Temiz Okul Belgesi nasıl alınır? Devlet okullarında adres MEB, özellerde TSE

Temiz Okul Belgesi nasıl alınır? Devlet okullarında adres MEB, özellerde TSE. Son günlerde sık duymaya başladığımız bir tanım var. Temiz Okul Belgesi. Geçtiğimiz günlerde de Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, törenle bu belgeyi bir okula verdi. Peki bu belge nedir, kimler nasıl alıyor? Denetimler nasıl yapılıyor? Ne anlama geliyor? Her okul almalı mı? Almayan okul açılamayacak mı?

Ve bu belge ile ilgili birçok soru bulunuyor. Bu soruları pervinkaplancom instagram yayınında Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) İş Güvenliği Uzmanı Gülnur Tuzcu yanıtladı.

TEMİZ OKUL BELGESİ NEDİR?

Önümüzdeki günlerde daha sık gündeme geleceği anlaşılan Temiz Okul ve Temiz Okul Belgesi nedir?

Aslında temiz okul belgesi eğitim kurumlarında enfeksiyonun önlenmesi, hijyen şartlarının geliştirilmesi için yazılan bir kılavuzun sonucudur. Bu şartları idealleştiren eğitim kurumları bu belgeyi almaya hak kazanıyorlar. Önce kendileri başvurularını yaparak bu sürece girmiş oluyorlar.

Bu belgeyi alan okul Kovid-19 için gereken tüm önlemleri almış mı oluyor?

Şu şekilde, tabii ki Kovid-19 önlemlerini almış sayılır fakat bu genel bir salgın yöntemiydi. Öncelikle genel salgın üzerinden yola çıkıldı. Bu sadece Kovid-19 değil gelecekte başımıza gelecek başka salgınlar da olabilir. Biz kurumlarımızda hijyen ve sanitasyonu nasıl sağlarız, bu şekilde işliyor süreç.

TÜM OKULLAR ZORUNLU MU?

Bu belgeyi tüm okullar almak zorunda mı?

Zorunluluk yok, tabii ki iller kendi bünyelerinde nasıl bir strateji uygularlar, kendi kararlarını kendileri alabilirler. Şu an için gönüllülük esasına dayanan toplumsal bir proje. Ülkemizdeki okulların nasıl ki sanayi kuruluşları, turizm kuruluşları gibi kuruluşların belli bir standarda sahip olmasını bekliyorsak, aynısını eğitim kurumlarımız için de bekliyoruz. Kurumlarımız kendi hazırlıklarını yapıyor ve belgelendiriliyorlar. Aslında bir toplumsal bilinç, farkındalık, standart sağlamaya yönelik de bir amacı var ama temel olarak gönüllülük esas.

BELGEYİ KİM VERİYOR?

Temiz Okul Belgesi’ni eğitim kurumlarına kim veriyor?

Aslında il milli eğitim müdürlükleri tarafından onaylı bir şekilde çıkıyor. Belgenin şartlarının hazırlanmasında Sanayi Bakanlığı ve MEB’in imzaladığı bir protokol var, il milli eğitim müdürlüklerinin onayından çıkan bir belge bu. Türk Standartları Enstitüsü tarafından da tanınan bir belge tabii ki. Özel okullar özel yapıları nedeniyle TSE’den alıyorlar. Devlet okulları zaten TSE’yle işbirliği içinde yapıldı bu protokol. TSE ise özel sektörde görevli bir kuruluş, bu yüzden ayrı ayrı yerden belge alınıyor. Devlet okulları il milli eğitim müdürlüklerine başvurularını yapıyorlar.

NASIL BİR PROSEDÜR VAR?

Belgeyi vermek için nasıl bir işlem yapıyorsunuz? Önce başvuru inceleniyor, sonra okula gidiliyor mu?

Başvurularını yaptıktan sonra tabii ki denetçi tayin ediliyor ve öncelikli olarak uygulama şu şekilde, bir masa başı uygulamasında evraklar inceleniyor, değerlendiriyor ve akabinde de saha incelemesi yapılıyor. Evraklar üzerinde gerekli önlemlerin alınıp alınmadığı, uygulamalarda nelerin gözden kaçtığı konusunda bir inceleme yapılıyor. Daha sonra ise sahaya giderek tetkikler yapılıyor.

TOPLAM KAÇ KRİTER VAR?

Kontrol ettiğiniz toplam kaç kriter var? Kaç başlıkta kaç sorunun yanıtına bakıyorsunuz?

