Yoksulluk temel hak dinlemiyor: Sosyal yardım yoksa eğitim yok

Ekonomik krizin çocuklar üzerindeki etkisi verilere yansıdı. 2023’te 2 milyona yakın çocuk eğitim, 1 milyondan fazla çocuk sağlık hakkına sosyal yardımla ulaşabildi. BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre, derin yoksulluk, en çok çocukları vurdu. Türkiye’de milyonlarca çocuk, eğitim ve sağlık gibi temel haklarına da sosyal yardım ile ulaşabilir hale geldi. 2023 yılında 2 milyona yakın çocuk, eğitim yaşamını ancak sosyal yardım ile sürdürebildi. Türkiye’de 1 milyondan fazla çocuk ve anne ise en temel haklardan olan sağlık hakkından ancak sosyal yardım ile yararlanabildi.

DRAMATİK TABLO

Maddi imkânları kısıtlı ailelerin çocuklarına yönelik, “Fırsat eşitliğini artırmaya, yaşam kalitelerini yükseltmeye ve potansiyel riskleri azaltmaya” yönelik yapılan yardımlara yönelik veriler, yoksulluğun ulaştığı dramatik tabloyu ortaya koydu. Türkiye’deki milyonlarca çocuğun, en temel sosyal hakları olan eğitim ve sağlık hakkına ancak sosyal yardımlar ile erişebildiği belirlendi. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın verilerine göre, 2023 yılında 1 milyon 966 bin 429 bin kişi, “Şartlı eğitim yardımı” kapsamına alındı. Şartlı eğitim yardımı için bakanlık bütçesinden aktarılan kaynak 1,5 milyar TL oldu. Yardım kapsamında ilköğretim kademesindeki erkek öğrenciler için aylık 90 TL, kız öğrenciler için aylık 100 TL, ortaöğretim kademesindeki erkek öğrenciler için aylık 130 TL, kız öğrenciler için ise aylık 150 TL ödendiği bildirildi.

Şartlı eğitim yardımı alan çocuk sayısında eğitim dönemlerine göre yaşanan değişim, kayıtlara şöyle geçti:

2021-2022: 1 milyon 198 bin 259

2021-2022: 2 milyon 357 bin 932

2022-2023: 1 milyon 230 bin 12

2022-2023: 2 milyon 438 bin 865

2023 yılında, “Şartlı sağlık yardımı” kapsamına alınan kişi sayısının ise 1 milyon 66 bin 956 olduğu belirtildi. Şartlı sağlık yardımı için kullanılan kaynak ise 951 milyon TL ile ifade edildi.

ŞARTLI YARDIM NE DEMEK?

Şartlı Eğitim Yardımı, ekonomik güçlükler nedeniyle temel eğitim hizmetlerinden yararlanamayan, herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayan ve 3294 sayılı kanun kapsamında muhtaçlığı onaylanmış hanelere yapılıyor. Şartlı eğitim yardımı, bu grup içerisinde yer alanlar arasında örgün eğitime katılan çocuklara eğitimin başlangıcından, lise öğrenimini bitirene kadar, öncelikli olarak çocuğun annesi olmak üzere, çocuğun babası veya çocukla aynı hanede yaşayan ve çocuğun bakımını üstlenen reşit bireylere veriliyor. Şartlı Sağlık Yardımı kapsamında, nüfusun en yoksul kesiminde yer alan ailelere 0-6 yaş arası çocuklarını düzenli olarak sağlık kontrollerine götürmeleri şartı ile düzenli nakit para yardımı ve sağlanıyor.