Obez birey sosyal yaşamdan dışlanıyor

Ankara Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği “Obezitede Ayrımcılık ve Damgalama” araştırmasının sonuçları açıklandı. Türkiye’de bu alanda yapılan ilk çalışma olma özelliği taşıyan araştırma; obeziteli bireylerin, gündelik yaşamda fiziksel olanakların kısıtlılığından, psikolojik baskıların yarattığı çıkmazlara kadar yaşadıkları sorunları gösterdi.

Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Sezgin koordinatörlüğünde, Araştırma Görevlisi İlkin Esen Yıldırım ve gazeteci-yazar Yeşim Sert Karaaslan tarafından gerçekleştirildi.

Araştırma, 4 tema üzerinden yürütüldü. Araştırmada; obeziteli bireylerin, “eğitim ve iş hayatı”, “sosyal yaşam”, “sağlık hizmeti alma” ve “medyada temsil” konularında karşılaştıkları sorunlar incelendi. Araştırmada özetle şu sonuçlara ulaşıldı:

FARKLI OLANA KARŞI ÖNYARGI SÜRÜYOR

“Toplumda farklı olana karşı sergilenen önyargılı davranışlara, obeziteli bireylerin de maruz kaldığı görülmektedir. Obezitenin yanı sıra, obezite nedeniyle ortaya çıkan farklı sağlık sorunları ile de mücadele eden bireyler; yaşadıkları toplumsal baskı nedeniyle psikolojik olarak da etkilenmektedirler. Çözüm olarak düşünülen çalışmaların ayrımcı ve damgalayıcı söylemleri yeniden ürettiği görülmektedir. 

YORULMUŞ DURUMDALAR

Obeziteli bireyler, görünmez olmaktan da, dikkatlerin üzerlerinde olmasından da yorulmuş durumdalar. Yaşadıkları hak ihlallerinin toplum tarafından fark edilmesine ve bu durumun önlenmesine yönelik olarak, eğitim, iş, sağlık ve medya alanlarında gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Her vatandaşın sahip olduğu temel haklara obeziteli bireylerin de kolaylıkla ulaşabilmesi için eşitlikçi bir politika gözetilmesi önemlidir.

 SOSYAL SORUMLULUK BOYUTUYLA

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, araştırmanın obeziteli bireylerin sessiz çığlıklarına ses olmayı amaçladığını belirterek şöyle dedi:

“Obeziteyi sosyal boyutuyla ele alarak; damgalama pratikleri ve ayrımcı davranış ve söylem biçimlerini görünür kılan bu araştırma, toplumsal farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Fiziksel olanakların kısıtlılığından, psikolojik baskıların yarattığı çıkmazlardan sıkıntı duyan katılımcılar benzer sorunları yaşayanların sesi olmuştur. Bu özelliği ile de Türkiye’de bir ilk olan bu çalışmanın bundan sonraki çalışmalara ışık tutacağı ve yeni fikirler konusunda teşvik edici olacağı inancındayım.”

ÖTELEŞTİRME VE DIŞLANMA VAR

Araştırmanın koordinatörlüğünü yürüten Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Sezgin, Araştırma Görevlisi İlkin Esen Yıldırım ve gazeteci-yazar Yeşim Sert Karaaslan, araştırma sonuçlarını şöyle değerlendirdi:

“Obeziteyi sosyal boyutuyla ele alan araştırmada, obeziteli bireylerin birer sayı ve istatistik olarak tanımlandığı araştırmalardan farklı bir noktaya odaklandık. Çünkü obeziteli bireylerin damgalanması, ötekileştirilmesi ve toplumdan dışlanması temel hak ve hizmetlere ulaşmaları konusunda engel oluşturuyor. Bu kişiler, mevcut sorunlarını çözemedikleri gibi daha fazla içe kapanarak kendilerini toplumdan izole ediyor. Pek çok alanda farklı sorunlarla mücadele etmek zorunda kalan obeziteli bireyler seslerinin duyulmasına ihtiyaç duyuyor. Biz bu çalışmadan yola çıkarak hazırladığımız kitapta hem obeziteye farklı bir açıdan bakmayı hem de obezite ile ilgili toplumsal bir farkındalık yaratmayı amaçladık.”

Araştırma “Rolüm Ağır” adıyla kitap olarak da yayımlandı. Kitaba destek veren Novo Nordisk Türkiye Genel Müdürü Dr. Burak Cem, şu yaklaşık 100 yıllık deneyimleri ile obeziteli bireylerin hayatlarını iyileştirmeye odaklandıklarını söyledi.