Ders kitapları cinsiyet eşitliğini hedef alıyor

Eğitim Sen 2015-2016 eğitim ve öğretim yılı  değerlendirme raporunu açıkladı. Kız çocuklarının eğitime erişiminde düşüş olduğu belirtilen raporda eğitim kurumlarında taciz ve istismarın arttığı, ders kitapları aracılığıyla cinsiyet eşitliğinin hedef alındığı vurgulandı.  
İşte rapordan başlıklar:       

GELENEKSEL ROLLER EĞİTİMLE PEKİŞİYOR:  Geleneksel rollerin eğitim aracılığıyla pekiştirildiği 2015-2016 eğitim öğretim yılı cinsiyetçiliğin ve ayrımcılığın arttığı bir yıl oldu. Kız öğrencilerin eğitime erişimde yaşadıkları sorunlar toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştirirken, bu eşitsizliği önlemesi gereken Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) çocuk istismarını meşrulaştıran, cinsiyet ayrımcılığını derinleştiren, karma eğitimi ortadan kaldıran uygulamalarına ve müfredatta kadını aşağılayan pratiğine bu yıl da devam etti.    

TACİZ VE İSTİSMAN SİSTEMATİKLEŞTİ: Eğitim kurumları taciz ve istismarın yaygınlaştığı yerler haline geldi.  

CİNSİYETÇİ MÜFREDAT: Eğitim politikaları karma eğitimi ve cinsiyet eşitliğini hedef almaya devam ediyor. Cinsiyet ayrımcılığı eğitimin en önemli unsuru olan ders kitapları aracılığı ile aile yaşamını kutsayan ve kadını yok sayan etkinliklerle aktarılıyor.

KADINDAN ŞAİR OLMAZ: İstanbul’da öğrencilere 10 lira karşılığında satılan ‘Hariçten Sözler’ kitabında “Kadınlardan şair olmaz, onlardan mahir birer anne olur” gibi cinsiyetçi ifadeler yer alıyor. Yazar Ozan Taşdemir imzalı ilkokul ve ortaokul öğrencilerine satılan o kitapta yer alan ürperten ifadeler şu şekilde:
•    "İnsanın melekleşmesi de köpekleşmesi de iradesine, yani kendi seçimine bağlıdır."
•    "Kadınlar da tespih gibi olmalı, varlığı hoşluk, yokluğu boşluk vermeli."
•    "Kadınlar paylaşır, erkekler ise pay eder."
•    "Genelde erkekler güç gösterisine, kadınlar ise cilve histerisine meyillidir."
•    "Kadınlar ait olmayı, erkekler ise sahip olmayı yeğlerler."
•    "Erkekler doğayı, kadınlarsa yuvayı severler."

KADIN KOCAYA İTAAT EDER: Kocaeli/Kozluk Yavuz Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde öğrencilere dağıtılan Mecit Dönmez Bilek isimli yazarın yazdığı Adab-ı Muaşeret isimli kitapta yer alan ifadeler, 
•    Kocasına itaat etmek, kocası için süslenmek, kocasının yanında yüksek sesle konuşmamak, kocasını adıyla çağırmamak, her şeye itirazda bulunmamak, kocasının sözünü kesip önüne geçmemek ve beyini utandırmamak gibi “adap kurallarını” yerine getirmesi istenilerek itiraz etmeyen kadınlar yetiştirilmek isteniyor.

EĞİTİM HAK OLMAKTAN ÇIKIYOR: 4+4+4 sistemi ile örgün eğitimdeki kız çocuklarının sayısında ciddi düşüş yaşanmış, çocuk yaşta evlendirmeyi teşvik eden düzenlemeler, 2015-2016’da binlerce kız çocuğunu eğitim sisteminin dışına itmiştir. 2013-2014 eğitim öğretim yılında yüzde 99.61 olan kız çocuklarının okullaşma oranı geçtiğimiz yıl yüzde 96.57’ye bu yıl ise yüzde 95.22’ye gerilemiştir.

