Eğitim göçü merkez ilçelere mi olacak?

Eğitim göçü merkez ilçelere mi olacak? Adrese göre lise modeli nasıl bir nüfus hareketliliği yaratacak? TEOG yerine getirilen liseye yerleştirme modeli tartışılıyor. Buna göre öğrencilerin yüzde 8’i sınavla 600 okula ama yüzde 92’si adrese dayalı liseye yerleşecek. İşte yaklaşık 1.1 milyon öğrencinin evine yakın liseye yerleşecek olmasının eğitim göçüne neden olacağı belirtiliyor.  

EĞİTİM GÖÇÜ MERKEZ İLÇELERE Mİ OLACAK?

İstanbul Üniversitesi (İÜ) İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Şeker, İstanbul’da mekansal düzeyde lise yoğunluğunun merkez ilçelerde kümelendiğini belirtiyor. Şeker, “Liseler kurulurken bulunulan bölgenin nüfusu değil, daha çok merkezi bölgeler tercih ediliyor. Örneğin, 189 bin nüfusu olan Beşiktaş’ta 18 lise varken, 795 bin nüfusu olan Esenyurt’ta sadece 17 lise eğitime devam ediyor. Dolayısıyla yeni sistemin İstanbul’un nüfus yapısıyla entegrasyonu zaman alacak" dedi.

ADRESE GÖRE LİSE MODELİ NASIL BİR NÜFUS HAREKETLİLİĞİ YARATACAK?

Murat Şeker, değişen liseye giriş sistemi ile İstanbul’da son yıllarda izlenen kentin merkez ilçelerinden dış ilçelere doğru nüfus hareketliliğinin tersine dönebileceğini bildirdi.

İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteklediği, İÜ İktisat Fakültesi’nin yürüttüğü "Mahallem İstanbul Projesi", liselere girişte uygulanacak yeni sınav sisteminin mahalleler açısından nasıl bir değişim olacağına ilişkin veriler sunuyor.

TERSİNE GÖÇ MÜ OLACAK?

Araştırmaya ilişkin değerlendirmede bulunan İÜ İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Şeker, yeni sistemin İstanbul’un merkezinden çevre ilçelere olan göçün tersine dönebileceğine işaret ettiğini söyledi.

KAÇ MAHALLEDE LİSE VAR?

İstanbul’da yer alan 959 mahalleden 420’sinde lise bulunduğunu, geri kalan mahallelerde şu an için herhangi bir lisenin faaliyette olmadığını belirten Şeker, lise bulunmayan mahallelerin önemli bir bölümünün önceden köy olup sonra mahalleye dönüştürülen, nüfusun ve öğrenci sayısının az olduğu yerler olduğunu kaydetti.

Şeker şöyle konuştu:

"Dolayısıyla bu mahallelerde liseye olan talep de düşük seviyede bulunuyor. Fakat nüfusu 10 bini geçen yaklaşık 200 mahallede lisenin olmaması, bu mahallerde yaşayan öğrencilerin komşu mahallelerde, hatta ilçelerdeki okullara kayıt yaptırmalarına neden olacak. Bu durumda bazı liselere kontenjanın üstünde başvurular olabilecekken, bazıları da istediği yere yerleşemeyen öğrencilerden kayıt alabilecek. İstanbul’da mekansal düzeyde lise yoğunluğu merkez ilçelerde kümeleniyor. Liseler kurulurken bulunulan bölgenin nüfusu değil, daha çok merkezi bölgeler tercih ediliyor. Örneğin, 189 bin nüfusu olan Beşiktaş’ta 18 lise varken, 795 bin nüfusu olan Esenyurt’ta sadece 17 lise eğitime devam ediyor. Dolayısıyla yeni sistemin İstanbul’un nüfus yapısıyla entegrasyonu zaman alacak."

MERKEZ İLÇELERİN TERCİH EDİLME OLASILIĞI

İÜ İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şeker, İstanbul’da en başarılı liselerin hangi bölgelerde yoğunlaştığını incelediklerini ifade ederek, 2017 taban puanlarına göre liseleri kategorize ettiklerini söyledi.

Şeker, buna göre İstanbul’daki en yüksek puanlı öğrencilerin tercih ettiği ilk 100 lisenin Fatih, Kadıköy, Üsküdar, Kartal, Bakırköy, Beşiktaş ve Şişli’de yoğunlaşırken, ikinci 100 lisenin ise bu ilçelerin dışında Ümraniye, Ataşehir, Pendik, Maltepe ve Bağcılar’da kümelendiğini bildirdi. Şeker şöyle dedi: "Dolayısıyla merkez ilçelerin, çevre ilçelere kıyasla okul çeşitliliği ve yüksek tercih edilme oranı açısından göreceli olarak üstünlüğünün olduğu anlaşılıyor. Böylelikle İstanbul’da son yıllarda izlenen kentin merkez ilçelerinden dış ilçelere doğru nüfus hareketliliği tersine dönebilir."

NİTELİKLİ OKULLARA SINAV

Özellikle İstanbul’da öne çıkan, başarılı olarak bilinen veya algılanan liselerin büyük bir kısmının "nitelikli okul" sınıflamasına girmesini beklediklerini belirten Şeker, bu okulların sınavla öğrenci kabul edecekleri için ikamet yakınlığının bir fayda sağlamayacağını kaydetti.

"Mahallem İstanbul Projesi"nde, aralık ayı itibarıyla online ve mobil ortamda verilerin kamuoyu ile paylaşılacağını bildiren Şeker, özellikle liselerin başarı durumlarına ilişkin istatistiklere de oluşturulan haritalar üzerinden ulaşılabileceğini söyledi.