2019 LGS: Mağduriyet yaratan kriterler değişecek mi?

2019 LGS: Mağduriyet yaratan kriterler değişecek mi? Biliyorsunuz 2019 Liseye Geçiş Sistemi (LGS) kılavuzu henüz çıkmadı. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) LGS kılavuzu ile ilgili hazırlık çalışmalarını sürdürüyor.

Velilerin de öğrencilerin de en fazla merak ettiği geçen yılın tartışmalı yerleştirme kriterlerinden hangilerinin değişeceği. İlk merkezi yerleştirmenin ardından bakanlık, nakil döneminde tartışmalı bazı kriterleri değiştirmişti.

2019 LGS: MAĞDURİYET YARATAN KRİTERLER DEĞİŞECEK Mİ?

LGS kılavuzunun nisan ayında çıkması planlanıyor.

Gelin geçen yılın tartışmalı kriterlerine bir göz atalım ve bu yıl bunların değişeceğini umalım.

LGS PUANIYLA YERLEŞTİRME

Sınavla öğrenci alan liselere yapılan yerleştirmelerde puan üstünlüğü esası var. MEB, okulların kontenjanlarına öğrencileri bu esasa göre yerleştiriyor. Burada bir sorun yok ancak puanı eşit öğrencilerin yerleştirmesinde kullanılan kriterlerin sıralaması tartışmalı.

ANNESİNİN DOĞURDUĞU TARİH NEDEN BU KADAR BELİRLEYİCİ?

LGS puanıyla yerleştirmelerde aynı okulu tercih eden öğrencilerin puanlarının eşit olması durumunda sırasıyla şu 7 kritere bakılıyor.  

1) Ortaokul Başarı Puanı’na (OBP) (Bu puan 6-7-8 sınıf notları)

2) Öğrencinin doğum tarihine göre yaşı küçük olana,

3) 8’inci sınıf yılsonu başarı puanı (YBP) üstünlüğüne,

4) 7’nci sınıf yılsonu başarı puanı (YBP) üstünlüğüne,

5) 6’ncı sınıf yılsonu başarı puanı (YBP) üstünlüğüne,

6) Okula özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığına,

7) Tercih önceliği durumlarına bakılarak yerleştirme yapılır.

Burada tartışmalı kriter “yaşı küçük olana öncelik” verilmesi kriteri. Bu yeni bir kriter değil, tüm sınavlarda uygulanıyor. Ama son kriter olarak. Sınavla öğrenci alan okullara yerleştirmelerde bu kriter neden 2’nci sırada yer alıyor, tartışma konusu. Tıpkı sınavsız yerleştirmelerde olduğu gibi son kriter olsa bu kadar eleştirilmeyecek.

YEREL YERLEŞTİRMENİN TARTIŞMALI KRİTERLERİ NELER?

Yerel yani sınavsız liselere yerleştirmelerde geçen yıl nakiller döneminde kaldırılan kriterler büyük tartışmalara neden olmuştu. Peki 2019 LGS yerleştirmelerinde bu kriterler kullanılacak mı?

OKULDA BULUNUŞLUK KRİTERİ NE OLACAK?

Bu kriterlerin başında okulda bulunma süresi geliyordu. Bu kriter okula yerleştirmelerde etkiliydi ama nakiller döneminde kaldırıldı. Okulların adı değiştiği, ikili eğitime geçildiği, özel okulda okudukları için öğrenciler bu kriter yüzünden mağdur olmuştu. Bu kriterin 2019 yılında kullanılmaması gerekiyor.

ZORLA YEREL TERCİH YAPTIRILACAK MI?

Geçen yıl sadece LGS puanıyla okul tercih etmek isteseniz bile bunu yapamıyordunuz. Sınavla öğrenci alan okulu tercih edebilmeniz için mutlaka yerel yerleştirmeden tercih yapmanız zorunluydu. Bu zorunluluk kalacak mı?