Yaklaşık tabii ki 250 soruluk bir detaylı soru listesiyle karşılaşıyorsunuz. Bu soru listesi aynı zamanda kuruluşların öz değerlendirme formu. Büyük uygunsuzluklar yerine getirilmediği zaman zaten belgelendirme gerçekleştirilmiyor, bunlardan birisinin bile yerine getirilmemesi yetiyor. Bununla ilgili takip verilerek bu koşul yerine getirildiği zaman belgenin verilmesi söz konusu olabiliyor. Ama nasıl küçük ya da büyük uygunsuzluk bu konuda çok bir şey diyemiyoruz ama büyük uygunsuzlukları varsa zaten belgelendirme gerçekleştirilemiyor.

OLMAZSA OLMAZ KURALLAR NEDİR?

Belgeyi alabilmek için kriterlerden yüzde şu kadarının yerine getirilmesi gibi bir kural bulunuyor mu? Örneğin kılavuzda temassız musluk, sabunluk, atık kumbarası diyor? Bunlardan birisi yoksa belgeyi alamıyor muyum? Örneğin ateş ölçümü yapmıyorsa okul belgeyi alabiliyor mu? Olmazsa olmaz kurallar diye sayabileceklerimiz var mı?

Tabii, öncelikli olarak temassız musluk, sensörlü atık kumbaraları gibi ibareler kılavuzda geçiyor ama bunlar olmazsa olmaz, olmazsa belge alamıyor diye bir şey yok, bunlar sadece iyi uygulamalar. En ideal şartlar diyelim. Normal şartlarda temizlik sağlandığı zaman musluk normal de olsa temassız da olsa ideal bir temizlik olduğu zaman herhangi bir enfeksiyon söz konusu olmuyor. Bunun dışında neler olmazsa olmaz dediğimiz büyük uygunsuzluklardan en çok gözümüze çarpan sosyal mesafe, maske ve hijyen. Bunları örnek olarak söylüyorum, önümüzde çok detaylı ve uzun bir liste var. En temel sosyal mesafe, maske ve hijyenle ilgili koşulların gerçekleştirilmesi gerekiyor. Nasıl ki marketlerde, özel kuruluşlarda, sanayi kuruluşlarında bunlarla ilgili önlemler alındığını görüyorsak, okullarımızda da aynısı geçerli. Ateş ölçme ise çok önemli bir nokta, marketlere ya da özel kurumlara girerken de ateşimiz ölçülüyor. Bunun eksikliği çok büyük bir uygunsuzluk olur. Bu kısım şöyle yürüyecek, biz burada veli ve okul iletişimine çok önem veriyoruz. İstiyoruz ki velilerimiz gerek evde, gerekse okulda ateşleri ölçülerek çocuklarımızın ateşleriyle ilgili bilgi alışverişinde bulunalım. Servis şoförleri ve servisteki görevliler tarafından da yapılabilecek bir uygulama, üç ayağı olan bir uygulama. Herhangi bir ateşi olan kişinin de okula girmesi bir risk.

KAÇ KİŞİLİK EKİP VAR?

Kaç kişilik ekip okullarda bu incelemeyi yapıyor? Ve ne kadar zamanda tamamlanıp, belge okula veriliyor?

Normal şartlarda tabii ki şu anda yaklaşık 2000 denetçi var, şu an daha da yetiştirilmesi gerekiyor. Saha çok geniş. O yüzden şu an için ideal olan 2 kişi, ama şartlara göre tek kişi de gidebiliyor tetkike, ama ideal olan 2 kişinin gönderilmesi.

KAÇ BAŞVURU VAR?

Şu ana kadar kaç başvuru var ve bunların kaçı özel kaçı devlet okulu?

1500 yaklaşık Türkiye genelinde Temiz Okul Belgesi için başvuruda bulundu ama süreç devam ediyor. Belgelendirilmeleri, sisteme yüklenmeleri, denetlemeleri, saha uygulamaları devam ediyor. Şu anda herhangi bir belgelendirme yapılmadı. TSE kısmında ise 171 başvurunun olduğu biliniyor. 171 özel okul var ve belgeyi almaya hak kazanan 10 okul olduğunu biliyoruz, gerisinin de incelemesi devam ediyor. Şu anda devlet okullarında belgelendirme yapılmadı, 1 tane okulumuz yeni aldı.

Bir okulun denetimi kaç gün sürüyor?

İki gün.

GEÇERLİLİK SÜRESİ NEDİR?

Bu belgenin geçerlilik süresi nedir?

1 yıl. 1 yıl boyunca bu belgeye sahip olacaklar, 1 yıldan sonra tekrar tetkike gidilecek, şartları devam ediyorsa tabii ki güncellenecek, şartları ideal bir şekilde devam etmiyorsa tekrar belgelendirme yapılmayacak.

