Çocuk yetiştirmek için kılavuz var mı?

İlk kez anne-baba olmaya hazırlananlar ya da bebeklerini henüz kucaklarına alanlar tecrübesizliğin de etkisiyle çocuklarına nasıl yaklaşacakları ve onları nasıl yetiştirecekleri konusunda heyecan, korku, kaygı gibi pek çok duyguyu aynı anda yaşayabiliyor.

Oysa her koşulda çocuğa sevgi sunulan bir aile ortamı yaratmak sorunları çözmek için yeterli. Yaşar Üniversitesi Psikoloji bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Elif Durgel Jagtap, bebeklerin fiziksel ve psikolojik ihtiyaçlarına gecikmeden, tutarlı bir biçimde yanıt vermek gerektiğine vurgu yaparak çocuk yetiştirme konusunda şu önerilerde bulunuyor:   

AĞLADIĞINDA YANINA GİDİP İHTİYAÇLARINI GİDERİN

Bebekliğimizin ilk yılında en önemli psikolojik ihtiyacımız anne-baba ve bakıcıya koşulsuz güven duyabilmektir. Pek çok bilimsel çalışma, güvenli bağlanmanın hem çocukluk, hem de yetişkinlik dönemindeki ilişkiler ve sosyal beceriler üzerinde önemli bir rol oynadığını söylüyor. Bebeğiniz her ağladığında onun yanına gidin, ihtiyaçlarını giderin. İhtiyacı bazen sarılmak, ninni dinlemek, sesinizi duymak, öpülüp okşanmak veya oynamaktır. Ya da karnının doyurulması, altının temizlenmesidir.

BIRAKIN KEŞFETSİN

İkinci yıl ön plana çıkan ihtiyaç ise özerkliktir. Özerklik, çocuğun etrafını ve kendini keşfetme, kendi başına bir işi yerine getirme çabalarıdır. Becerilerini, neler yapıp neler yapamayacağını tanımak ve artık güvendiği anne-babasından biraz bağımsızlaşmak ister. Bu noktada çocuğa kendi başına karar verme, iş yapma, keşif yapma fırsatı tanınmalı, keşiflerine destek verilmeli ve eğer işi başaramayacak gibiyse yardım edilmeli, başaramazsa fazla eleştirilmemeli.

ÇARŞIYA, PAZARA GÖTÜRÜN

Bebeğin beyni mümkün olduğunca çok ve farklı şekillerde uyarılmalı. O nedenle çocuğunuzu farklı mekanlara götürüp, çarşıya pazara çıkartabilirsiniz. Parkta sadece sessizce yürümek yerine etrafınızdaki kuşları, ağaçları, yoldan geçen arabaları anlatıp gösterebilirsiniz. Ayrıca duyusal oyunlar da çocukların bilişsel gelişimlerini destekleyicidir. Bunun illa ki organize edilmiş bir aktivite, oyun seansı şeklinde olması gerekmez. Bebeğin dokunma, tat alma, duyma gibi duyularını ayrı ayrı ya da bir arada çalıştırabileceği ortamlar günlük hayatın içinde zaten yaşanır. Bu durumlarda çocuğun nesneleri elleyip oynamasına fırsat tanımanız yeterli

HER ŞEYİ ANLATIN 

Çocuğunuza daha doğduğu andan itibaren her şeyi anlatın. Her konuda çocuğunuzun sizi anlayacağına, 2 aylık bebek de olsa söylediklerinizden bir anlam çıkaracağını bilin.  

KURALLARA HEP BİRLİKTE UYUN 

Tüm aile bireylerinin ihtiyaçları doğrultusunda kurallar olmalı. Bu kurallar çocuğa açıklanmalı, gerekirse tekrar tekrar hatırlatılmalı. Çocuğun her istediğini yapabildiği, her alanda sınırsız iznin verildiği aile ortamları çocukları mutlu ediyor gibi görünse de, uzun dönemde onların sosyal ve akademik becerileri için olumsuz sonuçlar doğurur. Bu tarz bir ortamda yetişen çocuk okul gibi yerlerde uyum sorunu yaşar. En ideal çocuk yetiştirme stili kuralların olduğu, kuralların çocuğun anlayacağı şekilde anlatıldığı, açıklamaların yapıldığı ve her koşulda çocuğa sevgi sunulan bir aile ortamı yaratmaktır. 

Şule YILMAZ

info@pervinkaplan.com

Fotoğraf: Bilfen Okulları