oluşturulmasından dolayı 33 ilde listelere hiçbir Anadolu lisesi girmedi. Oysa yaptığımız çalışma da bu 33 ilde bulunan 11 Anadolu lisesinin YGS 2016’da listelenen liselerin puan üstünlüğü ve doğru soru çözme ortalaması bakımından Bakanlığın düzenlediği sınavla öğrenci alacak 220 Anadolu Lisesi arasında yer alması gerektiğini ortaya koymaktadır.

HANGİ BAŞARILI LİSELER LİSTE DIŞI?

Bu 11 lisenin illere göre dağılımı ve 2016 LGS başarı sıraları şöyle:

Trabzon Kanuni  (56), Tevfik Serdar (94) ve Çaykara Anadolu Lisesi (145).

Ordu Anadolu Lisesi (195)

Tokat Anadolu Lisesi (131)

Çorum Anadolu Lisesi (173)

Isparta Ahmet Metin Doğan Anadolu Lisesi (178)

Kırşehir Hacı Fatma Erdemir Anadolu Lisesi (168)

Edirne Yıldırım Beyazıt Anadolu Lisesi (183)

Kırklareli Lüleburgaz Anadolu Lisesi (209)

Yalova Şehit Osman Altınkuyu Anadolu Lisesi (180)

BU 33 İLDEKİ LİSE DAĞILIMI NEDİR?

33 ilde 107 fen ve sosyal bilimler,740 Anadolu lisesi bulunmaktadır. Bu veriler MEB’in 2016-17 İstatistiklerine dayanmaktadır.33 ilde bulunan 740 Anadolu Lisesi kamuya ait toplam lise sayısının yüzde !0’nuna karşılık gelmektedir.

740 Anadolu Lisesi toplam sayısı 2016-17 verilerine göre 2 bin 590 olan resmi Anadolu liselerinin yüzde 28,57’si oluşturmaktadır. Oranı bu kadar yüksek olan liselerden hiç birinin sınavla öğrenci alacak Anadolu lisesi yapılmaması üzerinde önemle durulması gereken bir sorundur.

Bakanlık 2 bin 590 lise arasından 220 Anadolu Lisesi ilan ederek yüzde 8,49’luk oran ile bu liselerin okul sayısı bakımından üçüncü sırada kalmasına neden olmuştur. Bu oran AİHL için yüzde 20,52, meslek liseleri için yüzde 11,15 olmuştur.

105 LİSE LİSTEDE YER ALMADI

Aynı araştırmamızda YGS’de sıralanan 220 liseden değişik sıralarda yer alan 105’nin Bakanlığın belirlediği 220 Anadolu Lisesi arasında yer almadığını saptamış bulunmaktayız. Söz konusu 105 liseden bir bölümü ise YGS sıralamasının ilk 100 lise diliminde yer almaktadır. Bir bölümü bulundukları il ve ilçelerin tarihi ile özdeşleşmiş, ülkeye çok üst düzeyde hizmet veren kamu görevlisi, siyasetçi ve bürokrat yetiştiren bu liselere listede neden yer verilmediği sorusuna kanıtlarıyla yanıt verilmesi gerektiğini bu illerde yaşayan yurttaşlar haklı olarak beklemektedir.

2016 YGS LİSTESİNİN İLK 100 DİLİMİNDEKİ ANADOLU LİSELERİ

Kocaeli Anadolu (34), İstanbul Maltepe Anadolu (35), Aydın Adnan Menderes Anadolu 37), İzmir Karşıyaka Anadolu (39), İstanbul Ümraniye Anadolu (42), Kayseri Nuh Mehmet Baldöktü Anadolu (43), Denizli Anadolu (44), Adana Piri Reis Anadolu (45), Diyarbakır Anadolu (47), İstanbul Çağrıbey Anadolu (52) ve Arnavutköy Korkmaz Yiğit Anadolu (54), Antalya Aldemir-Atilla Konuk Anadolu (55), Trabzon Kanuni Anadolu (56), Kayseri Kocasinan Ahmet Eren Anadolu (59)

Ankara Toplu Konut Anadolu (61),İstanbul Fatih Çemberlitaş Anadolu (65), Samsun Atatürk Anadolu (66), Mersin Silifke Anadolu (67), Sakarya Figen Sakallıoğlu Anadolu (76), Konya Dolapoğlu Anadolu (77), Muğla Fethiye Kemal Mumcu Anadolu (79), Aydın Süleyman Demire Anadolu (84), Elazığ Anadolu (89), Turgut Özal Anadolu Malatya (91)

Fatih Gelenbevi Anadolu (93),Trabzon Tevfik Serdar Anadolu (94), Antalya Hacı Malike Mehmet Bileydi (98) ve Süleyman Demirel Anadolu (99), Kocaeli Cahit Elginkan (100)

BU OKULLAR NEDEN LİSTE DIŞI KALDI?

