Öğretmen açığı 109 bin, ücretli öğretmen sayısı 70 bin

Uzaktan eğitime rağmen öğretmen açığı azalmıyor ve açık ücretli öğretmenlerle kapatılmaya çalışılıyor. Türk Eğitim Sen’in 2020-2021 eğitim-öğretim yılına ilişkin yaptığı çalışmaya göre öğretmen açığı 109 bin 616 iken, ücretli öğretmen sayısı 69 bin 326.

Ücretli öğretmen sayısında rekor İstanbul’da. Geçen yıl sayı 20 bin 902 ücretli öğretmenin çalıştığı İstanbul’da bu yıl sayı 21 bin 375 oldu. İkinci sırada 4 bin 437 ile Ankara , üçüncü sırada 2 bin 891 ücretli öğretmen ile Bursa izliyor.

Ücretli öğretmen sayısının yüksek olduğu iller şöyle: İzmir 2 bin 442, Kocaeli 2 bin 65, Şanlıurfa 2 bin 42, Antalya 1.742, Gaziantep 1.734, Diyarbakır 1.417, Van 1.376, Tekirdağ 1.211, Mersin 1.186, Adana 1.180,  Konya 1.169, Hatay 1.060.

ÜCRETLİ ÖĞRETMENLER ÖN LİSANS MEZUNU

Araştırmaya göre 69 bin 326 ücretli öğretmenin sadece 28 bin 154’ü eğitim fakültesi mezunu. İki yıllık meslek yüksekokulunu bitiren, dolayısıyla pedagojik formasyona sahip olmayan, öğretmenlik bilgi ve becerisinden uzak ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı 81 ilde 7 bin 777. Eğitim fakültesi hariç lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı ise 33 bin 395.

İstanbul’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 4 bin 135’i eğitim fakültesi, 13 bin 388’i lisans, 3 bin 852’si ön lisans mezunu. Ankara’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 2 bin 279’u  eğitim fakültesi, 1.893’ü lisans, 265’i ön lisans mezunu. İzmir’de görev yapan ücretli öğretmenlerin 666’sı eğitim fakültesi, 1.441’i lisans, 335’i ön lisans mezunu.

ÖZEL İHTİSAS İSTEYEN ÖĞRETMENLİKLER 

Özel uzmanlık gerektiren zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde dahi ön lisans mezunu ücretli öğretmen görevlendirmesi yapılıyor. Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı Bursa’da 66, İzmir’de 60, Ankara’da 58. Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak derslere giren ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı bazı illerde eğitim fakültesi mezunu ya da lisans mezunu ücretli öğretmenlerden fazla.

İstanbul’da ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yapan ücretli öğretmenlerin 1.568’i ön lisans mezunu iken, sadece 471’i eğitim fakültesi mezunu. İstanbul’da görev yapan ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenlerinin 2 bin 635’i lisans mezunu.

Çarpıcı örneklerden birisi de Kars’ta. Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak derslere giren bir tane bile eğitim fakültesi ve lisans mezunu ücretli öğretmen bulunmuyor.

ÖĞRETMEN AÇIĞI NEDİR?

81 il valiliğinden gelen verilere göre ise norm kadro açığı uzaktan eğitime geçilmesine rağmen 109 bin 616. Öğretmen açığında da ilk sırada 34 bin 387 ile İstanbul geliyor.

Türk Eğitim Sen Genel Başkanı Talip Geylan pandemi koşullarına rağmen yaklaşık 70 bin ücretli öğretmen çalıştırıldığını, önlem alınmazsa da bu uygulamanın asıl istihdam haline geleceğini söyledi.

Geylan’ın açıklamaları şöyle:

“Bilindiği gibi ülkemizde 16 Mart 2020 tarihi itibariyle yüz yüze eğitime ara verildi, 23 Mart 2020 tarihi itibariyle de EBA TV üzerinden canlı ders anlatımıyla uzaktan eğitime geçildi. Yeni eğitim-öğretim yılıyla birlikte de okullarda belli zaman aralıklarında kademeli eğitim mümkün olabildi. Yani okullar tüm sınıflar itibariyle açılmadı. Buna rağmen ülkemizde görevlendirilen ücretli öğretmen sayısının 69 bin 326 olduğunu tespit ettik. Şayet pandemi koşulları olmasaydı, tüm kademelerde tam zamanlı yüz yüze eğitim yapılabilseydi, demek ki ücretli öğretmen sayımız belki de 100 bini aşacaktı. Yine aynı durum norm kadro açığında da görülmektedir. Ülkemizde norm kadro ihtiyacının 109 bin 616 olması, hatta bu açığın bazı illerde ücretli öğretmen sayısının dahi üzerinde olması öğretmen açığımızın 20 bin atama ile giderilemeyeceğini göstermektedir.

ÜCRETLİ ÖĞRETMENLERİN SORUNLARI

Peki kimdir ücretli öğretmenler? Kadroda açık bulunması durumunda ders karşılığı görevlendirilen öğretmenlerdir. Dolayısıyla ücretli öğretmenler, girdiği ders başına ücret almaktadır yani haftalık 10 saat derse giriyorsa ücreti aylık 40 saat üzerinden ödenmektedir. Dolayısıyla ücretli öğretmenlerin ay sonunda aldığı maaş asgari ücreti bile bulmamaktadır. Bu öğretmenler, hiçbir hak ve güvenceye sahip değillerdir. Okulun ihtiyacı yoksa ücretli öğretmen ile yolları ayrılır. Şunu da söyleyelim: Bu öğretmenlerin eğitim fakültesi mezunu olması ya da pedagojik formasyona sahip olması da önemli değildir. İki yıllık meslek yüksek okulu mezunları, açık öğretim mezunları da okullarda ücretli öğretmen olarak görev yapabilmektedir. Bu durum da hem eğitimin kalitesini, hem de öğretmenlik mesleğinin standardını düşürmektedir.  Koşullar böyleyken, yapılması gereken öğretmen açığını ücretli öğretmen görevlendirmesiyle değil, kadrolu atama ile gidermektir.

60 BİN ÖĞRETMEN ATAMASI YAPILMALI

Oysa Milli Eğitim Bakanlığı’nın yapması gereken ücretli öğretmen alımını tamamen kaldırmak, tüm öğretmenleri kadrolu olarak atamaktır. Hem ücretli öğretmen sayısı hem gelecek dönemde telafi programlarının yapılması hem de haziran ayında emekli olacakları dikkate aldığımızda öğretmen açığımızın aslında 109 bin 616 rakamının çok üzerinde olduğu görülecektir. Bu nedenle sağlıklı bir planlama dahilinde öğretmen atamaları yapılmalı ve öğretmen açığı mutlaka kapatılmalıdır. MEB bu koşullarda 2021 yılı için 20 bin değil, en azından ücretli öğretmen sayısı kadar atama yapmalıdır. 2021 yılı için talebimiz, ek 60 bin ilave öğretmen ataması yapılmasıdır.”