18 yaşındaki öğrenci rektörü koltuğundan etti

Stanford Üniversitesi’nin rektörü Marc Tessier-Lavigne, akademik araştırmalarındaki usulsüzlükler nedeniyle görevinden istifa etmek zorunda kaldı. Gerçeği, okul gazetesi Stanford Daily'nin 18 yaşındaki araştırmacı gazetecisi Theo Baker ortaya çıkardı. 10 Haber'den Zeynep Güven'in derlemesine göre 18 yaşındaki Stanford öğrencisi Theo Baker, Stanford Üniversitesi’ne geldikten sonra, dar bir çevrenin takip ettiği akademik forumlarda Marc Tessier-Lavigne’le ilgili bazı iddialardan haberdar oldu.

ARAŞTIRMALARDA KUSURLAR

Söylentilere göre, Oxford Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra kendine başarılı bir akademik kariyer inşa eden ve 2016’da Stanford’a rektör olarak atanan nörobilimci Marc Tessier-Lavigne’in akademik araştırmalarının büyük kısmında ‘ciddi kusurlar’ vardı.

2000’lerden beri yazdığı çok sayıda makalede verileri manipüle etmiş, sonuçları gerektiği gibi denetlememiş, hatta laboratuvarda istediği sonuçları elde edemeyen araştırmacılar üzerinde baskı kurmuştu.

İDDİALARI ARAŞTIRDI

Theo Baker üniversite gazetesi Stanford Daily adına iddiaları araştırmaya başladı. İlk haberi 29 Kasım 2022’de yayınlandı. Üniversitenin mütevelli heyeti hemen ertesi gün Marc
Tessier-Lavigne ile ilgili soruşturma başlattı. Baker konuyu ısrarla takip ederken, bilimsel
yayınların bazı ‘sorunlu’ veriler konusunda Tessier-Lavigne’i uyardığını, ancak makalelerin geri çekilmediğini öğrendi, bunları da haberleştirdi.

Baker’ın araştırmasının dönüm noktasını oluşturan haber 17 Şubat’ta yayınlandı. Marc Tessier-Lavigne, 2003’te dünyanın ilk biyoteknoloji şirketi Genentech’in araştırma ekibinin başına geçmişti.

Şirket Alzheimer hastaları için bir ilaç geliştirmek istiyor ve Tessier-Lavigne de bunu bilimsel altyapısının oluşturulması için kalabalık bir grup bilim insanıyla çalışıyordu.

Teoride her şey yolundaydı ancak 2009’a gelindindiğinde ilaç hala üretilmemişti. Zaten bir süre sonra Marc Tessier-Lavigne bu görevden ayrıldı. 2011’de New York’taki Rockefeller Üniversitesi’ne rektör oldu.

MAKALELER GÜVENİLMEZ ÇIKTI

Theo Baker’ın haberlerinden sonra, o dönem Genentech’te çalışan bazı araştırmacılar, adlarının açıklanmaması koşuluyla konuştu ve Marc Tessier-Lavigne’nin verileri gerektiği gibi denetlemediği için ortaya çıkan makalelerin güvenilmez olduğunu anlattı. Bu haber büyük ses getirdi.

Independent Türkçe'nin haberinde ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki prestijli üniversitenin mütevelli heyetinin bir araya getirdiği bilimsel uzmanlardan oluşan kurulun raporunda şöyle belirtildi: Dr. Tessier-Lavigne'nin makaleleriyle ilgili endişelerin ortaya çıktığı çeşitli zamanlarda (2001, 2010'ların başı, 2015-2016 ve Mart 2021) Dr. Tessier-Lavigne bilimsel kayıtlardaki hataları kararlı ve net biçimde düzeltmekte başarısız oldu.

Kurul, Dr. Tessier-Lavigne'nin kasten sahtekarlık yaptığına, verileri çarpıttığına veya yayımlanmadan önce araştırmasıyla ilgili sorunların farkına vardığına dair kanıt bulamadı.

Yaptığı açıklamada, "Rapor bana yöneltilen sahtekarlık ve görevi kötüye kullanma iddialarını açıkça çürütüyor" diye yazan Dr. Tessier-Lavigne, "Üniversitenin iyiliği için 31 Ağustos'ta rektörlük görevinden ayrılmaya karar verdim" diye devam etti. Rektör, "Düzeltmeleri ararken daha titiz olmalıydım" diye ekledi.

GAZETECİLİK ÖDÜLÜNÜ ALDI

Theo Baker'ın aylardır gösterdiği üstün gazetecilik performansı, kendisine ABD’nin prestijli George Polk Gazetecilik Ödülü’nü getirdi. Ödül ilk kez bir üniversite gazetesi muhabirine veriliyordu ve 18 yaşındaki Baker bu ödülü alan en genç isim oldu.