Çalışmamızda gündeme getirdiğimiz YGS sıralamasının ilk yüz sırasının içinde yer almasına rağmen LGS’de yer almayan liseler TEOG tercihlerinde kayıt taban puanlarında da oldukça yüksek puana ulaşmış liselerdir.

Örneğin YGS’de 34.sırada bulunan Kocaeli Anadolu Lisesi’nin 2017 TEOG taban puanı 478,1216, Kocaeli Cahit Elginkan Anadolu Lisesi’nin 475,1664, Trabzn Kanuni Anadolu Lisesi’nin 480,4973, İzmir Karşıyaka Anadolu Lisesi’nin 461,6928, Ordu Anadolu Lisesi’nin 471,6849, Aydın Adnan Menderes Anadolu Lisesi’nin 485,3004, İstanbul Maltepe Anadolu Lisesi’nin 484,7872.

YENİ ANADOLU LİSELERİ EKLENEBİLİR

Sınavla öğrenci alacak bin 367 liseye 33 ilde bir Anadolu lisesi eklenebilir. Kontenjan ise 126 bin 240 tan 3 bin 760 artırılarak 130 bine çekilebilir. 3 bin 760 kontenjan 33 ilin öğrenci ve okul sayısına bakılarak dağıtılabilir.

Böylece ortaöğretim düzeyinin ana omurgasını oluşturan Anadolu Liselerinden her ilde en az bir lise bulunmuş olur. Pansiyon varlığı bir belirleme gerekçesi olarak öne sürülse de bunun karşılanamayacak bir sorun olmadığı hepimizin malumudur. 

ELEME VE SIRALAMA SİSTEMİ SÜRECEK

Yakın zaman içerisinde eleme, sıralama ve seçmeye dayalı sınav odaklı modelin terk edilmeyeceği anlaşılmaktadır. Bu model yanlıştır ve uzun vadede mutlaka terk edilmelidir. Mevcut koşullarda başarıyı ölçme ve değerlendirmede sınavdan başka seçenek yok diyorsanız ve liselerin bir bölümüne sınavla öğrenci almaya karar veriyorsanız o zaman ölçütlerinizi okul seçiminde belirlediğiniz akademik ve bilimsel ilkeleri ya da ölçütleri önceden kamuoyuna açıklamanız gerekmektedir.  Sınavla öğrenci alacağınız liseleri belirleme ölçütlerinizin ilk sırasına yakın tarihte yapılmış TEOG, YGS, LYS ve benzeri sınavlarda alınan puanları ve doğru soru çözme ortalamalarını koymak zorundasınız. LGS için oluşturulan liselere bakıldığında durumun böyle olmadığı anlaşılmaktadır. Bu listelere baktığımızda sınavın araç olmaktan çok bazı amaçlara ulaşmaya dönük bir estrüman olarak kullanıldığını belirtmek durumundayız.  

ADİL OLMAYAN SONUÇLAR ÇIKIYOR

Ortada hakkaniyete uymayan ve hiçte adil olmayan bir sonuç var. Yanlış stratejiler sonrası oluşan bu negatif hava uygulamalara, yöntemlere ve sisteme güven ve inanılırlık zeminini her geçen gün daha da zayıflatmaktadır. Liseye geçiş modelinde sınavla öğrenci alacak liseler ile bir bütün olarak eğitim ve okul sisteminin bazı okul türleri üzerinden domine edilmeye çalışılması güven ve inanılırlık zeminini zayıflatan en önemli etkendir. Söz konusu ayrımcı politikaları 2018 yatırım programında okul yapımları için ayrılan kaynakların dağılımında da görmek mümkündür. Eğitim öğretim alanını politik eylem alanı olarak görmek, kavramak ve yorumlamak mümkün olmakla birlikte, bu alanı homojenleştirmeye dönük politik çıkarlardan, ısrarlardan, zorlama ve dayatmalardan vaz geçilmesi benimsenmesi gereken doğru yaklaşım olarak görülmelidir. Okul seçenek ve alternatiflerini çoğaltarak topluma sunmak Bakanlığın temel görevleri arasında bulunmaktadır.