Çocuklara ilk eğitimi aileleri verir

Anne babalar doğumundan itibaren çocuklarının zihinsel, psikolojik ve fiziksel gelişimleriyle  yakından ilgilenir. Oysa sağlıklı bir gelişim için bunlar yeterli değildir, aynı zamanda bu ilginin sosyal gelişimi de kapsaması gerekir. Sosyal gelişim için sosyal iletişim, bunun için de toplum ve görgü kurallarını çocuklara küçük yaştan itibaren öğretmek gerekir.

YAZISIZ KURALLARIN ÖĞRETİLMESİ 
Davranış Bilimleri Enstitüsü (DBE) Çocuk ve Genç Bölümü uzmanlarından psikolog Ayşegül Moral, bireyin bir toplum içinde yer alabilmesi ve kabul görmesinin, yazısız kurallar olarak da nitelendirilen toplum ve görgü kurallarını uygulayabilmesine bağlı olduğunu söylüyor. Bu kuralların da küçük yaşta öğretilmesi gerektiğine değinen Moral, bu kuralların öğretilmediği çocukların özellikle okul çağına geldiklerinde problem yaşamaya başladıklarını vurguluyor. 
Problemler ortaya çıkana kadar da ebeveynlerin bu konu hakkında düşünmediklerini ifade eden Moral, "Oysa küçük yaşlardan itibaren öğretilen bu kurallar bireylerin ileride bulundukları topluluklara daha kolay adapte olmalarına ve onaylanıp kabul görmelerine yardımcı oluyor" diyor. 

Moral bu kuralların nasıl öğretilebileceğine ilişkin ailelere şu önerilerde bulunuyor: 

İLK EĞİTİM AİLEDE BAŞLAR: Her tür temel eğitim gibi toplum ve görgü kuralları eğitimi de ailede başlar. Çocukların çevrelerinde olup biteni dikkatli bir şekilde kaydettiklerini unutmamak bu noktada aileye yardımcı olacaktır. 

ÖNCE KENDİNİZ UYMALISINIZ: Ebeveynler çocuklarına toplum ve görgü kurallarını öğretmek için öncelikle kendilerinin bu kuralları bilerek bunlara göre davranıyor olması en iyi öğretme biçimidir. Demokratik bir ortamda, sevgi ve saygı çerçevesi içerisinde yetişen çocuklar, gelecekte de saygı görüp, saygı gösterdikleri gibi sağlıklı insan ilişkilerine sahip, özdenetim becerileri yüksek bireyler olarak yetişmektedir. Çocukların toplumda sergiledikleri davranışlar, ana babaların tavır ve davranışlarına yakın olacaktır. Bu sebeple çocuklarının nasıl davranmalarını istiyorlarsa, ebeveynlerin de toplum içerisinde o şekilde davranışlar sergilemeleri önemlidir.

TUTARLI OLMALISINIZ: Çocuğa kuralları öğretmek, model olmanın yanı sıra olumlu davranışların desteklenmesi ve olumsuzların düzeltilmesiyle de gerçekleşmektedir. Tutarlı olup, çocuğu olumlu davranışlara yönlendirmek, örnek davranışlar sergilemekle birlikte düşünülmelidir. Ebeveynler çocuklarına bu kuralları öğretirken kendi aralarında da tutarlı olmaları önemli rol oynar. Ebeveynlerin tepkilerinin veya ödüllerinin örtüşmesi, çocuğun neyi yapıp neyi yapamayacağı konusunda daha net sınırlar belirlemesine yardımcı olacaktır.

NE KADAR TOLERE EDEBİLİRSİNİZ, ÖLÇER: Bazen çocuk ebeveynlerinden öğrendiklerinin dışında farklı davranışlar da sergilemeye çalışacaklardır. Böylelikle yakın çevresinin kendisini ne kadar tolere edebileceğini de ölçmeye çalışır. Bu da çocuğa kendisinin hangi davranışlarla sosyal hayatta yer alabileceğine dair önemli ipuçları verecektir.

HANGİLERİNİ ÖĞRETMENİZ GEREKİYOR?
-İki kişi konuşurken araya girilmemeli
-“İyi günler”, “teşekkür ederim”, “lütfen” gibi sözcükler iletişimde kullanılmalı
-Toplu taşıma araçlarında yaşlılara, hastalara, hamilelere yer verilmeli
-Topluluk içinde kulaktan kulağa konuşulmamalı
-Kişilere “bu” diye hitap edilmemeli
-Merdivenlerin sağından inilip, sağından çıkılmalıdır
-Hapşırırken ağız kapatılmalı
-Kapı çalınarak içeri girilmeli