Dünya üniversiteleri 'etki güçlerine' göre sıralandı: Türkiye'den kaç üniversite sıralamaya girdi

Dünya üniversiteleri 'etki güçlerine' göre sıralandı: Türkiye'den kaç üniversite sıralamaya girdi? Türkiye'den 37 üniversite "etkililik" sıralamasında yer aldı. 17 sürdürülebilirlik hedefine göre 18 ayrı kriterde değerlendirilen üniversiteler arasında dünyada "etkililiği" en yüksek üniversite Yeni Zelanda'dan Auckland Üniversitesi oldu. Türkiye'den de Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) temiz su ve sanitasyon başlığında 9. sıraya yerleşerek bir sürdürülebilir konu başlığının ilk 10’unda yer alan tek üniversite oldu.

DÜNYA ÜNİVERSİTELERİ 'ETKİ GÜÇLERİNE' GÖRE SIRALANDI: TÜRKİYE'DEN KAÇ ÜNİVERSİTE SIRALAMAYA GİRDİ?

İkinci Times Higher Education Etkililik Sıralaması (Impact Rankings 2020) açıklandı. THE Etkililik Sıralaması, ilk defa araştırma gücü ve prestij kriterlerinden uzaklaşarak dünyadaki üniversitelerin olumlu sosyal ve ekonomik etkileme güçlerine odaklandı. Değerlendirmede Birleşmiş Milletler’in 17 sürdürülebilir hedefi baz alınırken, biri genel değerlendirme olmak üzere toplamda 18 kriter belirlendi.

ÜNİVERSİTELER NELERE DİKKAT EDİYOR?

Sıralama, üniversitelerin iklim değişikliğinden ekonomik ve temiz enerji üretimine, cinsiyet eşitliğinden su arıtma tekniklerine ve hatta koronavirüs hastalarına nefes desteği sağlamaya kadar pek çok alanda yaptıkları çalışmalara göre belirlendi.

Yıllık değerlendirmelerin ikincisi olan bu sıralamada, Auckland Üniversitesi bu sefer de zirveye yerleşti.  Değerlendirmeye 2019 yılındaki sıralamadan da 301 üniversite katıldı. Sürdürülebilir hedefler konusunda ne kadar ciddi hareket ettiklerine göre, ilk 10’da 6, ilk 20’de 10 ve ilk 50’de 20 ülke ve bölgeden üniversite yer aldı.

HARİTA ÜZERİNDEN TAKİP VAR

Sıralamayı etkileşimli görsel veriler üzerinden takip edebilmek için bir de harita linki yayınlandı. Haritaya http://timeshighereducation.com/impact-visual linkinden ulaşmak mümkün. Haritada genel sıralama, hangi üniversitelerin sıralamaya girdiği, üniversitelerin hangi sürdürülebilir hedef başlığında en önde oldukları ve dünyada hangi trendlerin yükselişte olduğu görülebiliyor.

İLK 100'E YALNIZCA 3 ABD ÜNİVERSİTESİ GİRDİ

İlk 100’e ABD'den dan sadece 3 üniversitenin girdiği görülürken, Çin ve Brezilya’nın daha gelişmiş ülkeleri geride bırakarak ilk 20’ye girdiği gözlemlendi.

Sıralamada en gelişmiş ülkelerden en düşük  gelirli ülkelere kadar tüm yükseköğretim kurumlarının toplu çabaları gözlemlenebildi. Toplamda 89 ülkeden 857 üniversitenin en az bir sürdürülebilir hedef başlığında çalışma yürüttüğü görülürken, bu üniversitelerin 766’sı da genel sıralamaya dahil edildi.

Listenin ilk 4’ünde 3 Avustralya üniversitesinin olduğu görülüyor. 2019 sıralamasında ilk 10’da Avustralya üniversitesi görülmediği not düşüldü.

Çin’in Tongii Üniversitesi ilk 20’ye 13 numaradan, Brezilya’daki Sao Paolo Üniversitesi ise 14 numaradan giriş yaparak listedeki gelişmiş ekonomilerin hakimiyetini bozmuş görünüyorlar. Ayrıca Endonezya üniversiteleri de ilk 100’e 3 üniversite sokarak (Endonezya Üniversitesi – 47, Gadiah Mada Üniversitesi – 72 ve IPB Üniversitesi – 77), daha az varlıklı bir ekonominin başarı önünde bir engel olmadığını ispatlamış oldular.

