'Entübe' ve 'filyasyon' nedir?

Bütün dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Kovid-19) virüsüyle birlikte hayatımıza pek çok yeni kelime girdi. Bunlardan ‘filyasyon,’ ‘filyason ekibi,’ ‘entübe’ ve ‘entübe hasta’ terimlerinin ne anlama geldiğini merak ediyorsanız, cevapları şu şekilde:

FİLYASYON NEDİR?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın ilk defa kullanmasıyla gündeme gelen ‘filyasyon’ teriminin ne anlama geldiği bir süre merak konusu oldu. Filyasyon, bulaşıcı olan bir hastalığın kaynağını aramak ve nereden bulaştığını takip etme işlemine verilen addır.

Filyasyon, bulaşıcı hastalıklarla savaşmada çok önemli bir önlem olup, hasta kişinin çevresindeki riskli grupların ve kimlerin hasta olup olmadığının tespitinde de önemli rol oynamaktadır.

Filyasyon çalışmaları kapsamında, virüs testi pozitif çıkan kişinin temasta veya çevresinde bulunduğu kişilerin takibi yapılıp, gerekli kişiler de karantinaya alınır.

FİLYASYON EKİBİ NE İŞ YAPAR?

Filyasyon ekibi, virüsü taşıdığı tespit edilen hastanın görüştüğü herkesi, ilk 24-48 saat arasında tek tek kayıt altına alır. Bu kişilerin gözlem altına alınması, ateşinin ölçülmesi ve bilgilerinin sisteme kaydedilmesini işlerinden sorumludur. İstanbul’da an itibarıyla 1200 adet filyasyon ekibi bulunmaktadır.

ENTÜBE NEDİR?

Koronavirüs kapsamında ‘yoğun bakım’ ile birlikte gördüğümüz ve sık sık anlamını karıştırdığımız bir başka tıp terimi ise ‘entübe.’ Kişinin solunum veya solunum yolunun güvenliğinin bozulması durumunda, kişinin hava yolunu korumak ve gerekli olduğu takdirde ilaç verilmesi amacıyla, kişinin ağız ya da burnuna laringoskopi veya özel aparatlar yardımıyla özel bir tüp yerleştirilerek kişinin suni solunuma geçirilmesi işlemine verilen isimdir.

KİME ENTÜBE HASTA DENİR?

Solunumunu doğal yollarla sürdüremediği için entübe işlemi uygulanan kişilere ‘entübe hasta’ adı verilir. Bu hastalar, solunumlarını bağlandıkları suni solunum ile sürdürürler.

Bu işlemle birlikte, hava yolunun açılması, solunumun kontrol edilip rahatlatılması amaçlanır. Fakat işlemin uzun sürmesi, yoğun bir anestezi ve komplikasyon durumda özel beceri gerektirmesi yönünden de riskli bir işlem olarak sınıflandırılmaktadır.