Performansı düşük okula ceza kalite getirir mi?

Performansı düşük okula ceza kalite getirir mi? Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) raporunda kaliteyi artırmak için testlerde düşük notlar alan okullara ceza vermenin kaliteyi nasıl etkilediği de ele alındı.

UNESCO, Birleşmiş Milletlerin (BM) eğitim alanındaki 4. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi (SDG) konusundaki gelişmeleri izlemeyi amaçlayan Küresel Eğitim İzleme Raporu'nu yayımladı. Raporda, dünya genelinde eğitim çağında okula gitmeyen çocuk sayısının 2000'lerin başındaki hızlı düşüşün ardından istenilen oranda azaltılamadığı vurgulandı.

PERFORMANSI DÜŞÜK OKULA CEZA KALİTE GETİRİR Mİ?

BM üyesi 128 ülkede, 2010-2015 yıllarında yapılan hane halkı anketlerine göre, ilkokulu bitirme oranı yüzde 83, ortaokulu bitirme oranı yüzde 69, liseyi bitirme oranı ise yüzde 45. 128 ülkenin 40'ında her 4 çocuktan ancak 1'i orta öğrenimi tamamlayabiliyor. Ortaokulu bitirme oranı ise ancak 14 ülkede yüzde 90'ın üzerine çıkıyor.

ANAYASAYA GÖRE EĞİTİM HAKKI

Raporda, dünyada ulusal anayasaların yüzde 82'sinin eğitimi "hak" olarak tanımladığı ve yalnızca yüzde 55'inin bu hakkın ihlali halinde yargıya gitme imkanı sağladığı belirtildi.

Raporun önsözünde görüşlerine yer verilen UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova, eğitim hedeflerine ulaşılabilmesi için başta hükümetler olmak üzere hesap verilebilirlik anlayışının geliştirilmesi gerektiğini vurguladı. Bokova şöyle dedi: "Herkese eğitim hakkı sağlanması konusunda birincil görev hükümetlere aittir. Fakat bu hak dünya ülkelerinin neredeyse yarısında yargı önünde savunulabilir bir hak değil. İhlali durumda şikayet yoluyla yargıya başvurma imkanı yok."

OKULU CEZALANDIRMA KALİTEYİ ARTIRMIYOR

Bokova, eğitim koşullarının geliştirilmesi için olumsuz koşullardan veli, eğitimci veya idareci, kimin sorumlu olduğu konusunda açık ölçütler belirlenmesi gerektiğini kaydetti.

Raporda, eğitimin hesap verilebilirlik kriterlerinin esnek ve iyi tasarlanmış olması gerektiği aksi takdirde eğitim kurumlarının uzun vadeli reformlar yerine akademik performans ölçümlerinde kısa vadeli sonuçlara odaklanarak sistemi istismar edebildiklerine işaret edildi.

Raporda, öğrencileri testlerde düşük sonuçlar alan okulları cezalandırmanın eğitimin kalitesini artırmadığı uyarısında bulunuldu. Raporda, bu tür okullarda eğitimcilerin, cezadan kaçınmak için bu kez testlerde başarıya odaklanarak öğrencilere yalnızca test konularıyla sınırlı bir müfredat aktardığı, bunun da öğrencilerin uzun vadeli gelişimine ve akademik başarısına ket vurduğu belirtildi.

OKULLAR ARASINDA REKABET OLUMLU SONUÇ VERMİYOR

Raporda, okullar arasında rekabetin artırılmasının ve velilere daha fazla seçim hakkı tanınmasının da her durumda olumlu sonuçlara yol açmadığı vurgulandı. Gelişmiş ülkelerin büyük bölümünün son 25 yılda velilerin okul seçimine dayalı öğrenci yerleştirme sistemlerini benimsediği ancak bunun daha çok yüksek gelirli ailelere ve halihazırda başarılı öğrencilere yaradığını, dezavantajlı ailelerin ve öğrencilerin durumunu düzeltmediği kaydedildi.

EĞİTİME ERİŞİMDE EŞİTSİZLİK YARATIYOR

Raporda ayrıca harç ödemeye dayalı sözleşmeli kamu okulu sistemlerinin öğrenci performansını artırmaktan çok eğitime erişimde eşitsizliği artırdığı belirtildi. BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin dördüncüsü "Herkese kapsayıcı, eşit ve nitelikli eğitim sağlanması ile yaşam boyu eğitim olanaklarının teşvik edilmesini" öngörüyor.