17 sürürülebilir hedefin tek tek sıralandığı listede; Çin, ABD, İrlanda, Danimarka, Avustralya, Yeni Zelanda, Japonya, Kanada ve İngiltere olmak üzere, 9 ulustan 16 üniversitenin başı çektiği görülüyor.

Phil Baty, THE Baş Editörü ise sıralamayla ilgili şu ifadeleri kullandı:

ÜNİVERSİTELER UMUDUMUZ

“Üniversitelerin dünyadaki en büyük problemleri çözmede en büyük umudumuz olduğunu düşünüyoruz.  Geleneksel pek çok sıralamanın aksine, üniversitelerin aktif bir şekilde sürdürülebilir bir dünya için kendilerine biçilen rolü nasıl ciddiye aldığını gösteren bu sıralamada yer almak, sıralamadaki yer kadar önemli. Sonuçlar, ne kadarının bunu araştırmalarının merkezine koyduğunu gösteriyor. Bu sıralama başarının önüne geçen zenginlik ve araştırma prestiji gibi geleneksel bariyerlerin, sürdürülebilirliğe gelince öneminin olmadığını gösteriyor. Üniversitelerin bize ümitlenmek için çok fazla sebep verdiği ortada.”

TÜRKİYE LİSTENİN NERESİNDE?

THE Etkililik Sıralaması’ndaki 17 sürdürülebilirlik hedefi kapsamında Türkiye’den 37 üniversite, 17 alanda birden değerlendirildi. Bunlardan Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) temiz su ve sanitasyon başlığında 9. sıraya yerleşerek bir sürdürülebilir konu başlığının ilk 10’unda yer alan tek üniversite oldu.

17 sürdürülebilir konu başlığı arasında Türkiye’nin üniversite sayılarıyla öne çıktığı 8 konu başlığı ise şu şekilde:

• Endüstri, yenilik ve altyapı: 33
• Eşitsizliğin azaltılması: 26
• Sürdürülebilir şehir ve toplumlar: 24
• Hedefler için ortaklıklar: 40
• Sağlık ve refah: 33
• Kaliteli eğitim: 35
• Cinsiyet eşitliği: 29
• Ekonomik ve temiz enerji: 18

Listede yer alan 17 kriter ise şu şekilde belirlendi: 

• Yoksulluğa karşı çalışmalar
• Sıfır açlık
• Sağlık ve refah
• Kaliteli eğitim
• Cinsiyet eşitliği
• Temiz su ve sanitasyon
• Ekonomik ve temiz enerji
• Düzgün iş ve ekonomi büyümesi
• Endüstri, yenilik ve altyapı
• Eşitsizliğin azaltılması
• Sürdürülebilir şehir ve toplumlar
• Sorumlu tüketim ve üretim
• İklim hareketi
• Su altında yaşam
• Karada yaşam
• Barış, adalet ve güçlü kurumlar
• Hedefler için ortaklıklar

TÜRKİYE'DEN HANGİ ÜNİVERSİTELER LİSTEDE YER ALDI?

Listede yer alan ve 17 sürdürülebilir başlığının 17'sinde birden değerlendirilen 37 Türk üniversitesinin tamamı ise şu şekilde:

• Abdullah Gül Üniversitesi
• Bahçeşehir Üniversitesi
• Hacettepe Üniversitesi
• Koç Üniversitesi
• Ortadoğu Teknik Üniversitesi
• Özyeğin Üniversitesi
• Ankara Üniversitesi
• Boğaziçi Üniversitesi
• Erciyes Üniversitesi
• İstanbul Bilgi Üniversitesi
• Atatürk Üniversitesi
• Atılım Üniversitesi
• Çukurova Üniversitesi
• Ege Üniversitesi
• Gazi Üniversitesi
• Gaziantep Üniversitesi
• İstanbul Aydın Üniversitesi
• İstanbul Gelişim Üniversitesi
• İzmir Ekonomi Üniversitesi
• Kadir Has Üniversitesi
• Sabancı Üniversitesi
• Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
• Yeditepe Üniversitesi
• Anadolu Üniversitesi
• Beykent Üniversitesi
• Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
• Haliç Üniversitesi
• İstanbul Medipol Üniversitesi
• İstanbul Teknik Üniversitesi
• İstinye Üniversitesi
• İzmir Teknoloji Enstitüsü
• Karabük Üniversitesi
• Marmara Üniversitesi
• Yakın Doğu Üniversitesi
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi
• Sakarya Üniversitesi
• Türk Hava Kurumu Üniversitesi

Petek SAMATYALI

www.pervinkaplan.com

İLK 10'DAKİ ÜNİVERSİTELER