BELGE OLMAYAN OKUL AÇILAMAZ MI?

Bu belgesi olmayan okul açılamayacak diye bir kural var mı?

Ben tabii ki bu şahsi görüşüm, bu konuda çok fazla bir şey söyleyemiyorum. Bu belge olmadan okul açılmayacak, bu belgelendirme sürecinde, bilemiyoruz şu an. İlla belgelendirme şartı gerekmiyor şu anda, ama ileride ne olacak buna otoriteler karar verecek, benim şu anda bunu söylemem mümkün değil.

Temiz Okul belgesini alabilmek için devlet okullarına ödenek sağlanıyor mu? Birçok okulda temizlik görevlisi yok, veliler kendileri sağlıyor.

Bakanımızın da açıkladığı gibi, bu konudaki destekler kurumlarımızın ihtiyaçları doğrultusunda MEB tarafından verilecektir. Okullarımız arasında bir rekabet vardır her zaman hissettiğimiz, ama okullarımızın birbirine destek olduğu ve paylaşımın sağlandığı bir süreçle daha kolay atlatılabilir. Burada bir köy okulunda okuyan çocuğumuz ile metropolde okuyan çocuğumuz da bir aslında, biraz iyi uygulamaları birbirimizle paylaşmamız, birbirimizi cesaretlendirmemiz gerekiyor. Bize, velilerimize, öğrencilere, idarecilere, Bakanlıktaki personele kadar herkese çok büyük sorumluluklar düşüyor. Biz bir salgın sürecindeyiz ve bir mücadele veriyoruz hep birlikte ve ben inanıyorum ki biz bu süreci hep birlikte atlatacağız ama tek isteğim birbirimize destek olarak bunu atlatmamız.

ZİYARETÇİ TAAHHÜTHAMESİ

Ziyaretçi taahhütnamesi ile ilgili kılavuzda taahhütname örneği yok bu nedenle nasıl bir hazırlık gerekir?

Şöyle bir durum o, okula ilk adım atan, dışarıdaki kişi tabii ki bir risktir. Ve biz bu kişiden şöyle bir taahhüt almamız gerekiyor kurum girişinde, kurumun hijyen kurallarına uyacak, sosyal mesafeye dikkat edecek, temasta bulunmayacak, maskesini düzgün bir şekilde kullanacak gibi kurum içinde uyulması gereken bu kurallara da ziyaretçinin de uymasını bekleriz. Her okul kendi kurallarını belirler ve bunun için girişte de ziyaretçiye bu kurallara uyması için bir taahhütname imzalatılır. Giren kişinin ateşi ölçülür ama yine de bu kişiye ulaşılması gerekir, adı ve bilgileri olsun ki böyle bir durumda kişiye ulaşılabilsin.

Aslında ziyaretçi kılavuzda şöyle bir ibare olarak geçiyor, acil durum olmadığı sürece ziyaretçi kabul edilmeyecek. Veliler dahil acil bir durum olmadığı sürece içeri kabul edilmeyecekler. Çünkü içeride çocuklarımız var ve hijyenle ilgili herhangi bir durum olmasını istemeyiz. 65 yaş üstü bireylerde de çok büyük sıkıntılar yaşandı ve kayıplar verildi, o yüzden bu konuda hassasiyet olması beklenir. Ziyaretçi tedarikçiler de olabilir ama acil bir durum olmadığı sürece her şey dışarıdan halledilecek.

OKUL KARANTİNAYA MI ALINIYOR?

Diyelim bir öğrencide, öğretmende Kovid-19 saptandı. Tüm okul mu 14 gün karantinaya alınıyor?

Kılavuzumuzda da yer alan bulaş bazlı önlemler var. Okulda enfekte olmuş bir öğretmen ya da öğrenci tespit edildikten sonra, kişinin sağlık kuruluşuna yönlendirilmesinden sonra, biz kurumun boşaltılıp 24 saat boyunca doğal havalandırılmasını ve akabinde de dezenfekte edilmesini bekliyoruz. Bu işlemler yapıldıktan sonra kurum tekrar faaliyetine devam edebiliyor. Tabii ki temasta olan kişiler olabilir, diyelim ki öğretmen, o sırada girdiği öğrenciler, öğretmenler olabilir. Bununla ilgili bilgi belge talebinde bulunulursa o belgeler de kurum aracılığıyla verilir. Bu okul boyutundaki Milli Eğitim’in bir şeyi değil, bu sağlık kurumlarının yürüteceği bir iş.

Petek SAMATYALI