3.2 MİLYON OKULU BIRAKTI: 2015 yılında 18-24 yaş arası yaklaşık 3.2 milyon genç ekonomik yetersizlikler nedeniyle okulunu terk etmek zorunda kaldı. Eğitim her çocuğun temel hakkı ancak, ekonomik yetersizliklerden dolayı liseye ulaşamadan okulu bırakan çocukların oranı, Türk eğitim sistemindeki içler acısı durumu gözler önüne seriyor. Türkiye'de 18-24 yaş arası 9 milyonluk genç nüfusun yüzde 36.4’ü liseye ulaşamadan eğitimi bırakmak zorunda kalıyor. Kız öğrencilerde yüzde 37.6, erkek öğrencilerde yüzde 35 olan eğitimi bırakma oranıyla Türkiye, Avrupa birincisi oldu.

KIZLARIN YÜZDE 6'SI 2 YILDAN AZ EĞİTİM GÖRÜYOR: UNESCO’nun “Herkes için Eğitim 2015” hedeflerine göre ilköğretim ve ortaöğretimde toplumsal cinsiyet eşitliğini gerçekleştirmesi riskli görülen 24 ülkeden birisi olan Türkiye'de, yoksul ailelerden gelen kızların yüzde 6’sı ortalama 2 yıldan daha az eğitim görmektedir. Ve bu oran Doğu illerinde yaşayan ve anadili Kürtçe olan kızlar için yüzde 43’e kadar yükselmektedir. 

1 MİLYON ÇOCUK ÇALIŞIYOR: Çocuk işçiliği yaygınlaştı. Türkiye’de yaklaşık yarısı tarım sektöründe olmak üzere aile geçimine katkı sağlamak için çalıştırılan bir milyona yakın çocuk işçi var. Ücretsiz ev işlerinde çalışarak ailesini destekleyen çocukların sayısı da 7.5 milyon civarında. Çalışan kız çocuklarının 6-14 yaş arasında yüzde 75’i tarım, yüzde 16’sı hizmet ve yüzde 8’i sanayi sektöründe çalıştırılmakta. 15-17 yaş arasında ise sırasıyla yüzde 46, yüzde 33, yüzde 22 olarak tarım, hizmet ve sanayi sektöründeki oranla artış göstermektedir.

ÇOCUKLAR ÇALIŞIRKEN ÖLÜYOR: İSİG 2016 Raporu’na göre, iş cinayetlerinde yaşamını yitiren çocukların yüzde 16’sı kız çocuğudur. Bu oran genel olarak iş cinayetlerinde tespit ettiğimiz kadın işçi ölümünün iki katıdır. 

 GÖÇMEN ÇOCUKLAR UCUZ İŞ GÜCÜ: Savaş nedeniyle mülteci olan çocuklar eğitim hakkından mahrum kalırken birde ucuz iş gücü olarak çalıştırılıyor. Göçmen çocuk işçiliği, 2014'te 5, 2015'te 12, 2016'da da 2 Suriyeli çocuk olmak üzere 19 çocuğun ölümüne neden olmuştur.

KREŞ GİBİ KURAN KURSU AÇILIYOR: Diyanet İşleri Başkanlığı ve MEB işbirliğiyle ülke çapında açılan “kreş görünümlü” Kuran kursları aracılığıyla 4-6 yaş grubundaki okul öncesi çağdaki çocuklara “dini eğitim” verilmeye başlandı. Diyanet’e bağlı 4-6 yaş grubu Kuran kursları fiilen “sıbyan mektebi” işlevi görmekte ve resmi okul öncesi eğitim kurumlarına alternatif olarak sunulmaktadır. 2015-2016 döneminde Türkiye’nin her bölgesinde 463 ilçede 2 bin 53 “4-6 yaş Kur’an kursu” bulunmakta, bu kurslarda 3 bin 17 öğretici görev yapmakta, toplam 55 bin 347 öğrenci (27 bin 481’si erkek, 27 bin 866’si kız) yer almaktadır.

4 GÜN OKUL 1 GÜN CAMİ: Mersin İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile Müftülük arasında “çocuklara maneviyat kazandırmak” iddiasıyla hazırlanan, çocukların 4 gün okula 1 gün camiye götürülmesinin planlandığı “Minik Yürekler Kardeşlik Bilincinin Farkında” projesi Eğitim Sen’in verdiği mücadele üzerine İl Milli Eğitim Müdürlüğü Proje Koordinasyonu tarafından durdurulmuştur.

Fotoğraf: AÇEV