KAYIT ALANINDAN ZORUNLU TERCİH

Sınavsız yerleştirmelerde veli önce kendi kayıt alanından 3 okul tercih etmek zorundaydı ve sonra komşu ile diğer kayıt alanlarına geçebiliyordu. Ama birçok kayıt alanında sadece 1 Anadolu lisesi bulunuyordu, hatta bazı kayıt alanlarında bir tek Anadolu lisesi bile yoktu. Komşu kayıt alanından Anadolu lisesi seçmek isteyen veliler zorunlu kendi kayıt alanlarından istemedikleri okul türlerini tercih etmek zorunda bırakılmıştı. Tepki çeken bu zorlama bu yıl sürecek mi?

OKUL TÜRÜ ZORUNLULUĞU KALKACAK MI?

Kayıt alanından zorunlu 3 okul seçme zorlaması gibi “okul türü” sınırlaması da bulunuyordu. Veli sınavsız yerleştirmede 5 tercihinin sadece 3’nü aynı okul türünden seçebiliyordu. Okul türünde sınırlama 2019 LGS yerleştirmelerinde kalkacak mı göreceğiz?

TERCİH SAYISI ARTACAK MI?

Geçen yıl veliler sınavsız 5, sınavla da 5 okul tercih edebiliyordu. Oysa tercih sayısının artması gerekiyor. Bakalım 2019 yılında MEB, velilere daha fazla okul tercih hakkı tanıyacak mı?

HATALI SORUNUN BEDELİNİ ÖĞRENCİ ÖDEYECEK Mİ?

2018 LGS kılavuzunda şu ifade yer alıyordu:

“Değerlendirme sırasında hatalı soru/sorular çıkması durumunda “sınavlarda iptaline karar verilen sorular değerlendirme dışı bırakılarak geçerli soruların puan değerinin yeniden saptanması suretiyle puanlama yapılır” hükmü gereğince değerlendirme yapılacaktır.”

HATALI SORU ÖĞRENCİYE ZAMAN KAYBETTİRİR

Bunun anlamı MEB, hatalı soru hazırladığında sorumluluk almayacak. Bu sorular hazırlandıktan sonra denetimden geçmiyor mu? Nasıl oluyor da hatalı soru-sorular bakanlıkta soru hazırlayan ve onları denetleyenlerin gözünden kaçıyor. Bu hatalı soruların bedelini ise öğrenci ödüyor. Öncelikle sınavda doğal olarak hatalı soru olacağını düşünmeyen öğrenci bu soruları çözmek için zaman kaybediyor. Oysa zamana karşı yarışıyor. Çözemediği için- hatalı olduğuna göre çözülemeyecek- bu kez morali bozuluyor. Hem morali bozulan hem zaman kaybeden öğrenci bu şekilde bedel öderken, MEB hatalı soru hazırlama sorumluluğundan kurtulmuş oluyor. Geçen yıl hatalı soru yoktu ama olmayacağının garantisini de bakanlık biliyor ki bu maddeyi koyuyor. Hatalı soru çıktığında ise soruların puan değeri de değişiyor.

SINAVLA ÖĞRENCİ ALAN OKUL SAYISI ARTAR MI?

İşte bu velilerin en çok merak ettiği soru. Sınavla öğrenci alan liselerin sayısı ve kontenjanı artacak mı? Geçen yıl 620’si fen, Anadolu, sosyal bilimler liseleri, 297’si imam hatip liseleri, 450’si de meslek liseleri olmak üzere sınavla öğrenci alan okul sayısı toplam 1367 olmuştu. Toplam kontenjan ise 127 bin 420’ydi.

3 YANLIŞ 1 DOĞRUYU GÖTÜRECEK Mİ?

Geçen yılın yine tartışmalı sınav değerlendirme yöntemi 3 yanlışın 1 doğruyu götürmesi oldu. Bakalım 2019 LGS’de bu kural değişecek mi?

İşte 2019 LGS'ye girecek yaklaşık 1 milyon öğrenci ile velisinin yanıtını aradıkları sorular bunlar. Bu soruların yanıtlarını da 2019 LGS kılavuzu çıktığında öğreneceğiz.