Hangi ülkede üniversiteye nasıl giriliyor?

Hangi ülkede üniversiteye nasıl giriliyor? Bu yıl için üniversite adaylarının sınav maratonu da tercih maratonu da bitti. Artık sırada yerleştirme sonuçlarının açıklanması ve üniversitelere kayıtlar var. 

Türkiye'de en çok tartışılan konulardan biri liseye geçiş sistemi ise bir diğeri de üniversiteye geçiş sistemi ve sınavları oluyor. Sık sık üniversiteye geçiş sisteminin değiştirileceği de gündeme geliyor. Liseye geçişteki gibi TEOG benzeri sınavların olması gerektiği Milli Eğitim Bakanlığı tarafından zaman zaman gündeme getiriliyor olsa da YÖK'e göre bugüne kadar üzerinde uzlaşı sağlanan, en adil sistem şu anda uygulanan sınav sistemi.    

HANGİ ÜLKEDE ÜNİVERSİTEYE NASIL GİRİLİYOR?

Habertürk’te yer alan habere göre Türkiye'de üniversiteler öğrencilerini iki aşamalı sınavlar sonucuna göre seçerken başka ülkelerde üniversitelere nasıl geçiş yapılıyor? SETA tarafından yapılan araştırmanın da kullanıldığı habere göre işte üniversitelere göre geçiş sistemleri: 

HANGİ ÜLKELER SINAV SONUCUNA BAKIYOR?

İspanya: Merkezi giriş sınavı iki aşamalı Selectividad'ın yüzde 60'ı lisede aldığı notların yüzde 40'ı üniversiteye girmede etkili oluyor. Üniversiteler minimum puan açıklıyor, öğrenci başvuru yapıyor. 
Çin Halk Cumhuriyeti: Sınavla geçiş var. Öğrencinin puanı fen, matematik, sözel diye ağırlıklandırılıyor. Üniversiteler puanlarına göre öğrencileri kabul ediyor.
Rusya: Üniversite girişte fırsat eşitliği sağlamak, rüşveti önlemek için 1999'da merkezi sınav sistemine geçildi ve bölgelerin çoğu bu yeni merkezi sisteme dahil oldu. Eğitim Bakanlığı, üniversiteleri merkezi sınavı veya kendi sınavlarını kullanmakta özgür bıraktı. 
Japonya: Merkezi sınav zorunlu. Üniversiteler kendileri ayrıca ikinci bir sınav yapıyor. Yerleştirme bu sınavın ortalaması alınarak yapılıyor.
İran: "Konkur" denilen merkezi sınavla yerleştirme yapılıyor. Yaklaşık 1.5 milyon adaydan 150 bini üniversiteye kabul ediliyor. 
Şili: "PSU" adlı merkezi sınavla yerleştirme yapılıyor. 

SOSYAL YÖNÜNE BAKIYOR

ABD: Üniversiteler kendi şartlarını belirliyor. Ancak başvuruda iki aşamalı sözel ve matematik becerilerinin ölçüldüğü SAT ile İngilizce, matematik, okuma ve bilimsel muhakeme bilgisinin ölçüldüğü ACT (American College Test) sınav sonuçları da isteniyor. Ayrıca lise notları, okul ve sınıf sıralaması, sosyal etkinlikler, niyet mektubu, öğretmenlerinin tavsiye mektubu başvuru dosyasında arananlar arasında yer alıyor. Üniversite değerlendirmesini bu dosya üzerinden yapıyor. 

DERS BAZINDA BAŞARI İSTİYOR

İngiltere: İleri-düzey – Advanced Level (A-level) veya eşdeğeri lise bitirme sınavlarında (en az) iki dersten başarılı olmak gerekiyor. Öğrenciler A,B,C,D ve E şeklinde aldıkları A-level notları ile Universities and Colleges Admissions Service-Üniversite ve Kolej Yerleştirme Servisi'ne (UCAS) en fazla 5 üniversite için başvuruda bulunuyor.Üniversiteler başka sınav da isteyebiliyor. Öğrenciye cevap UCAS üzerinden geliyor. Kabulde notların yanı sıra öğretmen refaransı, iş deneyimi ve niyet mektubu önemli.Tıp veya diş hekimliği fakltelerine başvuru için, klinik yetenek testi (UKCAT) istenir. 

OLGUNLUK SINAVI İLE SEÇİYOR 

Almanya: Almanya'da lise bitirme sınavlarını başarıyla geçebilen genel lise mezunlarına genel yükseköğretim olgunluk diploması Abitur sertifikası veriliyor. Öğrenciler bu olgunluk belgesiyle, üniversiteye gidebililiyor. Aynı zamanda teknik ve meslek liselerinden de meslek yüksekokulları için de mesleki yükseköğretim olgunluk diploması veriliyor. Tıp gibi rağbetin çok fazla olduğu bölümlerde de Abitur'da belli bir minimum puanı veya ortalama alınıyor. 
Finlandiya: Lise bitirme (olgunluk) sınavlarını başarıyla geçen öğrenciler, üniversiteye girişe hak kazanırlar. Üniversiteler ayrıca kendi sınavlarını yapabilirler.
Avusturya: Olgunluk sınavını (Matura) kazanalar doğrudan üniversiteye kayıt yaptırabiliyor. 
Hollanda: Akademik eğitim veren üniversite için lise bitirme sertifikası gerekiyor. Tıp gibi alanlara çok fazla talep olduğu için, ağırlıklandırılmış bir kura uygulanıyor. 21 yaşını doldurmuş ve yukarıdaki şartları taşımayan öğrenciler, üniversite giriş sınavına girerek ve bir değerlendirmeye tabi tutularak, üniversiteye kabul ediliyor. 
Avustralya: Üniversitelere öğrenci seçme merkezi olarak eyalet birimlerince yapılıyor. Lise bitirme sınavları eyaletler tarafından düzenleniyor. Her öğrenciye bu sınavlar ve okul notlarının bir kombinasyonuna karşılık gelen bir ENTER (Equivalent National Tertiary Entrance Rank) skoru veriliyor. Öğrenciler ENTER skorları ile ülke çapında sıralanıyor. Tercihlerini merkezi birimlere ileten öğrenciler buna göre bilgisayar tarafından otomatik olarak yerleştiriliyor. 

OLGUNLUK SINAVINI YETERLİ BULMUYOR 

Fransa'da 1808'den bu yana ulusal ölçekte ve açık uçlu sorulardan oluşan lise bitirme olgunluk sınavını (baccalauréat) geçmek, üniversiteye giriş için yeterli oluyor. Ancak Fransa'ya özgü okullar Grandes Écoles'lere girmek ise çok zor. Öğrenciler zor ve seçici sınav ve mülakatlarla bu okullara giriyor. Mimarlık, mühendislik, sanat okullarına girişleri okullar kendileri belirliyor. Kimi sınav, mülakat ya da sadece başvuru dosyasını kabul ediyor. 

HEM OLGUNLUK HEM YETENEK SINAVI İSTİYOR

İsrail: İsrail'de üniversiteye giriş için, lise bitirme sınavlarında (Bagrut) minimum bir puan almak ve yetenek sınavına girmek zorundalar. Yetenek sınavı puanları üniversiteler tarafından belirleniyor.
İsveç: Öğrencinin lisedeki notları ve standart bir yetenek sınavında aldığı puan kullanılıyor. 
Hindistan: Üniversiteye kadar olan eğitim sistemi 10+2 olarak tanımlanıyor. Son 2 yıl üniversiteye hazırlık olarak tanımlanıyor ve bitirme sınavı üniversiteye başvurunun ilk koşulu. Ancak üniversiteler için çok sayıda ve farklı türlerde sınavlar var. Mühendislikler için, tıp için lise bitirmenin yanında bu sınavlarda alınan puanlar gerekli iken, eczacılık 10+2 olarak adlandırılan bitirme sınavlarındaki fizik, kimya, biyoloji, matematik sınavlarındaki notlarına bakıyor. Bazı bölümlerde ayrıca mülakatlar yapılıyor. Bazı okullar da ayrıca kendi sınavlarını 

SINAVSIZ YERLEŞTİRME VAR AMA NOTA BAKIYOR

Norveç: Lise bitirme ya da yetenek sınavı yok. Üniversiteye başvurularını merkezi kuruluş (Samordna Opptak) yürütüyor. Adaylar en fazla on program seçilebiliyor. Öğrenciler lise notlarına göre puanlandırılıyor. Belli dersleri almış olmak, demografik faktörler ve askerlik hizmeti gibi 3 noktadan öğrenciler ek puan alıyor. Puan ve tercihlerine göre de otomatik yerleştiriliyorlar.
Kanada: Kanada'da özel bir üniversite giriş sınavı yoktur. En önemli ölçüt lisede alınan dersler ve bu derslerin notları. 

Kaynak: Habertürk Gazetesi